نمونه نامه درخواست عودت سفته
پس گرفتن سفته ای که بابت ضمانت یا تعهد به شخص دیگری سپرده شده، برای بسیاری از افراد دغدغه ای جدی است. این موضوع می تواند حس نگرانی از سوءاستفاده های احتمالی را در پی داشته باشد، به ویژه زمانی که تعهدات شما به پایان رسیده و طرف مقابل از بازگرداندن آن خودداری می کند. تصور کنید تمام وظایف خود را به درستی انجام داده اید، اما سند تعهد شما همچنان در دست دیگری است؛ اینجاست که اهمیت آگاهی از راه های قانونی برای استرداد سفته آشکار می شود. برای آنکه بتوانید سفته خود را با اطمینان و به مؤثرترین شیوه ممکن پس بگیرید، نیاز به یک راهنمای جامع و کاربردی دارید که مسیر را از اولین درخواست دوستانه تا پیگیری های حقوقی پیچیده روشن کند.
در این مسیر، همراهی با کسی که با این چالش ها آشناست، می تواند بسیار آرامش بخش باشد. این راهنما دقیقاً برای همین منظور تدوین شده است؛ تا شما را با نمونه نامه های عادی، اظهارنامه های رسمی و حتی دادخواست های قضایی آشنا کند و نشان دهد چگونه می توانید با آگاهی و ابزارهای لازم، به حقوق خود دست یابید و سفته تان را پس بگیرید.
درک مفهوم عودت سفته و موارد کاربرد آن
گاهی اوقات سفته، آن برگه کوچک اما پرقدرت، نقش بزرگی در زندگی کاری و مالی ما ایفا می کند. این سند می تواند به عنوان یک تضمین محکم عمل کند، مثلاً زمانی که به عنوان کارمند برای اثبات حسن انجام کار خود سفته ای را به کارفرما می سپارید، یا وقتی که به عنوان امانت نزد کسی قرار می گیرد تا تعهدی را تضمین کند. اما زمانی که آن تعهد به سرانجام می رسد، یا بدهی پرداخت می شود، یا به هر دلیلی نیاز به بازگرداندن آن پیدا می کنید، مسیر جدیدی آغاز می شود. در این بخش، تلاش می کنیم تا معنا و مفهوم استرداد سفته را به خوبی روشن کنیم و بررسی کنیم در چه شرایطی این حق برای شما ایجاد می شود.
استرداد لاشه سفته به چه معناست؟
عبارت استرداد لاشه سفته شاید کمی حقوقی و رسمی به نظر برسد، اما مفهوم بسیار ساده ای دارد. وقتی از استرداد لاشه سفته صحبت می کنیم، یعنی بازگرداندن فیزیکی خودِ برگه سفته. این فرآیند از اهمیت حیاتی برخوردار است؛ چراکه تا زمانی که برگه سفته در دست طرف مقابل باشد، همیشه این نگرانی وجود دارد که ممکن است از آن سوءاستفاده شود، حتی اگر تعهدات شما کاملاً ایفا شده باشد. تصور کنید سند ملکی خانه شما در دست دیگری بماند، با وجود اینکه اقساط آن را به طور کامل پرداخت کرده اید. این احساس ناامنی دقیقاً همان چیزی است که با استرداد لاشه سفته از بین می رود. بنابراین، هدف نهایی این است که آن برگه ارزشمند به دست صاحب اصلی اش بازگردد تا هیچ جای نگرانی برای به اجرا گذاشته شدن آن باقی نماند.
در چه شرایطی می توان درخواست عودت سفته را مطرح کرد؟
درخواست عودت سفته زمانی منطقی و قانونی است که دلیل اصلی صدور سفته از بین رفته باشد یا به عبارت دیگر، تعهدی که سفته بابت آن صادر شده، به طور کامل و صحیح انجام شده باشد. تجربه نشان داده است که موارد متعددی منجر به صدور سفته می شوند و به همان نسبت، شرایط بازپس گیری آن نیز متفاوت است. در ادامه به برخی از رایج ترین این شرایط اشاره می کنیم:
- سفته ضمانت حسن انجام کار: بسیاری از کارگران و کارمندان در زمان شروع همکاری با کارفرما، یک یا چند فقره سفته را بابت ضمانت حسن انجام کار به او تحویل می دهند. پس از اتمام همکاری و تسویه حساب کامل (یعنی زمانی که شما تمام وظایف خود را به درستی انجام داده اید و هیچ خسارتی به کارفرما وارد نکرده اید)، حق دارید سفته خود را پس بگیرید.
- سفته امانی: گاهی سفته فقط به عنوان امانت و بدون ایجاد هیچ گونه تعهدی نزد شخصی قرار می گیرد. در این حالت، به محض درخواست شما، طرف مقابل موظف به بازگرداندن آن است. این موضوع می تواند برای بسیاری از افراد که به دوستان یا آشنایان خود سفته می دهند تا کاری را برایشان انجام دهند، مصداق پیدا کند.
- سفته تضمین دین یا وام: اگر سفته ای را برای تضمین پرداخت یک بدهی یا وام به شخصی داده اید و اکنون مبلغ بدهی را به طور کامل پرداخت کرده اید، دیگر دلیلی برای باقی ماندن سفته نزد طلبکار وجود ندارد و باید آن را به شما بازگرداند.
- سفته تضمین انجام تعهدات قراردادی: در قراردادهای مختلف، ممکن است سفته ای بابت تضمین انجام کامل تعهدات صادر شود. پس از اینکه شما تمام بندهای قرارداد را به طور کامل و بدون نقص اجرا کردید و قرارداد به اتمام رسید، می توانید درخواست استرداد سفته را داشته باشید.
- سفته ترک کار: در برخی موارد، کارفرما سفته ای را بابت جلوگیری از ترک کار ناگهانی کارمند دریافت می کند. اگر شما به صورت قانونی و با رعایت ضوابط اقدام به ترک کار کرده اید و هیچ خسارتی به کارفرما وارد نشده است، حق بازپس گیری سفته را دارید.
- سفته تضمین خسارت به اموال: اگر سفته ای را برای تضمین عدم ورود خسارت به اموال یا تجهیزات در اختیار شخصی قرار داده اید و پس از اتمام کار، هیچ گونه خسارتی وارد نشده، طرف مقابل باید سفته را بازگرداند.
در هر یک از این موارد، نکته اساسی این است که شما باید بتوانید اثبات کنید که تعهد مربوط به سفته به پایان رسیده است. اینجاست که اهمیت مدارک و مستندات مشخص می شود.
اهمیت نگهداری مدارک و مستندات مربوط به سفته
شاید تجربه کرده باشید که در امور حقوقی و مالی، داشتن سند و مدرک، حکم طلا را دارد. در مورد سفته نیز این قاعده کاملاً صدق می کند. فرض کنید سفته ای بابت ضمانت حسن انجام کار به کارفرما داده اید. اگر قرارداد کار، رسید تسویه حساب، یا حتی مکاتبات ایمیلی که نشان دهنده اتمام موفقیت آمیز همکاری شماست را در اختیار نداشته باشید، اثبات حقانیت شما برای بازپس گیری سفته بسیار دشوار خواهد شد.
مدارکی مانند قرارداد اصلی که در آن هدف سفته قید شده، رسیدهای پرداخت وجه (در مورد سفته دین)، گواهی اتمام قرارداد یا تسویه حساب، و حتی پیام های متنی یا ایمیل های مرتبط، همگی می توانند به شما کمک کنند تا در صورت لزوم، در مراجع قانونی ادعای خود را اثبات کنید. این مدارک به نوعی «سپر دفاعی» شما در برابر هرگونه سوءاستفاده احتمالی از سفته خواهند بود. بنابراین، هرگز از نگهداری دقیق و منظم این مستندات غافل نشوید؛ چراکه ممکن است روزی به کمک شما بیایند.
