چند سکه برای مهریه مجاز است؟
در نظام حقوقی ایران، برای تعیین تعداد سکه به عنوان مهریه هیچ محدودیتی وجود ندارد و زوجین می توانند هر تعداد سکه را به توافق یکدیگر در عقدنامه درج کنند. با این حال، آنچه تحت عنوان «محدودیت» یا «سقف» مهریه مطرح می شود، مربوط به ضمانت اجرایی قانونی مهریه است، به ویژه در مورد امکان اعمال مجازات حبس برای عدم پرداخت آن. این تمایز حیاتی، نگرانی های بسیاری را از سوی زوجین و خانواده ها برطرف می سازد، چرا که حق زن برای مطالبه کل مهریه همواره محفوظ است، اما ابزارهای قانونی برای وادار کردن مرد به پرداخت، با شرایط و ضوابط خاصی همراه خواهد بود.
مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در عقد نکاح، همواره در کانون توجه زوجین و خانواده ها قرار داشته است. این حق که ریشه در فقه اسلامی و قانون مدنی ایران دارد، به محض جاری شدن صیغه عقد، چه دائم و چه موقت، بر ذمه مرد قرار می گیرد و به زن تعلق می یابد. در طول سالیان متمادی، تصورات گوناگونی درباره میزان و نحوه اجرای مهریه شکل گرفته است که گاهی اوقات به ابهامات و سوءتفاهم هایی دامن می زند.
وقتی یک زوج تصمیم به ازدواج می گیرند، در دل این پیوند، قراردادی مالی به نام مهریه شکل می گیرد. اما آیا این مهریه سقفی دارد؟ این پرسشی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول می کند و نگرانی هایی را برای هر دو طرف به وجود می آورد. برخی تصور می کنند قانون، تعداد مشخصی از سکه را برای مهریه مجاز دانسته و مازاد بر آن از اعتبار ساقط است، در حالی که واقعیت حقوقی با این تصور فاصله دارد. آنچه در این میان اهمیت دارد، درک تفاوت میان «میزان مهریه تعیین شده» و «ضمانت اجرایی» آن است؛ تمایزی که فهم آن کلید حل بسیاری از سردرگمی ها در مواجهه با قوانین مهریه به شمار می رود.
مفهوم مهریه در قانون مدنی ایران: آیا برای تعیین آن محدودیتی هست؟
در فرهنگ و قانون ایران، مهریه نه تنها یک هدیه مالی، بلکه نمادی از تعهد مرد و پشتوانه مالی زن در زندگی مشترک است. قانون مدنی ایران، مهریه را به رسمیت شناخته و جایگاهی محکم برای آن قائل شده است. ماده ۱۰۷۸ این قانون تصریح می کند که هر چیزی که مالیت داشته باشد و قابل تملک باشد، می تواند به عنوان مهریه قرار گیرد. این تعریف گسترده، دست زوجین را برای تعیین مهریه، از سکه و طلا گرفته تا املاک و حتی آموزش و خدمات، باز می گذارد. نکته کلیدی اینجاست که در این ماده و سایر مواد قانونی مربوط به مهریه، هیچ سقف مشخصی برای تعداد یا ارزش مهریه تعیین نشده است.
این بدان معناست که یک زوج می توانند بر اساس توافق و تمایل خود، مهریه ای شامل یک سکه، ۱۰۰ سکه، ۵۰۰ سکه یا حتی هزاران سکه را در عقدنامه درج کنند. این توافق، از نظر قانونی کاملاً معتبر و لازم الاجراست. پس اگر کسی می پرسد: «چند سکه برای مهریه مجاز است؟»، پاسخ قانونی این است که محدودیتی برای تعیین تعداد سکه وجود ندارد و میزان آن به توافق طرفین بستگی دارد. اما همین پاسخ، خود سرآغاز پرسشی دیگر است: اگر محدودیتی در تعیین وجود ندارد، پس چرا از اعداد ۱۱۰ یا ۱۴ سکه صحبت می شود؟ برای پاسخ به این پرسش، باید با انواع مهریه و مفهوم «ضمانت اجرایی» آشنا شویم.
