از سوله سردخانه برای نگهداری مواد غذایی مانند میوه، صیفی جات، سبزی، گوشت و لبنیات استفاده می کنند. دمای سوله سردخانه با توجه به نوع محصول، قابل تنظیم می باشد. عمدتا دمای معمول سوله سردخانه بالای صفر، بین 0 تا 4 درجه سانتیگراد می باشد. همچنین دما در سوله های سردخانه زیر صفر، بین 0 تا -20 درجه سانتیگراد است.سردخانه ها به اشکال و کاربری گوناگون از گذشته نقش بسیار مهمی در زمینه حفظ، نگهداری مواد غذایی و محصولات صارداتی و وارداتی دارد.
سوله سردخانه امروزه در بسیاری از صنایع پرکاربرد است و شرکتها و کارخانجات تولیدی بزرگ و کوچک جهت بهره وری و سود دهی بیشتر و همچنین برای رعایت بیشتر و بهتر بهداشت تصمیم به ساخت و خرید سوله سردخانه میگیرند.
انواع سوله سردخانه
سردخانه ها به عنوان سوله بهداشتی شناخته میشوند که با توجه به کاربری، محل نگهداری و مدت زمان نگهداری محصولات در انواع مختلفی ساخته می شوند که در زیر به معرفی مهم ترین انواع آن میپردازیم:
- سردخانه موقت
- سردخانه دائمی با دمای بالای صفر درجه (سردخانه بالای صفر)
- سردخانه انجماد با دمای زیر صفر درجه (سردخانه زیر صفر)
روش ساخت سوله سردخانه
سه روش برای وجود دارد:
- ساخت سوله سبک خرپایی برای سردخانه
- ساخت سوله سنگین تیرورقی برای سردخانه
- ساخت سوله یو بی ام برای سردخانه
هر کدام از این سوله ها دارای مزایا و معایبی هستند. تفاوت، مزایا و معایب سوله سبک و سنگین از جمله سوله های سبک خرپایی، سوله یو بی ام و سوله سنگین تیرورقی را میتوانید در مقالات مندرج در وب سایت سپهر سوله مطالعه بفرمایید.
برای ساخت هر نوع سوله ای باید معیارهای انتخاب نوع سوله و ساخت سوله مناسب را بدانید و اطلاعات کامل در این امر را در اختیار داشته باشید. برای ساخت سوله سردخانه نیز مد نظر قرار دادن این موضوع لازم و ضروری است. برای ساخت سوله سردخانه نمیتوان از سوله های یو بی ام به دلیل عدم رعایت اصول بهداشتی در مواد مصرفی عایق های پوششی، ساختاری سوله و عدم تجهیز و نصب انواع جرثقیل در سوله استفاده کرد.
در حالت کلی دو روشی که بدون ایجاد مشکل بهداشتی می توان از آنها برای ساخت استفاده کرد روش ساخت به صورت تیرورقی و خرپایی است. تفاوت در ساخت این دو سازه فلزی به متراژ و ابعاد سوله سردخانه وابسته است.
سوله های تیرورقی برای احداث سوله سردخانه در صورتی مناسب هستند که سالن سوله به ستون میانی نیاز نداشته باشد یعنی طول سوله عریض نباشد اگر طول سوله عریض باشد به نصب ستونی میانی برای استحکام سوله نیاز مبرم است.
از این رو در روش ساخت سوله تیرورقی با ستون میانی مصرف فولاد بسیار بالا می رود و قیمت سوله بسیار گران و غیر اقتصادی برآورد میشود. روش و شیوه ساخت سوله تیرورقی بسیار قدیمی شده و مصرف فولاد در آن بهینه سازی نشده است همینطور در روش ساخت سوله به صورت تیرورقی محدودیت در اجرای دهانه وجود دارد و نمیتوان دهانه های خیلی بزرگ را با این روش اجرا کرد.
بهترین روش ساخت سوله سردخانه
بهترین روش ساخت سوله سردخانه روش خرپایی میباشد. در روش ساخت به صورت خرپایی هیچ محدودیتی در اجرای دهانه های بزرگ وجود ندارند و همینطور مصرف فولاد در این سازه به حداقل میرسد. این نوع سازه تمام تائیدیه های سازمان نظام مهندسی را باید اخذ کند، در عین حال وزن سازه سبک میباشند و از لحاظ قیمت هم بسیار ارزان و مقرون به صرفه است و سریع ساخته میشود.
نکات و اصول مهم در ساخت و طراحی سوله سردخانه ارزان
از سردخانه انجماد با دمای زیر صفر درجه میتوان به عنوان سردخانه بالای صفر هم استفاده نمود و با تنظیم درجه سردی سردخانه به بالای صفر درجه، محصولاتی که به دمای زیر صفر نیاز ندارند را نگهداری کرد. اجرای برعکس این موضوع امکانپذیر نمیباشد چرا که این موضوع به کمپرسورهای انجماد فشار زیادی وارد می آورد.