گام اول: درخواست کتبی و دوستانه با نامه عادی درخواست عودت سفته
شروع یک مسیر قانونی، همیشه با روش های رسمی و پیچیده همراه نیست. گاهی بهترین راه، شروعی دوستانه و کتبی است. قبل از اینکه به سراغ اظهارنامه های حقوقی و دادخواست های قضایی برویم، می توانیم با ارسال یک نامه عادی درخواست عودت سفته، به طرف مقابل فرصت دهیم تا به صورت مسالمت آمیز سفته را بازگرداند. این گام اولیه، نه تنها راهی برای حفظ روابط دوستانه و کاری است، بلکه می تواند به عنوان یک سند اولیه و محکم برای پیگیری های بعدی شما عمل کند.
چرا ابتدا با یک نامه عادی شروع کنیم؟
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا باید وقت خود را صرف نوشتن یک نامه عادی کنیم، در حالی که می توان مستقیماً به سراغ اقدامات حقوقی رفت؟ تجربه نشان می دهد که شروع با یک نامه عادی مزایای بسیاری دارد که در بلندمدت به نفع شما خواهد بود:
- حفظ روابط: گاهی اوقات، عدم بازگرداندن سفته ناشی از فراموشی یا عدم آگاهی طرف مقابل است، نه سوءنیت. یک نامه محترمانه می تواند بدون ایجاد تنش، طرف مقابل را متوجه موضوع کند و روابط حسنه را حفظ نماید.
- سادگی و سرعت عمل: تنظیم و ارسال یک نامه عادی بسیار ساده تر و سریع تر از تهیه اظهارنامه یا دادخواست است و نیازی به مراحل اداری پیچیده ندارد.
- ایجاد سند اولیه: این نامه، حتی اگر به صورت عادی باشد، یک سند کتبی است که نشان می دهد شما در تاریخ مشخصی درخواست عودت سفته را مطرح کرده اید. در صورت لزوم، می توانید در مراحل بعدی پیگیری قانونی، به این نامه استناد کنید. این به نوعی اولین قدم رسمی شما برای مطالبه حق است و ثابت می کند که شما ابتدا تلاش کرده اید موضوع را به صورت مسالمت آمیز حل کنید.
بنابراین، این گام اولیه را دست کم نگیرید. این یک فرصت برای حل مسئله به دور از پیچیدگی های دادگاهی است.
نکات کلیدی در تنظیم نامه عادی درخواست عودت سفته
برای اینکه نامه عادی شما اثربخشی لازم را داشته باشد و بتواند هدف مورد نظر را محقق کند، باید به نکات خاصی در تنظیم آن توجه کرد. یک نامه خوب، هم محترمانه است و هم قاطع و روشن:
- لحن محترمانه اما قاطع و رسمی: هرچند نامه عادی است، اما لحن آن باید رسمی و محترمانه باشد. از تهدید مستقیم خودداری کنید، اما قاطعانه و بدون ابهام خواسته خود را مطرح کنید.
- ذکر مشخصات کامل فرستنده و گیرنده: حتماً نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس و شماره تماس خود و طرف مقابل را به صورت دقیق قید کنید.
- ذکر مشخصات دقیق سفته: این مهمترین بخش است. شماره سفته، تاریخ صدور آن، مبلغ و مهمتر از همه، بابت چه عنوانی (مثلاً ضمانت حسن انجام کار، امانت، تضمین دین) صادر شده را به وضوح بنویسید. هرچه این اطلاعات دقیق تر باشد، ابهامی باقی نمی ماند.
- توضیح صریح دلیل درخواست عودت: به روشنی توضیح دهید که چرا درخواست عودت سفته را دارید. مثلاً «نظر به اتمام قرارداد همکاری مورخ [تاریخ] و تسویه حساب کامل، دیگر دلیلی برای باقی ماندن سفته نزد شما وجود ندارد.»
- تعیین یک مهلت منطقی برای بازگرداندن سفته: یک بازه زمانی مشخص (مثلاً ۷ تا ۱۰ روز کاری) تعیین کنید تا طرف مقابل فرصت کافی برای اقدام داشته باشد.
- ذکر عواقب قانونی در صورت عدم همکاری: با اشاره ای ظریف و بدون لحن تهدیدآمیز، به طرف مقابل متذکر شوید که در صورت عدم همکاری در مهلت مقرر، موضوع از طریق مراجع قانونی پیگیری خواهد شد. مثلاً «در صورت عدم استرداد سفته در مهلت مقرر، ناگزیر به پیگیری حقوقی موضوع از طریق مراجع ذیصلاح خواهم بود.»
- روش های ارسال نامه: بهتر است نامه را به صورت «پست سفارشی» ارسال کنید تا رسید پستی داشته باشید. در صورتی که نامه را حضوری تحویل می دهید، حتماً از طرف مقابل «رسید» بگیرید که نشان دهد نامه شما را دریافت کرده است.
با رعایت این نکات، نامه ای مؤثر و قابل استناد خواهید داشت که می تواند شما را در این گام اولیه به هدفتان نزدیک تر کند.
نمونه نامه درخواست عودت سفته از کارفرما (مناسب کارگر/کارمند)
اینجا یک نمونه نامه ساده و کاربردی را مشاهده می کنید که می توانید برای درخواست عودت سفته از کارفرما استفاده کنید. کافی است اطلاعات داخل پرانتز را با مشخصات خود و سفته جایگزین نمایید. این نامه یک نقطه شروع خوب برای پیگیری موضوع شماست.
تاریخ: [تاریخ تنظیم نامه]
فرستنده: [نام و نام خانوادگی شما]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره کد ملی]، به نشانی [آدرس کامل شما]، شماره تماس [شماره تماس شما]
گیرنده: مدیرعامل محترم/مسئول امور اداری شرکت [نام شرکت/سازمان کارفرما]
موضوع: درخواست استرداد سفته ضمانت حسن انجام کار
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شما]، از تاریخ [تاریخ شروع همکاری] تا تاریخ [تاریخ اتمام همکاری] در شرکت محترم [نام شرکت]، در سمت [عنوان شغلی شما] مشغول به فعالیت بوده ام. در زمان شروع همکاری و بنا به درخواست آن مجموعه محترم، یک فقره سفته به شماره [شماره سفته]، به مبلغ [مبلغ سفته به ریال] ریال، مورخ [تاریخ صدور سفته]، بابت تضمین حسن انجام کار به آن شرکت محترم تحویل داده شد.
نظر به اینکه رابطه کاری اینجانب با آن شرکت محترم در تاریخ [تاریخ اتمام همکاری] به اتمام رسیده و طی مدت همکاری و پس از آن، تمامی وظایف محوله را به بهترین نحو ممکن انجام داده و هیچ گونه قصور، تخلف یا خسارتی از جانب اینجانب متوجه آن مجموعه محترم نشده است و همچنین تسویه حساب های لازم نیز انجام گردیده، بدین وسیله درخواست رسمی و کتبی خود را مبنی بر استرداد لاشه سفته مذکور اعلام می دارم.
خواهشمند است دستور فرمایید حداکثر ظرف مدت ۱۰ (ده) روز کاری از تاریخ ابلاغ این نامه، نسبت به بازگرداندن سفته فوق الذکر به اینجانب اقدام نمایید. بدیهی است در صورت عدم استرداد سفته در مهلت مقرر، اینجانب چاره ای جز پیگیری حقوقی موضوع از طریق مراجع قانونی و قضایی ذیصلاح نخواهم داشت.