انواع مهریه در قانون: درکی سریع از تفاوت ها
قانون گذار، با در نظر گرفتن شرایط مختلفی که ممکن است هنگام عقد نکاح پیش بیاید، انواع گوناگونی از مهریه را پیش بینی کرده است. درک این تفاوت ها به زوجین کمک می کند تا با آگاهی بیشتری نسبت به حقوق و تعهدات خود اقدام کنند:
- مهرالمسمی: این رایج ترین نوع مهریه است و به مهریه ای گفته می شود که زوجین در هنگام عقد و با توافق یکدیگر، میزان و نوع آن را دقیقاً مشخص می کنند و در عقدنامه درج می نمایند. «مسمی» به معنای نام گذاری شده یا مشخص شده است. اکثر مهریه های ثبت شده در ایران از نوع مهرالمسمی هستند.
- مهرالمثل: گاهی اوقات ممکن است در عقد دائم، میزان مهریه تعیین نشود یا عقد باطل باشد اما زن و مرد با هم رابطه زناشویی داشته اند. در این شرایط، زن مستحق مهرالمثل است. مهرالمثل بر اساس عرف و عادت، وضعیت خانوادگی زن، تحصیلات، سن، و موقعیت اجتماعی و سایر ویژگی های او توسط دادگاه تعیین می شود.
- مهرالمتعه: این نوع مهریه در شرایطی مطرح می شود که در عقد دائم، مهریه تعیین نشده باشد و مرد قبل از نزدیکی اقدام به طلاق زن کند. در این صورت، دادگاه با در نظر گرفتن وضعیت مالی مرد (و نه وضعیت زن)، مبلغی را به عنوان مهرالمتعه برای زن تعیین می کند تا به او پرداخت شود.
با وجود تفاوت در این انواع، همه آن ها نشان دهنده حق زن بر مهریه هستند و این حقوق، مستقل از تعداد سکه ای که ممکن است در مهرالمسمی تعیین شود، محفوظ می مانند.
درک تفاوت حیاتی: تعیین مهریه و ضمانت اجرایی آن
یکی از بزرگ ترین سوءتفاهم ها در مورد مهریه، خلط شدن مفهوم میزان مهریه با ضمانت اجرایی آن است. بسیاری تصور می کنند اگر مثلاً مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد، زن تنها می تواند همان ۱۱۰ سکه را مطالبه کند و مازاد بر آن از بین می رود. اما این تصور کاملاً نادرست است. زن حق دارد تمام مهریه تعیین شده در عقدنامه را، هر چقدر که باشد، مطالبه کند. آنچه محدودیت دارد، نه حق مطالبه زن، بلکه ابزارهای قانونی است که برای وادار کردن مرد به پرداخت مهریه و اعمال مجازات (مانند حبس) وجود دارد.
ضمانت اجرایی به معنای تدابیر قانونی است که برای الزام فرد به انجام تعهداتش اتخاذ می شود. در مورد مهریه، این ضمانت اجرا شامل امکان توقیف اموال مرد، صدور حکم جلب او، و در شرایط خاص، حبس می شود. بنابراین، مردی که زیر بار تعهد مهریه می رود، باید بداند که این یک بدهی قانونی است که باید پرداخت شود، اما نحوه و میزان اعمال فشار قانونی برای پرداخت، دارای مراحلی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. درک این تمایز برای هر زوجی که در حال تعیین مهریه است یا قصد مطالبه آن را دارد، ضروری و حیاتی است.
ضمانت اجرایی مهریه تا ۱۱۰ سکه: آنچه امروز در جریان است
با وجود اینکه قانون برای تعیین تعداد سکه مهریه سقفی نگذاشته است، اما برای ضمانت اجرایی آن، محدودیت هایی را در نظر گرفته است که دانستن آن برای هر دو طرف ازدواج اهمیت ویژه ای دارد. مهم ترین سند در این زمینه، ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ است.
