قهوه اسپرسو ویژه برای ورزشکاران، یک انتخاب ایده‌آل برای افزایش انرژی و بهبود عملکرد فیزیکی است. این نوع قهوه با استفاده از دانه‌های با کیفیت بالا و فرآیند خاصی از تهیه، تجربه‌ای منحصر به فرد از مزه و انرژی فراهم می‌کند. در ادامه، به بررسی قیمت و خرید قهوه اسپرسو ویژه ورزشکاران پرداخته خواهد شد.
اما وقتی از “آبکی” یا “رقیق” شدن اسپرسو صحبت می‌کنیم، به این معناست که اسپرسو دارای غلظت کمتری از مواد محلول قهوه نسبت به حالت استاندارد خود است. در واقع، به جای داشتن مزه‌ی عمیق و پررنگ، با یک مایع رقیق‌تر و کم‌رنگ‌تر مواجه می‌شویم. این حالت، عموماً به دلیل مشکلاتی در فرآیند تهیه یا نسبت‌های اشتباه و تنظیمات دستگاه اسپرسو رخ می‌دهد. که در این مقاله، به تمام آن‌ها خواهیم پرداخت.
نکته‌ای که لازم به ذکر است، تفاوت قهوه ریسترتو و لانگو با اسپرسو است که ارتباطی با آبکی شدن یا غلظت زیاد قهوه ندارد. در واقع این دو اصطلاح، نوعی از اسپرسو هستند. برای تهیه یک اسپرسوی استاندارد، میزان 7 گرم قهوه آسیاب شده با 30 میلی‌لیتر آب استفاده می‌شود. درصورتی که همان نسبت 7 گرم قهوه ثابت باشد و میزان آب نصف شود؛ ریسترتو تهیه می‌شود که مقدار بسیار کمی عصاره با عطر و بوی بیشتر اما کافئین بسیار کمی بدست می‌آید. اما در حالت لانگو، 7 گرم قهوه با میزان آب دو برابرِ حالت استاندارد، در زمان طولانی‌تری عصاره‌گیری می‌شود که کافئین بسیار بیشتر و طعم ملایم‌تری دارد.
مهم‌ترین علل آبکی شدن قهوه اسپرسو
اسپرسو با توجه به ماهیت و روش دم‌آوری که دارد، در زمان عصاره‌گیری باید غلظت مورد قبولی داشته باشد تا علاوه بر عطر، طعم و مزه قهوه کاملا حس شود. زمانی که اسپرسو رقیق و آبکی می‌شود، ممکن است به دلیل چندین عامل مختلف باشد و تأثیر مستقیمی بر تجربه‌ی خوردن قهوه بگذارد. در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد.
- کیفیت و تازگی دانه‌های قهوه
- فرایند فشرده سازی یا تمپینگ پودر قهوه
- دوز و میزان قهوه
- اندازه آسیاب قهوه برای اسپرسو
- دمای آب برای عصاره‌گیری اسپرسو
- توزیع نابرابر آب به روی پودر قهوه
- تاثیر میزان رست قهوه
- کیفیت دستگاه اسپرسو
در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم:
1- کیفیت و تازگی دانه‌های قهوه
کیفیت و تازگی دانه‌های قهوه نقش بسیار مهمی در فرآیند تهیه و نتیجه‌ی نهایی قهوه خصوصاً اسپرسو دارند. اما هر کدام از این دو ویژگی چه تاثیری دارند:
1- تازگی دانه‌های قهوه
کاهش گاز دی‌اکسید کربن: دانه‌های تازه قهوه، شروع به تولید گاز دی‌اکسید کربن می‌کنند. این گاز باعث می‌شود فشار آب در فرآیند تهیه اسپرسو افزایش یابد و به ایجاد یک استخراج بهتر کمک کند. با گذر زمان، مقدار این گاز کاهش می‌یابد و در نتیجه، فرآیند استخراج با کیفیت پایین‌تر و غلظت کم‌تر انجام می‌شود.
استخراج مواد محلول: دانه‌های تازه‌تر، مواد محلول بیشتری دارند که می‌توانند به آب منتقل شوند. دانه‌های قهوه کهنه‌تر، ممکن است برخی از مواد محلول خود را از دست داده باشند که باعث تهیه یک قهوه با غلظت پایین‌تر می‌شود.
2- کیفیت دانه‌های قهوه
آسیاب کردن: دانه‌های قهوه با کیفیت بالا، با یکنواختی بیشتری آسیاب می‌شوند. اگر دانه‌های قهوه نامنظم آسیاب شوند (بعضی خیلی ریز و بعضی خیلی درشت) باعث می‌شود که فرآیند استخراج نامنظم و ناپیوسته باشد. دانه‌های بسیار ریز ممکن است سریع‌تر از حد استخراج شوند و دانه‌های درشت ممکن است کاملاً عصاره‌گیری نشوند. هر دو موضوع منجر به آبکی شدن قهوه می‌شوند.