پیشاپیش از حسن همکاری شما کمال تشکر را دارم.
با احترام فراوان،
[نام و نام خانوادگی شما]
امضاء:
نمونه نامه درخواست عودت سفته (عمومی – برای سایر موارد)
این نمونه برای مواردی غیر از رابطه کارگر و کارفرما مناسب است؛ مثلاً سفته امانی یا سفته تضمین دین. با جایگزینی اطلاعات مربوطه، می توانید از آن بهره مند شوید.
تاریخ: [تاریخ تنظیم نامه]
فرستنده: [نام و نام خانوادگی شما]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره کد ملی]، به نشانی [آدرس کامل شما]، شماره تماس [شماره تماس شما]
گیرنده: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی گیرنده]، فرزند [نام پدر گیرنده]، کد ملی [شماره کد ملی گیرنده]، به نشانی [آدرس کامل گیرنده]
موضوع: درخواست استرداد سفته به شماره [شماره سفته]
با سلام و احترام،
بدین وسیله به استحضار می رساند که اینجانب [نام و نام خانوادگی شما] در تاریخ [تاریخ تحویل سفته]، یک فقره سفته به شماره [شماره سفته]، به مبلغ [مبلغ سفته به ریال] ریال، مورخ [تاریخ صدور سفته] را بابت [دلیل صدور سفته، مثلاً: امانت نزد شما یا تضمین پرداخت بدهی مبلغ … ریال بابت …] به جنابعالی تحویل داده ام.
همانطور که مستحضرید، [توضیح صریح دلیل درخواست عودت، مثلاً: هدف از نگهداری سفته به صورت امانی، [توضیح هدف] بوده که اکنون آن هدف محقق شده است و دیگر نیازی به نگهداری سفته وجود ندارد. یا بدهی اینجانب به مبلغ … ریال به جنابعالی، طی [نحوه پرداخت، مثلاً: رسید بانکی شماره …] در تاریخ [تاریخ پرداخت] به طور کامل پرداخت و تسویه گردیده است.] لذا، دلیلی برای باقی ماندن سفته مذکور نزد شما وجود ندارد.
خواهشمند است دستور فرمایید حداکثر ظرف مدت ۷ (هفت) روز کاری از تاریخ ابلاغ این نامه، نسبت به بازگرداندن لاشه سفته فوق الذکر به اینجانب اقدام نمایید. در غیر این صورت، با نهایت تأسف، اینجانب مجبور به پیگیری حقوقی و قضایی موضوع از طریق مراجع ذیصلاح خواهم بود تا از تضییع حقوق خود جلوگیری نمایم.
پیشاپیش از همکاری شما سپاسگزارم.
با احترام فراوان،
[نام و نام خانوادگی شما]
امضاء:
گام دوم: پیگیری رسمی با اظهارنامه رسمی استرداد سفته
زمانی که نامه عادی شما به نتیجه نرسید و طرف مقابل همچنان از بازگرداندن سفته خودداری می کند، وقت آن می رسد که گام بعدی را بردارید؛ گامی رسمی تر و حقوقی تر. اینجا جایی است که پای اظهارنامه رسمی استرداد سفته به میان می آید. این سند، دیگر یک درخواست دوستانه نیست، بلکه یک اخطار قانونی است که نشان می دهد شما در پی مطالبه جدی حقوق خود هستید و موضوع را به صورت رسمی پیگیری می کنید. ارسال اظهارنامه، هم طرف مقابل را از جدیت شما آگاه می کند و هم یک سند قانونی معتبر برای مراحل بعدی به شمار می رود.
چه زمانی به اظهارنامه نیاز داریم؟
تصور کنید که پس از ارسال نامه عادی، یا هیچ پاسخی دریافت نکرده اید، یا پاسخی داده شده که به نتیجه نرسیده است. در این شرایط، نیاز به اظهارنامه احساس می شود. به طور کلی، در مواقع زیر به اظهارنامه نیاز پیدا می کنید:
- عدم پاسخ به نامه عادی: اگر پس از گذشت مهلت تعیین شده در نامه عادی، طرف مقابل هیچ واکنشی نشان نداده است.
- عدم همکاری: در صورتی که طرف مقابل از بازگرداندن سفته خودداری می کند و یا با بهانه هایی مانند مفقود شدن سفته، از انجام تعهد خود سر باز می زند.
- به رسمیت شناختن رسمی مطالبه: گاهی اوقات، برای اینکه در دادگاه بتوانید اثبات کنید که پیش از طرح دعوا، به صورت رسمی مطالبه خود را مطرح کرده اید، ارسال اظهارنامه ضروری است. این سند به عنوان دلیلی محکم برای پیگیری های بعدی شما تلقی می شود.
اظهارنامه یک فرصت دیگر برای حل مسالمت آمیز موضوع است، اما این بار با پشتوانه قانونی قوی تر.
مزایای ارسال اظهارنامه حقوقی
ارسال اظهارنامه حقوقی، تنها یک فرمالیته نیست، بلکه مزایای حقوقی مهمی دارد که می تواند در مراحل بعدی بسیار کمک کننده باشد:
- اخطار رسمی و قانونی: اظهارنامه به صورت رسمی و از طریق مراجع قضایی ابلاغ می شود و جنبه اخطاری قوی تری نسبت به یک نامه عادی دارد. این امر می تواند طرف مقابل را متقاعد به انجام وظیفه خود کند.
- ایجاد سابقه قضایی معتبر: تاریخ و محتوای اظهارنامه در سیستم قضایی ثبت می شود و به عنوان یک سند معتبر، در صورت لزوم، در پرونده قضایی شما قابل استناد خواهد بود. این یعنی اثبات می کنید که قبل از طرح دعوا، به صورت رسمی و قانونی حق خود را مطالبه کرده اید.
- اثبات مطالبه و تاریخ آن: اظهارنامه به شما این امکان را می دهد که به صورت قطعی اثبات کنید که در یک تاریخ مشخص، درخواست عودت سفته را مطرح کرده اید و طرف مقابل از آن مطلع شده است. این موضوع در مواردی که ادعای خیانت در امانت مطرح می شود، اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
پس، اظهارنامه یک ابزار قدرتمند در دستان شماست تا مسیر حقوقی خود را با گامی محکم تر ادامه دهید.
نحوه تنظیم و ارسال اظهارنامه استرداد سفته
تنظیم و ارسال اظهارنامه استرداد سفته، با اینکه یک فرآیند رسمی است، اما در سال های اخیر با روی کار آمدن دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، بسیار ساده تر شده است. برای این کار، شما نیازی به مراجعه مستقیم به دادگاه ندارید:
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: برای تنظیم و ارسال اظهارنامه، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. کارشناسان این دفاتر، شما را در تکمیل فرم های مربوطه یاری خواهند کرد.
- نکات حقوقی مهم در متن اظهارنامه: محتوای اظهارنامه باید دقیق و بدون ابهام باشد. حتماً به موارد زیر توجه کنید:
- مشخصات کامل طرفین: نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس و شماره تماس خود و اظهارشونده (کسی که سفته نزد اوست) را به دقت وارد کنید.
- مشخصات دقیق سفته: شماره سفته، تاریخ صدور، مبلغ و عنوان آن را ذکر کنید.
- توضیح کامل دلیل استرداد: به صورت حقوقی و مستند، دلیل درخواست عودت سفته را بیان کنید و به اتمام تعهد، پرداخت دین یا امانی بودن سفته اشاره نمایید. می توانید به مواد قانونی مرتبط (مانند ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی در مورد خیانت در امانت سفته امانی) نیز استناد کنید.