این ماده قانونی، نقطه عطفی در چگونگی اجرای مهریه محسوب می شود. بر اساس این ماده، اگر مهریه زن تا سقف ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد، زن می تواند با ارائه دادخواست یا درخواست صدور اجراییه، آن را به طور کامل مطالبه کند. در این شرایط، دادگاه یا اداره ثبت اسناد، به درخواست زن، موظف به شناسایی و توقیف اموال مرد می شود تا مهریه پرداخت شود. همچنین، اگر مرد توانایی پرداخت این ۱۱۰ سکه را نداشته باشد، این امکان وجود دارد که حتی با حکم جلب مواجه شده و تا زمان پرداخت مهریه یا اثبات اعسار، در بازداشت بماند.
سرنوشت مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه: مطالبه، اما با چه ابزاری؟
حال این پرسش مطرح می شود که اگر مهریه زنی بیش از ۱۱۰ سکه باشد، چه اتفاقی می افتد؟ آیا حق او برای مطالبه مازاد بر این مقدار از بین می رود؟ پاسخ قاطع این است: خیر، حق زن برای مطالبه کل مهریه، حتی اگر هزاران سکه باشد، همچنان محفوظ است. اما تفاوت اصلی در نوع ضمانت اجرایی است.
برای مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه، امکان صدور حکم جلب و حبس مرد دیگر وجود ندارد. به عبارت دیگر، قانون گذار نمی تواند مرد را صرفاً به دلیل عدم پرداخت مهریه بیش از ۱۱۰ سکه، زندانی کند. در چنین مواردی، زن همچنان می تواند مهریه خود را مطالبه کند، اما وصول مازاد بر ۱۱۰ سکه منوط به این است که زن بتواند توانایی مالی مرد را برای پرداخت آن اثبات کند. در صورت اثبات توانایی مالی، دادگاه می تواند حکم به پرداخت اقساطی یا یکجای مازاد مهریه بدهد، اما دیگر ابزار کیفری (حبس) برای آن اعمال نمی شود. این تفاوت، بارها باعث سردرگمی افراد شده است، زیرا حق مطالبه با نوع ضمانت اجرایی تفاوت دارد.
قانون جدید مهریه ۱۴ سکه در سال ۱۴۰۴: شایعه تا واقعیت
طی سالیان اخیر، زمزمه ها و خبرهای زیادی درباره «قانون جدید مهریه ۱۴ سکه» به گوش می رسید که ابهامات فراوانی را در اذهان عمومی ایجاد کرده بود. بسیاری به اشتباه گمان می کردند که سقف مهریه قانونی به ۱۴ سکه کاهش یافته و دیگر نمی توان مهریه ای بیش از این تعیین کرد یا مطالبه نمود. اما واقعیت چیز دیگری است و باید این موضوع را با دقت بررسی کرد.
بر اساس آنچه در مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۴ به تصویب رسیده و اخبار رسمی آن منتشر شده است، این «قانون جدید» یا «اصلاحیه»، میزان مهریه را محدود نکرده است. بلکه هدف اصلی و واقعی آن، کاهش زندانیان مهریه و ساماندهی فرآیند مطالبه مهریه از طریق محدود کردن ضمانت اجرای کیفری (حبس) بوده است. به بیان دیگر، این قانون اعلام می کند که اگر مرد معادل ۱۴ سکه از مهریه را پرداخت کند (چه به صورت نقدی و چه با توقیف اموال)، دیگر به دلیل نپرداختن باقی مهریه، بازداشت نخواهد شد.
بسیار مهم است بدانیم که قانون جدید مهریه، حق زن را برای مطالبه کل مهریه (حتی اگر بیش از ۱۴ سکه یا ۱۱۰ سکه باشد) از بین نمی برد. این تغییر فقط مربوط به محدودیت حبس مرد است و زن همچنان می تواند تمام مهریه خود را از طریق مراجع قانونی و از اموال مرد مطالبه کند، اما پس از پرداخت معادل ۱۴ سکه، دیگر امکان صدور حکم جلب برای مابقی مهریه وجود نخواهد داشت.