درآمد های مهندسین طراحی سوله وابسته به متراژ پروژه هایی که در طول سال طراحی می کند است، که سقف متراژ طراحی نیز به پایه و استعداد طراحی متفاوت است.
کندانسور سوله سردخانه
بهینه سازی سوله سرد خانه از لحاظ مصرف انرژی بسیار حائز اهمیت می باشد. کندانسور دستگاهی است که وظیفه گرفتن گرمای سوله را به عهده دارد. بهتر است کندانسور در جهت شمال سوله سردخانه تعبیه و نصب شود. زیرا مایع نیتروژن برگشتی به کندانسور نباید در معرض گرمای آفتاب باشند.
به همین دلیل باید در ظلع شمالی سوله سردخانه نصب شود تا از گرمای بیشتر دور بماند و راحت تر نیتروژن را خنک کند. در این حالت غیر از اینکه فشار وارده به کندانسور کاهش می یابد، در میزان مصرف برق نیز صرفه جویی به عمل می آید.
خنک شدن کندانسور توسط آب نیتروژن انجام می پذیرد. زمانیکه بخشی از آب مصرفی بخار میشود میتوان از بخار تولید شده برای تنظیم رطوبت فضای سوله سردخانه کمک گرفت.
محل احداث سوله سردخانه
سازه سردخانه باید در زمینی مقاوم احداث شود. تا بتواند وزن سنگین سردخانه را تحمل کند. باید به شکل صحیح و اساسی فنداسیون پایه سوله انجام شود تا استحکام لازم حاصل گردد. همچنین ساخت سوله بر روی زمین مناسب موجب، ساخت سردخانه ارزان می شود.
ترموگرافی سوله سردخانه
گزارش لحظه ای دمای سوله سردخانه بر عهده ترموگرافی است. ترموگرافی باید در کنار کمپرسور قرار گیرد، این کار در تنظیم دمای سوله کمک رسان است.
تامین انرژی برق مصرفی و ژنراتور در سوله سردخانه
به دلیل صرفه جویی در مصرف انرژی سردخانه نباید در معرض تابش مستقیم نور ساخته شود. معمولا روشنایی داخل سردخانه توسط لامپ‌های فلورسنت یا کم مصرف تامین میشود. سوله سردخانه حتما باید به ژنراتور پر توان برق مجهز باشد تا هنگام قطع برق به خنک سازی سوله کمک کند. ژنراتورهای تولید برق در سردخانه ها میتوانند دارای توان تولیدی 480 کیلووات برق باشند.
زمانیکه قطعی برق داشته باشیم یا با نوسانات برق روبرو باشیم به کمک چنین ژنراتورهایی میتوان از فاسد شدن محصولات جلوگیری به عمل آورد و از جلوی خسارات احتمالی وارده را گرفت. برای کم کردن یک درجه دمای محیط سردخانه باید Btu 25000 انرژی صرف شود. برای راحتی کار این ژنراتورها باید در نزدیکی اتاق کنترل تعبیه و نصب شوند.
نظافت و ضد عفونی کردن سوله سردخانه
داخل محیط سردخانه باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که قابلیت شستشو و نظافت داشته باشد. همواره محصولات منجمد شده بعد از مدت زمان مشخص از سردخانه تخلیه می شوند. بارهای وارد بر خرپا بر روی طراحی خرپا تأثیر می گذارد.
هنگامی که قرار است جایگزینی با محصولات جدید رخ دهد، لازم است فضای داخل سردخانه برای جلوگیری از قارچ ها و کپک و آسیب رساندن به پارت بعدی محصولات، ضد عفونی شود تا پارت بعدی دچار آسیب و فساد نشود. مواد ضد عفونی کننده ای که برای این امر مورد استفاده قرار میگرد معمولا اکسی کلرور مس است.
جلوگیری از انقضا محصولات
نکته آخر تاریخ تولید و انقضای کالاها و محصولات ورودی به سردخانه میباشد، که حتما باید این موضوع بررسی و بازرسی شود و تقریبا یکماه قبل از تاریخ انقضای آن محصول باید این مراتب به صاحبان آن محصولات گزارش داده شود تا هر چه سریعتر اقدام به انتشار و پخش محصول در بازار دهد. اگر چنانچه تاریخ انقضا گذشته باشد باید سریعا نسبت به معدوم محصولات فاسد اقدام شود.
قیمت سوله سردخانه
سردخانه به عوامل مختلفی از جمله متراژ و مساحت سوله بستگی دارد. برآورد قیمت هر متر مربع از سوله سردخانه با توجه به دهانه، ارتفاع و نوع سوله مشخص میشود. هر اندازه دهانه سوله عریض تر و بزرگتر در نظر گرفته شود وزن سازه افزایش پیدا میکند و قیمت استراکچر فلزی بالاتر میرود از آن طرف هزینه تمام شده دیوارکشی و فنداسیون کاهش پیدا میکند. به این صورت که هرگاه سازه به روش تیرورقی ساخته شود مسلما هزینه ها زیادتر برآورد میشود.