- تعیین مهلت قانونی: یک مهلت مشخص (مثلاً ۷ یا ۱۰ روز) برای استرداد سفته تعیین کنید و به عواقب قانونی عدم همکاری در مهلت مقرر اشاره نمایید.
- ضمائم: در صورت لزوم، مدارک و مستندات خود (مانند کپی قرارداد، رسید پرداخت، نامه عادی قبلی) را ضمیمه اظهارنامه کنید.
پس از تنظیم، اظهارنامه از طریق سیستم قضایی به اظهارشونده ابلاغ می شود و شما نیز از تاریخ ابلاغ آن مطلع خواهید شد. این فرآیند، اطمینان خاطر بیشتری برای شما به ارمغان می آورد.
نمونه متن اظهارنامه استرداد سفته از کارفرما (برای سفته حسن انجام کار/امانی)
این نمونه یک قالب استاندارد برای اظهارنامه ای است که از کارفرما درخواست عودت سفته می کنید. استفاده از این قالب می تواند کار شما را بسیار آسان کند.
مشخصات اظهارکننده (شما):
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شما]
نام پدر: [نام پدر شما]
کد ملی: [شماره کد ملی شما]
شماره تماس: [شماره تماس شما]
نشانی: [آدرس کامل شما]
مشخصات اظهارشونده (کارفرما/شرکت):
نام و نام خانوادگی/نام شرکت: [نام کارفرما یا شرکت]
نام پدر (اگر شخص حقیقی است): [نام پدر کارفرما]
کد ملی/شناسه ملی (اگر حقوقی است): [کد ملی/شناسه ملی کارفرما]
نشانی: [آدرس کامل کارفرما/شرکت]
موضوع اظهارنامه: درخواست استرداد سفته ضمانت حسن انجام کار / سفته امانی
خلاصه اظهارات:
با سلام و احترام، به موجب این اظهارنامه رسمی به اطلاع جنابعالی/آن شرکت محترم می رساند:
- اینجانب در تاریخ [تاریخ شروع همکاری] به مدت [مدت همکاری] سال/ماه در سمت [عنوان شغلی] در مجموعه تحت مدیریت شما/آن شرکت محترم مشغول به فعالیت بوده ام.
- در تاریخ [تاریخ تحویل سفته]، به درخواست جنابعالی/آن شرکت، یک فقره سفته به شماره [شماره سفته]، به مبلغ [مبلغ سفته به عدد] ([مبلغ سفته به حروف]) ریال، مورخ [تاریخ صدور سفته]، بابت تضمین حسن انجام کار / به صورت امانی (صرفاً جهت [توضیح دقیق هدف امانت گذاری]) به جنابعالی/آن شرکت تحویل داده شده است.
- رابطه کاری اینجانب با جنابعالی/آن شرکت محترم در تاریخ [تاریخ اتمام همکاری] به اتمام رسیده است و اینجانب تمامی تعهدات خود را به نحو احسن انجام داده و هیچ گونه قصور، تخلف یا خسارتی متوجه جنابعالی/آن شرکت نشده است. (در صورت امانی بودن: و هدف از امانت گذاری سفته نیز محقق شده است / منتفی گردیده است).
- طی مکاتبات پیشین از جمله [تاریخ و موضوع نامه عادی ارسالی، در صورت وجود]، درخواست استرداد لاشه سفته مذکور مطرح گردیده، لیکن تا کنون اقدامی در این خصوص صورت نپذیرفته است.
لذا با توجه به مراتب فوق و عدم وجود هیچ گونه دلیلی برای باقی ماندن سفته مذکور نزد شما/آن شرکت محترم، بدین وسیله به جنابعالی/آن شرکت محترم اخطار می گردد که حداکثر ظرف مدت ۱۰ (ده) روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به استرداد لاشه سفته فوق الذکر به اینجانب اقدام نمایید.
در غیر این صورت، اینجانب ناگزیر به طرح دعوای حقوقی و کیفری (در صورت احراز شرایط خیانت در امانت) در مراجع قضایی و مطالبه کلیه خسارات و هزینه های دادرسی خواهم بود. مسئولیت هرگونه خسارت ناشی از عدم استرداد سفته و سوءاستفاده های احتمالی، به عهده جنابعالی/آن شرکت محترم خواهد بود.
با تشکر،
[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]
نمونه متن اظهارنامه استرداد سفته (عمومی)
این نمونه نیز برای سایر موارد کاربرد دارد و با تغییر جزئیات، می توانید آن را به کار بگیرید.
مشخصات اظهارکننده (شما):
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شما]
نام پدر: [نام پدر شما]
کد ملی: [شماره کد ملی شما]
شماره تماس: [شماره تماس شما]
نشانی: [آدرس کامل شما]
مشخصات اظهارشونده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی طرف مقابل]
نام پدر: [نام پدر طرف مقابل]
کد ملی: [شماره کد ملی طرف مقابل]
نشانی: [آدرس کامل طرف مقابل]
موضوع اظهارنامه: درخواست استرداد سفته به شماره [شماره سفته]
خلاصه اظهارات:
با سلام و احترام، به موجب این اظهارنامه رسمی به اطلاع جنابعالی می رساند:
- اینجانب در تاریخ [تاریخ تحویل سفته]، یک فقره سفته به شماره [شماره سفته]، به مبلغ [مبلغ سفته به عدد] ([مبلغ سفته به حروف]) ریال، مورخ [تاریخ صدور سفته] را بابت [دلیل صدور سفته، مثلاً: تضمین پرداخت بدهی وام یا به صورت امانی جهت انجام [توضیح دقیق هدف]] به جنابعالی تحویل داده ام.
- اینجانب [توضیح وضعیت تعهد، مثلاً: مبلغ بدهی مذکور را به طور کامل و طی [نحوه پرداخت] در تاریخ [تاریخ پرداخت] تسویه نموده ام. یا هدف از امانت گذاری سفته محقق شده و دیگر دلیلی برای باقی ماندن آن نزد شما وجود ندارد.].
- علیرغم درخواست های مکرر اینجانب (از جمله [تاریخ و موضوع نامه عادی ارسالی، در صورت وجود])، تا کنون نسبت به استرداد لاشه سفته مذکور اقدامی از جانب شما صورت نپذیرفته است.
لذا با عنایت به مراتب معروضه و با توجه به اینکه هیچ گونه تعهد مالی یا قراردادی از جانب اینجانب در قبال جنابعالی باقی نمانده است، بدین وسیله به شما اخطار می گردد که حداکثر ظرف مدت ۷ (هفت) روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به استرداد لاشه سفته فوق الذکر به اینجانب اقدام نمایید.
در صورت عدم استرداد سفته در مهلت مقرر، اینجانب ناگزیر به طرح دعوای حقوقی و کیفری (در صورت احراز شرایط خیانت در امانت) در مراجع قضایی ذیصلاح و مطالبه کلیه خسارات و هزینه های دادرسی خواهم بود. مسئولیت هرگونه خسارت ناشی از عدم استرداد سفته و سوءاستفاده های احتمالی، تماماً به عهده جنابعالی خواهد بود.
با تشکر،
[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]
گام سوم: پیگیری قضایی با دادخواست استرداد لاشه سفته
گاهی اوقات، علی رغم تمامی تلاش ها و پیگیری ها، راهی جز رجوع به مراجع قضایی باقی نمی ماند. اگر نامه عادی و اظهارنامه رسمی هم نتوانست طرف مقابل را به بازگرداندن سفته متقاعد کند، آنگاه زمان آن فرا رسیده است که دادخواست استرداد لاشه سفته را مطرح کنید. این گام، جدی ترین مرحله در پیگیری حقوقی سفته شماست و به معنای درخواست رسمی از دادگاه برای صدور حکم به بازگرداندن سفته است. در این مرحله، دیگر صحبت از درخواست و اخطار نیست، بلکه شما به دنبال حکم قضایی برای احقاق حق خود هستید.