هدف اصلی از این تغییرات و تأثیر آن بر زندانیان مهریه
هدف قانون گذاران از این اصلاحیه، کاهش آمار مردانی است که به دلیل عدم توانایی در پرداخت مهریه به زندان می افتند. این طرح تلاش دارد تا به جای تمرکز بر مجازات حبس، فرآیند وصول مهریه را بیشتر به سمت توقیف اموال و پرداخت اقساطی سوق دهد. این تغییر به معنای پایان یافتن «حبس برای مهریه» نیست، بلکه به این معناست که پس از پرداخت بخش قابل توجهی از مهریه (معادل ۱۴ سکه)، مرد دیگر صرفاً به دلیل نپرداختن مابقی، زندانی نخواهد شد و باید از مسیرهای دیگری برای وصول مهریه استفاده شود.
چه کسانی مشمول این قانون می شوند و از چه زمانی اجرایی شده است؟
اصلاحات مربوط به مهریه که در سال ۱۴۰۴ به تصویب رسیده اند، هم اکنون لازم الاجرا هستند. این قوانین جدید، در پرونده های جاری و پرونده هایی که پس از تاریخ ابلاغ تشکیل می شوند، مورد اعمال قرار می گیرند. به این معنا که نظام حقوقی از مدل قدیمی مهریه ۱۱۰ سکه با ضمانت اجرای حبس برای کل مبلغ، فاصله گرفته و به سمت سازوکار جدیدی حرکت کرده که هم بار زندان ها را کاهش می دهد و هم حقوق مالی زن را حفظ می کند. بنابراین، چه مهریه شما قبل از این تاریخ تعیین شده باشد و چه پس از آن، این قانون جدید در مورد ضمانت اجرایی (به ویژه حبس) اعمال خواهد شد.
گام های مطالبه مهریه: مسیری پیش روی زنان
وقتی زنی تصمیم می گیرد مهریه خود را مطالبه کند، دو مسیر اصلی پیش روی او قرار دارد که هر کدام مزایا و الزامات خاص خود را دارند. انتخاب مسیر مناسب می تواند در سرعت و سهولت وصول مهریه تأثیرگذار باشد.
راهکار اجرایی از طریق اداره ثبت اسناد: سادگی و کارایی
یکی از ساده ترین و سریع ترین راه ها برای مطالبه مهریه، اقدام از طریق اداره ثبت اسناد رسمی است. این روش به ویژه زمانی کارآمد است که مهریه در سند رسمی ازدواج ثبت شده باشد (که تقریباً در تمام ازدواج های دائم چنین است) و زن از اموال یا دارایی های قابل توقیف مرد اطلاع داشته باشد. مراحل کلی این روش به شرح زیر است:
- درخواست صدور اجراییه: زن با مراجعه به دفترخانه ای که عقد در آن ثبت شده، درخواست صدور اجراییه مهریه را می دهد.
- معرفی اموال: زن می تواند اموالی از مرد (مانند حساب بانکی، پلاک خودرو، ملک و غیره) را که می شناسد، به اداره ثبت معرفی کند تا توقیف شوند.
- توقیف و مزایده: اداره ثبت پس از بررسی، نسبت به توقیف اموال معرفی شده اقدام می کند و در صورت نیاز، اموال را از طریق مزایده به فروش رسانده و مهریه زن را پرداخت می کند.
مزیت این روش، سرعت بیشتر و هزینه کمتر در مقایسه با مسیر قضایی است، چرا که نیاز به تشکیل پرونده طولانی در دادگاه و رفت و آمدهای مکرر نیست.