عصاره و ترکیب: دانه‌های باکیفیت، مقادیر بیشتری از مواد مغذی دارند و به طور کلی یک استخراج بهتر و با غلظت بالاتر را ارائه می‌دهند. از طرف دیگر، دانه‌های قهوه باکیفیت پایین ممکن است در مراحل رشد، دچار مشکلاتی مانند بیماری‌ها یا کمبود آب شده باشند که روی نتیجه نهایی تاثیر نامطلوبی می‌گذارند.
2- فرایند فشرده‌سازی یا تمپینگ پودر قهوه
فشرده‌سازی یا تمپینگ پودر قهوه در فرآیند تهیه اسپرسو نقش مهمی دارد. این مرحله باعث می‌شود آب با فشار به طور یکنواخت از پودر قهوه عبور کند.
اگر فشرده‌سازی یکنواخت نباشد (به عبارت دیگر، بخش‌هایی از قهوه بیشتر از بخش‌های دیگر فشرده شوند)، آب با فشار در دستگاه اسپرسو به دنبال مسیرهای کم‌مقاومت‌تر می‌گردد. در نتیجه، بخش‌هایی از پودر قهوه کاملاً استخراج می‌شوند، در حالی که بخش‌های دیگر تقریباً بدون استخراج می‌مانند. این موضوع باعث قهوه‌ای آبکی با طعم نامتوازن خواهد شد.
فشرده‌سازی زیاد: اگر پودر قهوه بیش از حد فشرده شود در واقع جایی برای عبور آب وجود نخواهد داشت و به سختی عصاره‌گیری انجام می‌شود و قهوه به شکلی آبکی استخراج می‌شود.
فشرده‌سازی کم: اگر فشرده‌سازی کافی نباشد، آب تحتِ فشار بسیار سریع از پودر قهوه عبور می‌کند. این سرعت وقتی بیش از حد معمول باشد، قهوه آبکی و بدون غلظت مناسب تولید می‌شود.
به طور کلی، فشرده‌سازی قهوه اسپرسو یک فرآیند تجربی و نیازمند دقت است. بهتر است درباره تهیه قهوه اسپرسو، مرحله تمپینگ را به‌درستی یاد گرفته و حتما چندین بار امتحان کنید. اشتباهات در این مرحله، به تولید قهوه‌ای با غلظت و طعم نامتوازن منجر می‌شود.
3- دوز و میزان قهوه
دوز قهوه، یعنی مقدار پودر قهوه‌ای که برای تهیه یک واحد اسپرسو استفاده می‌شود و البته یکی از عوامل مهم در تهیه اسپرسو به حساب می‌آید. مقدار مناسب تأثیر قابل توجهی در نتیجه نهایی دارد.
برای اسپرسویی با غلظت و طعم مطلوب، دوز قهوه باید با تنظیمات دیگر دستگاه اسپرسو، مانند فشرده‌سازی، زمان استخراج و فشار آب مطابقت داشته باشد. با توجه به مشخص بودن مقدار قهوه برای یک فنجان اسپرسوی استاندارد (7 گرم)، بهتر است از ترازوی مخصوص جهت اندازه‌گیری استفاده کنید.
4- اندازه آسیاب قهوه برای اسپرسو
اندازه آسیاب قهوه یکی از عوامل حیاتی در تهیه قهوه، به خصوص اسپرسو است. میزان دقت آسیاب، تأثیر زیادی بر روی فرآیند استخراج مواد محلول قهوه و نتیجه نهایی دارد. در زیر به تاثیر میزان اندازه آسیاب قهوه در آبکی شدن قهوه اشاره کرده‌ایم.
آسیاب ریز:
– وقتی قهوه به شکل بسیار ریز و ظریف آسیاب شود، مساحت سطحی بیشتری برای استخراج مواد محلول وجود دارد. این حالت، منجر به استخراج سریع‌تر دانه‌ها می‌شود.
– همچنین، آسیاب ریز موجب ایجاد یک مقاومت بیشتر در مقابل جریان فشار آب خواهد شد و عبور آب را مسدود می‌کند. این حالت حتی ممکن است اسپرسویی بسیار غلیظ و تلخ ارائه دهد.
آسیاب درشت:
– وقتی قهوه به شکل درشت آسیاب شود، مساحت سطحی کمتری برای استخراج مواد محلول وجود دارد که باعث می‌شود استخراج کندتر از حد معمول انجام شود.
در واقع، آب به راحتی از دانه‌های درشت عبور می‌کند و عصاره‌گیری را نامتوازن و سریع انجام می‌دهد. این فرآیند قهوه‌ای آبکی با طعم بسیار ضعیف استخراج می‌کند.