چه زمانی باید دادخواست حقوقی مطرح کرد؟
طرح دادخواست حقوقی معمولاً آخرین راه حل برای حل یک اختلاف حقوقی است. این مرحله زمانی آغاز می شود که:
- بی نتیجه ماندن اظهارنامه: پس از ارسال اظهارنامه و اتمام مهلت قانونی، طرف مقابل همچنان از بازگرداندن سفته خودداری کرده و هیچ اقدام مثبتی انجام نداده باشد.
- به اجرا گذاشتن سفته توسط طرف مقابل: در برخی موارد، طرف مقابل نه تنها سفته را باز نمی گرداند، بلکه اقدام به به اجرا گذاشتن آن می کند. در این حالت، شما باید سریعاً با طرح دادخواست استرداد و درخواست تأمین خواسته، از وصول وجه سفته جلوگیری کنید.
- اصرار بر عدم همکاری: وقتی تمام راه های مسالمت آمیز و اخطارهای رسمی به بن بست رسیده و طرف مقابل به وضوح نشان می دهد که قصد همکاری ندارد.
در این شرایط، طرح دادخواست حقوقی، ضروری و اجتناب ناپذیر است تا حق شما از طریق قانون احیا شود.
مراجع صالح برای طرح دادخواست استرداد سفته
انتخاب مرجع صالح برای طرح دادخواست، اهمیت زیادی دارد. اگر دادخواست خود را به مرجع اشتباهی ارائه دهید، وقت و هزینه شما تلف خواهد شد. در مورد دادخواست استرداد سفته، مراجع زیر صلاحیت رسیدگی دارند:
- دادگاه عمومی حقوقی: در صورتی که مبلغ سفته بیش از حد نصاب شورای حل اختلاف باشد (در حال حاضر بیش از ۲۰ میلیون تومان در دعاوی مالی)، مرجع صالح برای رسیدگی به دادخواست شما، دادگاه عمومی حقوقی است. این دادگاه با بررسی دقیق مدارک و شواهد، رأی مقتضی را صادر می کند.
- شورای حل اختلاف: اگر مبلغ سفته تا سقف قانونی شورای حل اختلاف باشد (در حال حاضر تا ۲۰ میلیون تومان در دعاوی مالی)، می توانید دادخواست خود را در شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده مطرح کنید. رسیدگی در شورای حل اختلاف معمولاً سریع تر انجام می شود.
به یاد داشته باشید که در هر دو مورد، مرجع قضایی محل اقامت خوانده (کسی که سفته نزد اوست) صلاحیت رسیدگی دارد. البته این یک قاعده کلی است و در موارد خاص ممکن است استثنائات قانونی وجود داشته باشد.
مدارک لازم برای ثبت دادخواست استرداد سفته
برای اینکه دادخواست استرداد سفته شما با موفقیت به پیش برود، لازم است مدارک و مستندات کافی را به دادگاه ارائه دهید. این مدارک، دلایل و شواهد شما را برای اثبات حقانیت تان تشکیل می دهند:
- کپی سفته (در صورت وجود): اگر کپی یا تصویر سفته ای که تحویل داده اید را در اختیار دارید، حتماً آن را ضمیمه کنید. حتی اگر اصل آن را ندارید، هرگونه مدرک دال بر وجود سفته کمک کننده است.
- قرارداد کار یا هرگونه سند اثبات کننده رابطه: اگر سفته بابت ضمانت حسن انجام کار بوده، قرارداد کار شما، گواهی اشتغال به کار یا لیست بیمه می تواند رابطه کاری شما را اثبات کند. در سایر موارد نیز، هر قراردادی که مبنای صدور سفته بوده است، باید ارائه شود.
- رسید پرداخت وجه (در مورد سفته دین): اگر سفته بابت تضمین پرداخت بدهی بوده و شما آن را پرداخت کرده اید، رسیدهای بانکی، فیش های واریزی یا هر مدرکی که پرداخت بدهی را نشان دهد، ضروری است.
- کپی اظهارنامه ارسالی و رسید آن: اظهارنامه ای که قبلاً ارسال کرده اید، به همراه رسید ابلاغ آن، اثبات می کند که شما مراحل قانونی پیش از دادخواست را طی کرده اید.
- شهادت شهود (در صورت لزوم): در برخی موارد، شهادت افرادی که از جریان صدور سفته یا اتمام تعهد مطلع هستند، می تواند به تقویت پرونده شما کمک کند.
- هرگونه مکاتبه یا مدرک مرتبط: هرگونه ایمیل، پیامک، نامه یا مدرک دیگری که به نحوی به موضوع سفته یا اتمام تعهد مربوط می شود، می تواند به عنوان دلیل به دادگاه ارائه شود.
جمع آوری دقیق و کامل این مدارک، شانس موفقیت شما را در دادگاه به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
نکات مهم در تنظیم دادخواست استرداد سفته
تنظیم یک دادخواست حقوقی، ظرایف خاص خود را دارد. برای اینکه دادخواست شما مؤثر باشد و به درستی مورد رسیدگی قرار گیرد، به نکات زیر توجه کنید:
- مشخصات دقیق خواهان و خوانده: تمامی مشخصات هویتی و آدرس کامل خود (خواهان) و طرف مقابل (خوانده) را به دقت و بدون هیچ گونه اشتباهی در دادخواست قید کنید.
- خواسته دعوا (استرداد لاشه سفته): خواسته اصلی شما باید به وضوح بیان شود: صدور حکم بر استرداد لاشه یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ] ریال مورخ [تاریخ صدور سفته] به انضمام کلیه خسارات دادرسی.
- دلایل و مستندات قانونی: در بخش دلایل و مستندات، به صورت خلاصه و حقوقی، توضیح دهید که چرا حق دارید سفته را پس بگیرید. به اتمام تعهد، پرداخت دین، امانی بودن سفته و عدم وجود هیچ گونه حق قانونی برای خوانده برای نگهداری سفته، اشاره کنید و مدارک پیوستی را نام ببرید.
- تقاضای صدور قرار تأمین خواسته: این نکته بسیار مهم است. در صورتی که احتمال می دهید خوانده سفته را به اجرا بگذارد، می توانید همزمان با دادخواست استرداد، از دادگاه تقاضای صدور قرار تأمین خواسته کنید. این قرار به دادگاه اجازه می دهد تا دستور توقیف عملیات اجرایی سفته را صادر کند تا از به اجرا گذاشته شدن آن تا زمان صدور رأی نهایی جلوگیری شود. این اقدام می تواند آرامش خاطر زیادی برای شما به همراه داشته باشد.
با رعایت این نکات، دادخواست شما از قدرت و اعتبار بیشتری برخوردار خواهد بود و شانس احقاق حق شما را افزایش می دهد.
نمونه دادخواست استرداد سفته حسن انجام کار
این نمونه یک دادخواست استاندارد برای استرداد سفته حسن انجام کار است. می توانید آن را با اطلاعات خود تکمیل کنید.
ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان: [نام و نام خانوادگی شما]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره کد ملی]، نشانی: [آدرس کامل شما]
خوانده: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی کارفرما] (اگر شخص حقیقی است) یا [نام شرکت/سازمان کارفرما] با مدیریت [نام مدیرعامل] (اگر شخص حقوقی است)، نشانی: [آدرس کامل کارفرما/شرکت]
خواسته: صدور حکم مبنی بر استرداد لاشه یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ سفته به ریال] ریال مورخ [تاریخ صدور سفته] و پرداخت خسارات دادرسی
دلایل و مستندات:
- تصویر مصدق قرارداد کار مورخ [تاریخ قرارداد کار]
- تصویر مصدق سفته مورد دعوا (در صورت وجود)
- تصویر مصدق رسید تسویه حساب (در صورت وجود)
- تصویر مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] و رسید ابلاغ آن
- گواهی اتمام همکاری مورخ [تاریخ گواهی] (در صورت وجود)
- شهادت شهود (در صورت لزوم)
شرح خواسته:
ریاست محترم،
به استحضار می رساند اینجانب در تاریخ [تاریخ شروع همکاری] به موجب قرارداد کار شماره [شماره قرارداد کار] (پیوست ۱)، در سمت [عنوان شغلی] در مجموعه/شرکت [نام شرکت یا کارفرما] مشغول به فعالیت بوده ام. در راستای تضمین حسن انجام کار و به درخواست خوانده محترم، یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ سفته به ریال] ریال، مورخ [تاریخ صدور سفته] را به ایشان تحویل دادم (پیوست ۲).
رابطه کاری اینجانب با خوانده محترم در تاریخ [تاریخ اتمام همکاری] به اتمام رسید و اینجانب تمامی وظایف و تعهدات قراردادی خود را به نحو احسن و بدون هیچ گونه قصور، تخلف یا خسارتی ایفا نمودم. مطابق با [ذکر بند مربوط به تسویه حساب در قرارداد یا قانون کار] و پس از اتمام همکاری، کلیه تسویه حساب های مربوطه نیز انجام گردیده است (پیوست ۳).
با وجود اتمام همکاری و ایفای کامل تعهدات اینجانب، خوانده محترم از استرداد لاشه سفته مذکور خودداری نموده است. اینجانب قبلاً طی اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] (پیوست ۴)، مراتب را به ایشان اعلام و درخواست استرداد سفته را نموده ام، اما متأسفانه تا کنون پاسخی دریافت نکرده ام و اقدامی در جهت استرداد صورت نگرفته است.
با توجه به مراتب فوق، نظر به اینکه هیچ گونه تعهد قراردادی یا دینی از سوی اینجانب در قبال خوانده محترم باقی نمانده و ایشان نیز هیچ گونه ادعای مشروع و قانونی نسبت به سفته مذکور ندارند، لذا تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر استرداد لاشه سفته فوق الذکر و همچنین محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل در صورت داشتن وکیل و …) در حق اینجانب، مورد استدعا است.
همچنین با عنایت به اینکه ممکن است خوانده محترم اقدام به به اجرا گذاشتن سفته مذکور نماید، به منظور جلوگیری از تضییع حقوق احتمالی اینجانب، تقاضای صدور قرار تأمین خواسته مبنی بر توقیف عملیات اجرایی سفته تا تعیین تکلیف نهایی این پرونده، طبق ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی، نیز مورد درخواست می باشد.
با تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی خواهان]
امضاء:
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
نمونه دادخواست استرداد سفته امانی (با تمرکز بر خیانت در امانت)
این نمونه برای مواردی است که سفته به صورت امانی نزد کسی بوده و اکنون آن شخص از بازگرداندن آن امتناع می کند که می تواند مصداق خیانت در امانت باشد.
ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی/کیفری [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان/شاکی: [نام و نام خانوادگی شما]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره کد ملی]، نشانی: [آدرس کامل شما]
خوانده/متهم: آقای/خانم [نام و نام خانوادگی طرف مقابل]، فرزند [نام پدر طرف مقابل]، کد ملی [شماره کد ملی طرف مقابل]، نشانی: [آدرس کامل طرف مقابل]
خواسته: صدور حکم مبنی بر استرداد لاشه یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ سفته به ریال] ریال مورخ [تاریخ صدور سفته] و در صورت عدم استرداد، تعقیب کیفری متهم به جرم خیانت در امانت، به انضمام کلیه خسارات دادرسی
دلایل و مستندات:
- تصویر مصدق سفته مورد دعوا (در صورت وجود)
- تصویر مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] و رسید ابلاغ آن
- هرگونه مدرک اثبات کننده امانی بودن سفته (مانند قرارداد، دست نوشته، شهادت شهود)
- شهادت شهود (در صورت لزوم)
- گزارش کارشناسی (در صورت لزوم)
شرح خواسته:
ریاست محترم،
به استحضار می رساند اینجانب در تاریخ [تاریخ تحویل سفته]، یک فقره سفته به شماره [شماره سفته] به مبلغ [مبلغ سفته به ریال] ریال، مورخ [تاریخ صدور سفته] را به صورت امانی و صرفاً جهت [توضیح دقیق هدف امانت گذاری، مثلاً: تضمین حضور در جلسه مورخ … که لغو شد یا جهت نگهداری موقت] به خوانده/متهم محترم تحویل داده ام. [در صورت وجود: این موضوع به موجب [نام مدرک، مثلاً: دست نوشته مورخ …] نیز تأیید شده است].
با توجه به اینکه [توضیح علت خاتمه امانت، مثلاً: هدف از امانت گذاری محقق شده است / منتفی گردیده است]، اینجانب بارها (از جمله طی اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] – پیوست ۲) از ایشان درخواست استرداد لاشه سفته مذکور را نموده ام. متأسفانه، خوانده/متهم محترم تا کنون نه تنها از استرداد سفته خودداری کرده، بلکه [در صورت وجود: اقدام به به اجرا گذاشتن سفته نموده / آن را به شخص ثالث منتقل کرده] است که این عمل مصداق بارز خیانت در امانت می باشد.
عدم استرداد سفته امانی توسط خوانده/متهم، پس از مطالبه اینجانب، طبق ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی، جرم خیانت در امانت تلقی می گردد.
لذا با تقدیم این دادخواست/شکوائیه، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر:
- استرداد لاشه سفته فوق الذکر.
- در صورت عدم استرداد، تعقیب کیفری و محکومیت خوانده/متهم به مجازات قانونی جرم خیانت در امانت طبق ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی.
- محکومیت خوانده/متهم به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و هزینه وکیل در حق اینجانب.
همچنین، در صورت وجود خطر به اجرا گذاشته شدن سفته توسط خوانده/متهم، تقاضای صدور قرار تأمین خواسته مبنی بر جلوگیری از هرگونه اقدام اجرایی بر روی سفته مورد نظر تا زمان صدور رأی قطعی، مورد درخواست است.
با تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی خواهان/شاکی]
امضاء:
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
جرم خیانت در امانت سفته و عواقب آن
سفته ای که به صورت امانی به کسی سپرده می شود، حکم اموال دیگر را دارد. اگر کسی سفته ای را به عنوان امانت دریافت کند و برخلاف توافق، آن را پس ندهد یا از آن سوءاستفاده کند، مرتکب جرمی شده که در قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است. این جرم، خیانت در امانت نام دارد و عواقب حقوقی و کیفری جدی برای فرد خاطی به دنبال خواهد داشت. درک این جنبه حقوقی، به شما کمک می کند تا در صورت لزوم، با دید بازتری به پیگیری های قضایی خود ادامه دهید.