مسیر قضایی از طریق دادگاه خانواده: چه زمانی به آن نیاز پیدا می کنیم؟
مسیر قضایی از طریق دادگاه خانواده، معمولاً زمانی انتخاب می شود که زن از اموال قابل توقیف مرد اطلاع دقیقی ندارد، یا مرد اموالی به نام خود ندارد، یا در مواردی که نیاز به بررسی پیچیده تر حقوقی است (مانند اثبات عندالاستطاعه بودن مهریه). مراحل این روش شامل:
- ارائه دادخواست مطالبه مهریه: زن با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی الکترونیک، دادخواست مطالبه مهریه را تنظیم و ثبت می کند.
- رسیدگی در دادگاه: دادگاه خانواده با تشکیل جلسه، به ادعاها و دفاعیات طرفین گوش می دهد.
- صدور حکم و اجراییه: پس از بررسی های لازم، دادگاه حکم به پرداخت مهریه می دهد و پس از قطعیت حکم، اجراییه صادر می شود.
- اجرای حکم: اجرای حکم توسط واحد اجرای احکام دادگاه انجام می شود و در این مرحله نیز زن می تواند اموال مرد را معرفی کند. اگر مرد اموالی نداشته باشد، دادگاه می تواند حکم جلب او را صادر کند (البته با رعایت محدودیت های ۱۱۰ سکه و ۱۴ سکه حبس).
همچنین، زن می تواند همزمان با دادخواست مهریه، درخواست استعلام از بانک مرکزی و سایر نهادها برای شناسایی اموال مرد را نیز مطرح کند.
شرایط پرداخت مهریه: از تقسیط تا تمایز عندالمطالبه و عندالاستطاعه
پرداخت مهریه همیشه به صورت یکجا و آسان صورت نمی گیرد. در بسیاری از مواقع، وضعیت مالی مرد اجازه پرداخت تمام و کمال مهریه را در یک لحظه نمی دهد و قانون گذار برای این شرایط، راهکارهایی را پیش بینی کرده است تا حقوق زن تضییع نشود و در عین حال، مرد نیز تحت فشار غیرقابل تحمل قرار نگیرد.
مفهوم اعسار: وقتی توان مالی مرد کفاف پرداخت یکجا را نمی دهد
یکی از مهم ترین مفاهیم در فرآیند پرداخت مهریه، «اعسار» است. اعسار به معنای ناتوانی مالی یک فرد در پرداخت بدهی های خود، از جمله مهریه، به صورت یکجا است. اگر مردی توانایی پرداخت کل مهریه را به صورت یکجا نداشته باشد، حق دارد از دادگاه درخواست اعسار کند. در این صورت، دادگاه وضعیت مالی او را بررسی کرده و در صورت اثبات اعسار، حکم به «تقسیط مهریه» می دهد.
در مورد اعسار، بار اثبات ناتوانی مالی با مرد است؛ یعنی او باید دلایل و مدارکی را ارائه دهد که نشان دهنده عدم توانایی اش در پرداخت یکجای مهریه باشد. این مدارک می تواند شامل لیست اموال و دارایی ها، میزان درآمد، لیست بدهی ها و نفقه و غیره باشد. دادگاه با بررسی این موارد، میزان اقساط و نحوه پرداخت آن را تعیین می کند. همچنین، بر اساس ماده ۷ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۳، اگر مرد قبلاً توان مالی داشته و مهریه را نپرداخته باشد، باید ناتوانی مالی فعلی اش را ثابت کند. در صورتی که زن نتواند توان مالی قبلی یا فعلی مرد را ثابت کند، قاضی می تواند با سوگند مرد، اعسار او را بپذیرد.
یکی از اصلاحات اخیر در قانون مهریه این است که اگر مرد برای مهریه دادخواست اعسار ارائه دهد، تا زمانی که توانایی مالی او توسط دادگاه تأیید نشده باشد، امکان حبس او وجود ندارد. این ماده با هدف جلوگیری از حبس های ناعادلانه تصویب شده است.
مهریه عندالمطالبه: حقی که هر زمان می توان طلب کرد
اکثر مهریه ها در ایران به صورت عندالمطالبه تعیین می شوند. مهریه عندالمطالبه به این معناست که زن هر زمان که بخواهد و اراده کند، می تواند مهریه خود را از مرد مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت آن است. در این نوع مهریه، بار اثبات توانایی مالی مرد برای پرداخت، بر عهده زن نیست و مرد تنها در صورتی می تواند از پرداخت یکجا طفره برود که درخواست اعسار داده و ناتوانی مالی خود را به اثبات برساند.
مهریه عندالاستطاعه: وقتی اثبات توانایی مرد، وظیفه زن می شود
مهریه عندالاستطاعه نوعی از مهریه است که پرداخت آن منوط به اثبات توانایی مالی مرد توسط زن است. یعنی زن تنها زمانی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که ثابت کند مرد توانایی مالی پرداخت آن را دارد. در این نوع مهریه، بار اثبات توانایی مالی مرد، بر عهده زن خواهد بود و زن باید مدارکی دال بر توانایی مالی مرد (مانند اموال، درآمد و…) به دادگاه ارائه دهد. مهریه عندالاستطاعه معمولاً برای کاهش فشار بر مرد و جلوگیری از درگیری های حقوقی سنگین بر سر مهریه های بالا، انتخاب می شود.
همچنین، اگر مهریه به صورت پول رایج تعیین شده باشد، باید بر اساس شاخص سالانه قیمت ها (که توسط بانک مرکزی تعیین می شود) محاسبه و پرداخت شود. این یعنی اگر مرد بخواهد مهریه را پرداخت کند یا زن از طریق دادگاه آن را مطالبه کند، مبلغ نهایی با توجه به تورم و شاخص قیمت ها در سال پرداخت تعیین می شود تا ارزش مهریه حفظ شود.
هزینه های قانونی مهریه: حق ثبت و نیم عشر اجرایی
مطالبه مهریه، علاوه بر فرآیندهای حقوقی، با برخی هزینه های قانونی نیز همراه است که زوجین، به ویژه زنان متقاضی مهریه، باید از آن ها آگاه باشند. این هزینه ها بسته به مسیر انتخابی (ثبت یا قضایی) متفاوت خواهد بود.
حق ثبت مهریه: هزینه ای که باید از آن آگاه باشیم
حق ثبت مهریه، مبلغی است که هنگام ثبت رسمی ازدواج در دفاتر اسناد رسمی یا در زمان درخواست اجراییه مهریه از اداره ثبت، دریافت می شود. این هزینه درصدی از ارزش کل مهریه را شامل می شود و برای پوشش هزینه های اداری مربوط به ثبت و پیگیری مهریه است. معمولاً این مبلغ حدود ۲.۵ درصد از ارزش مهریه است که بر اساس نرخ روز سکه (یا سایر اقلام مهریه) محاسبه می گردد.
یکی از اصلاحات اخیر در قانون مهریه، تسهیلاتی را برای مهریه های کمتر فراهم کرده است. بر اساس قانون جدید، اگر مهریه تا ۱۴ سکه تعیین شود، از پرداخت حق الثبت معاف خواهد بود. این موضوع برای زوج هایی با مهریه های کمتر، مشوقی برای کاهش هزینه های قانونی و ساده سازی فرآیندهاست.
نیم عشر اجرایی: وقتی پای دادگاه و اجرا به میان می آید
نیم عشر اجرایی، هزینه ای است که در صورت ورود پرونده مهریه به مرحله اجرای ثبت یا اجرای احکام دادگستری، از محکوم علیه (یعنی مرد) دریافت می شود. این هزینه معادل ۰.۰۵ (پنج درصد) مبلغ مهریه است و برای پوشش هزینه های اجرایی و پیگیری قضایی پرونده توسط سیستم قضایی دریافت می گردد. بنابراین، اگر مرد مهریه را به موقع پرداخت نکند و پرونده به مراحل اجرایی کشیده شود، علاوه بر اصل مهریه، باید این نیم عشر اجرایی را نیز پرداخت کند. این مبلغ، در واقع جریمه ای برای عدم اجرای داوطلبانه حکم یا تعهد است.