توضیح ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی در خصوص خیانت در امانت
ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی به وضوح جرم خیانت در امانت را تعریف می کند. این ماده بیان می دارد: هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته هایی از قبیل چک، سفته و سایر اسناد و اوراق بهادار و وجه نقد و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنا بوده است که مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده، آن ها را به ضرر مالکین یا متصرفین، استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
این ماده نشان می دهد که سفته نیز دقیقاً مانند یک مال است و اگر به صورت امانی به کسی سپرده شود، گیرنده سفته مسئول حفظ و بازگرداندن آن در زمان مقرر است. هرگونه اقدامی که منجر به ضرر صاحب سفته شود، از قبیل به اجرا گذاشتن آن بدون حق، انتقال به دیگری، یا حتی عدم بازگرداندن آن، می تواند مصداق خیانت در امانت باشد. این یعنی قانون از شما در برابر سوءاستفاده از اموالتان، حتی اگر آن مال یک برگ سفته باشد، حمایت می کند.
مصادیق خیانت در امانت سفته
برای اینکه مفهوم خیانت در امانت سفته ملموس تر شود، به برخی از مصادیق رایج آن اشاره می کنیم که در تجربه بسیاری از افراد مشاهده شده است:
- عدم عودت سفته امانی پس از مطالبه: واضح ترین مصداق، همین است که شما سفته ای را به عنوان امانت نزد کسی قرار داده اید و پس از اتمام دلیل امانت گذاری، از او می خواهید سفته را بازگرداند، اما او از این کار خودداری می کند.
- به اجرا گذاشتن سفته بدون حق و بدون وقوع شرط: اگر سفته ای بابت تضمین انجام کاری صادر شده باشد و آن کار به درستی انجام شده باشد، اما دارنده سفته اقدام به به اجرا گذاشتن آن کند، این عمل می تواند خیانت در امانت تلقی شود.
- انتقال سفته امانی به شخص ثالث: گاهی دارنده سفته، بدون اجازه و بدون داشتن حق، سفته امانی را به شخص دیگری منتقل می کند. این انتقال نیز به دلیل تصرف خلاف قانون در مال امانی، مصداق خیانت در امانت است.
در هر یک از این موارد، شما می توانید با طرح شکایت کیفری، پیگیری های لازم را برای احقاق حق خود انجام دهید و از مجازات فرد خاطی اطمینان حاصل کنید.
مجازات قانونی خیانت در امانت سفته
بر اساس ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی که پیشتر به آن اشاره شد، مجازات جرم خیانت در امانت سفته، حبس از شش ماه تا سه سال است. این مجازات نشان دهنده اهمیت حفظ امانت و برخورد جدی قانون با افرادی است که از اعتماد دیگران سوءاستفاده می کنند. اگرچه در نگاه اول ممکن است سفته تنها یک تکه کاغذ به نظر برسد، اما ارزش مالی و حقوقی آن می تواند بسیار زیاد باشد و به همین دلیل، قانون از آن مانند سایر اموال با ارزش حمایت می کند.
البته، برای اثبات جرم خیانت در امانت، لازم است که حتماً قصد مجرمانه (سوءنیت) از سوی دارنده سفته اثبات شود. این یعنی باید نشان دهید که او با علم و آگاهی و با هدف ضرر رساندن به شما، از بازگرداندن سفته خودداری کرده یا از آن سوءاستفاده کرده است. به همین دلیل، جمع آوری مدارک و مستندات کافی برای اثبات این قصد، اهمیت بسیار زیادی دارد.
نمونه رای دادگاه در خصوص محکومیت کارفرما بابت خیانت در امانت سفته
برای اینکه از جنبه عملی موضوع خیانت در امانت سفته و عواقب آن مطمئن شوید، نگاهی به یک نمونه رأی دادگاه می تواند بسیار روشنگر باشد. این رأی نشان می دهد که چگونه مراجع قضایی با این مسائل برخورد می کنند و چگونه کارفرمایان یا افرادی که سفته امانی را باز نمی گردانند، محکوم می شوند. این گونه آرا، اعتبار و جدیت پیگیری حقوقی شما را در صورت مواجهه با چنین شرایطی، بیشتر نمایان می کند:
پیام: عدم استرداد سفته امانی کارگر بعد از پایان قرارداد کار و به اجرا گذاشتن آن ها توسط کارفرما، مصداق خیانت در امانت است.
رأی دادگاه بدوی: در خصوص اتهام آقای م. فرزند ع. با وکالت آقای م.ر. دائر بر خیانت در امانت نسبت به دو فقره سفته های شماره ۳۵۶۸۰۶ و ۹۴۷۵۱۱ موضوع شکایت آقای و.س. به این شرح که شاکی مدعی است به عنوان کارگر نزد متهم کار می کرده است و جهت تضمین دو فقره سفته های مذکور را نزد متهم به امانت گذاشته است و متهم نیز رسید داده است و مقرر بوده است پس از اتمام رابطه کارگری و کارفرمایی سفته ها را مسترد نماید و علی رغم این موضوع در حالی که استحقاق مطالبه وجه آن را نداشته است اقدام به طرح دادخواست حقوقی نموده است که طی دادنامه صادره از دادگاه حقوقی متهم صراحتاً به امانی بودن سفته ها اقرار نموده است. با توجه به محتویات پرونده و اظهارات شاکی و رسید ابرازی از سوی وی و اظهارنامه ارسالی دادنامه شماره ۱۹۷ مورخ ۳۰/۰۲/۹۱ صادره از شعبه ۱۲۲ حقوقی تهران و اقرار متهم ضمن رسید عادی و دادنامه مذکور به امانی بودن سفته ها و این که مال مورد امانت می بایست به صاحبش مسترد شود و دفاعیات غیر موجه متهم و وکیل ایشان ضمن لوایح تقدیمی که بر خلاف اظهارات ایشان رابطه قراردادی وجود داشته است و فلسفه وجود مال یا سند امانی در این گونه موارد و بر اساس عرف استرداد آن است نه تملیک آن و سایر امارات و قرائن موجود در پرونده وقوع جرم محرز بوده، به استناد ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی حکم بر محکومیت وی به تحمل یک سال حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشت احتمالی صادر می گردد. رأی صادره حضوری و ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ، قابل اعتراض در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران است.
دادرس شعبه ۱۱۰۳ دادگاه عمومی جزایی تهران – رمضان
رأی دادگاه تجدیدنظر استان: در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای م. با وکالت آقای م.ر. نسبت به دادنامه شماره ۴۳۵ مورخه ۲۳/۵/۱۳۹۱ صادره از شعبه ۱۱۰۳ دادگاه عمومی جزایی تهران که به موجب آن تجدیدنظرخواه به اتهام خیانت در امانت به شرح رأی بدوی به تحمل یک سال حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشت قبلی محکوم گردیده است با توجه به مجموع محتویات پرونده نظر به این که در این مرحله از دادرسی از ناحیه تجدیدنظرخواه ایراد و اعتراض موجه و مدللی که موجبات نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته را فراهم نماید ارائه نگردیده است و بر مبانی استدلال و استنباط دادگاه نخستین در رسیدگی به موضوع و صدور حکم و رعایت موازین قانونی و تشریفات دادرسی خدشه و خللی مترتب نیست و دادنامه تجدیدنظرخواسته مطابق دلایل موجود در پرونده وفق مقررات قانونی صادر گردیده است و ایراد تجدیدنظرخواه در حدی نیست که موجب حصول علم به وجود اشتباه در حکم مزبور گردد، ولیکن مشاهده می شود تجدیدنظرخواه فاقد سابقه کیفری است و لحاظ اوضاع و احوال تجدیدنظرخواه استحقاق تخفیف مجازات را دارد. علی هذا دادگاه مستنداً به تبصره ۲ ماده ۲۲ قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب محکومیت یک سال حبس تعزیری را به شش ماه حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشت قبلی تقلیل و تخفیف داده و ضمن رد تجدیدنظرخواهی به عمل آمده استناداً به بند الف ماده ۲۵۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری با تخفیف مرقوم رأی معترض عنه را تأیید می نماید. رأی صادره قطعی است.