آگاهی از این هزینه ها، به افراد کمک می کند تا با دیدی بازتر و واقعی تر، نسبت به تعیین و مطالبه مهریه اقدام کنند و از غافلگیری های مالی در آینده جلوگیری شود. مشاوره با یک وکیل متخصص خانواده می تواند در این زمینه راهگشا باشد.
نتیجه گیری: با آگاهی، آینده ای مطمئن تر
در مسیر پر پیچ وخم زندگی مشترک، مهریه همواره به عنوان یک حق مالی مهم برای زنان، جایگاه ویژه ای داشته است. با این حال، پرسش های بسیاری در مورد تعداد سکه مجاز برای مهریه و نحوه مطالبه آن وجود دارد که می تواند نگرانی ها و ابهامات زیادی را برای زوجین و خانواده هایشان ایجاد کند.
آنچه از بررسی قوانین و اصلاحات اخیر برداشت می شود، این است که در نظام حقوقی ایران، برای تعیین تعداد سکه به عنوان مهریه هیچ سقف قانونی وجود ندارد. زوجین می توانند با توافق یکدیگر، هر میزان مهریه ای را که می خواهند، در عقدنامه درج کنند و این حق برای زن، به طور کامل محفوظ است. اما تفاوت اصلی و نقطه کانونی بسیاری از سوءتفاهم ها، در ضمانت اجرایی مهریه نهفته است. در واقع، محدودیت ها و سقف هایی که از آن ها صحبت می شود (مانند ۱۱۰ سکه یا ۱۴ سکه)، نه بر حق مطالبه زن، بلکه بر ابزارهای قانونی اعمال فشار و به ویژه مجازات حبس مرد متمرکز است.
محدودیت ۱۱۰ سکه بهار آزادی، برای اعمال ضمانت های اجرایی قوی تر مانند حکم جلب و توقیف اموال است. این در حالی است که مازاد بر ۱۱۰ سکه نیز همچنان قابل مطالبه است، اما وصول آن منوط به اثبات توانایی مالی مرد توسط زن خواهد بود و امکان حبس برای این مازاد وجود ندارد. در سال ۱۴۰۴ نیز، با اصلاحاتی در قانون مهریه، این ابزار حبس بیشتر محدود شده است. بر این اساس، مرد با پرداخت معادل ۱۴ سکه از مهریه، دیگر به دلیل نپرداختن مابقی، بازداشت نخواهد شد. این تغییر به معنای کاهش زندانیان مهریه و تمرکز بیشتر بر راه حل های مالی و حقوقی برای پرداخت بدهی است، در حالی که حق زن برای دریافت کل مهریه همچنان پابرجا می ماند.
مفاهیمی مانند اعسار و تقسیط مهریه نیز ابزارهای مهمی هستند که به مردان ناتوان از پرداخت یکجا، فرصت می دهند تا تعهد خود را در بازه های زمانی معقول و بر اساس توانایی مالی شان ادا کنند. همچنین، تمایز میان مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه، نقش حیاتی در نحوه مطالبه و اثبات توانایی مالی مرد ایفا می کند.
در نهایت، درک صحیح از این قوانین و تمایزها، کلید جلوگیری از بسیاری از مشکلات و درگیری های حقوقی آتی است. به زوجین و خانواده ها اکیداً توصیه می شود که پیش از هرگونه اقدام، به ویژه در مراحل تعیین مهریه یا مطالبه آن، با یک وکیل متخصص خانواده مشورت کنند تا با آگاهی کامل از حقوق و تکالیف خود، آینده ای مطمئن تر را برای خود رقم بزنند. در این راه، مشاوره های حقوقی می توانند چراغ راه باشند و از بروز پشیمانی های بعدی جلوگیری کنند.