رئیس شعبه ۳۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ بلاغی ـ شریعتی
نکات تکمیلی و توصیه های حقوقی مهم
تا اینجا با مراحل مختلف درخواست و پیگیری عودت سفته آشنا شدیم، از نامه عادی تا دادخواست قضایی و حتی جنبه کیفری خیانت در امانت. اما همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. برخی نکات و توصیه های حقوقی وجود دارد که اگر از ابتدا به آن ها توجه کنید، می توانید از بسیاری از مشکلات آینده جلوگیری کرده و با آرامش خاطر بیشتری اقدام به صدور یا تحویل سفته نمایید. این توصیه ها، حاصل تجربه و دانش حقوقی است و می تواند مسیر شما را هموارتر کند.
اهمیت قید عبارت بابت ضمانت حسن انجام کار یا امانی در متن سفته در زمان صدور
یکی از مهمترین درس هایی که از تجربیات حقوقی می توان گرفت، اهمیت شفافیت در اسناد مالی است. زمانی که سفته ای را صادر یا تحویل می دهید، حتماً و حتماً در متن سفته و همچنین در یک توافق نامه جداگانه (به عنوان ضمیمه سفته) ذکر کنید که سفته بابت چه منظوری صادر شده است. به عنوان مثال، اگر سفته برای ضمانت حسن انجام کار است، دقیقاً بنویسید: این سفته بابت ضمانت حسن انجام کار آقای/خانم [نام] در شرکت [نام شرکت] صادر شده است. یا اگر امانی است: این سفته به صورت امانی نزد آقای/خانم [نام] بوده و فاقد هرگونه ارزش مالی برای ایشان است.
این عبارت های ساده، اما حیاتی، می تواند در آینده به شما کمک کند تا در صورت بروز اختلاف، ماهیت سفته را به راحتی اثبات کنید. اگر این موارد به صراحت قید نشود، سفته ممکن است به عنوان سفته تجاری و بدون قید و شرط تلقی شود و اثبات امانی بودن یا تضمینی بودن آن بسیار دشوار خواهد بود.
وضعیت سفته های سفید امضا و خطرات آن
متاسفانه، بسیاری از افراد به دلیل ناآگاهی یا اعتماد بیش از حد، اقدام به امضای سفته های سفید امضا می کنند؛ یعنی سفته ای که تنها امضای شما را دارد و مبلغ، تاریخ و نام گیرنده در آن قید نشده است. این کار، یکی از بزرگترین اشتباهات حقوقی است که می تواند عواقب جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. سفته سفید امضا، به دارنده آن این امکان را می دهد که هر مبلغی را در آن قید کند، هر تاریخی را بنویسد و آن را به اجرا بگذارد.
در این حالت، اثبات اینکه سفته سفید امضا بوده و شما آن را به عنوان امانت تحویل داده اید، بسیار دشوار است و نیاز به ادله بسیار قوی دارد. پس توصیه اکید این است که هرگز سفته ای را به صورت سفید امضا تحویل ندهید و همواره تمامی فیلدهای آن را با دقت تکمیل کنید. امنیت مالی و حقوقی شما در گرو رعایت این نکته ساده اما مهم است.
تفاوت سفته امانی و سفته بابت دین (از نظر حقوقی)
در نگاه اول، ممکن است سفته، سفته باشد و تفاوتی نکند. اما از نظر حقوقی، تفاوت بین سفته امانی و سفته بابت دین بسیار زیاد است و پیامدهای متفاوتی دارد. سفته بابت دین، سفته ای است که برای تضمین پرداخت یک بدهی مشخص صادر می شود. به محض اینکه موعد پرداخت فرا برسد و بدهی پرداخت نشود، دارنده سفته حق دارد آن را به اجرا بگذارد.
اما سفته امانی، سفته ای است که تنها به عنوان امانت و بدون هیچ گونه قصد انتقال دین یا تعهدی نزد شخصی قرار می گیرد. هدف از این سفته، ممکن است تضمین کاری خاص یا صرفاً نگهداری موقت باشد. در این نوع سفته، دارنده حق ندارد آن را به اجرا بگذارد، مگر اینکه شرایط خاصی که برای آن تعیین شده، محقق شود. عدم تمایز این دو نوع سفته در زمان صدور، می تواند منجر به سوءاستفاده های زیادی شود. به همین دلیل، همانطور که قبلاً هم اشاره شد، قید صریح ماهیت سفته (امانی یا بابت دین) در متن آن و یک توافق نامه جداگانه، اهمیت ویژه ای دارد.
مشاوره با وکیل یا مشاور حقوقی متخصص
علی رغم تمامی راهنمایی ها و اطلاعاتی که در این مقاله ارائه شد، مسائل حقوقی اغلب پیچیدگی های خاص خود را دارند و هر پرونده ای، جزئیات منحصر به فردی دارد. درست مانند زمانی که برای بیماری به پزشک متخصص مراجعه می کنیم، در مسائل حقوقی نیز، مشورت با یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص، می تواند بهترین راه حل باشد.
یک متخصص حقوقی می تواند با بررسی دقیق شرایط پرونده شما، مدارک موجود، و قوانین جاری، بهترین مسیر را به شما نشان دهد. او می تواند در تنظیم نامه ها، اظهارنامه ها و دادخواست ها شما را یاری کند، نکات حقوقی ظریف را گوشزد کند و حتی در صورت لزوم، در دادگاه از حقوق شما دفاع کند. پس، اگر در هر مرحله از این فرآیند احساس ابهام یا نیاز به راهنمایی بیشتری کردید، درنگ نکنید و حتماً از یک وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید. این کار، سرمایه گذاری برای حفظ حقوق و آرامش خاطر شماست.
نتیجه گیری
در طول این راهنمای جامع، با یکدیگر به بررسی ابعاد مختلف درخواست عودت سفته پرداختیم؛ از اهمیت درک معنای استرداد لاشه سفته و شرایط مختلفی که حق بازپس گیری برای شما ایجاد می شود، تا گام های عملی و حقوقی که باید بردارید. دیدیم که چگونه یک نامه عادی درخواست عودت سفته می تواند نقطه شروعی دوستانه باشد، سپس به اهمیت اظهارنامه رسمی استرداد سفته به عنوان یک اخطار قانونی پی بردیم و در نهایت، با نحوه طرح دادخواست استرداد لاشه سفته و حتی جرم خیانت در امانت سفته آشنا شدیم.
تجربه نشان داده است که آگاهی و اقدام به موقع، کلید موفقیت در چنین مسائلی است. سفته، هرچند یک برگه کاغذ ساده به نظر برسد، اما بار حقوقی و مالی سنگینی دارد و نباید نسبت به آن بی تفاوت بود. مستندسازی دقیق، شفافیت در زمان صدور سفته، و پیگیری گام به گام مراحل، می تواند شما را از نگرانی های احتمالی نجات دهد و به احقاق حقوقتان کمک کند.
امیدواریم با استفاده از نمونه متن های ارائه شده و راهنمایی های این مقاله، بتوانید با اطمینان خاطر بیشتری سفته خود را پس بگیرید. به یاد داشته باشید که حقوق شما قابل دفاع است و با درایت و اقدام صحیح، می توانید از آن دفاع کنید. هرگز از پیگیری حق خود عقب نشینی نکنید و در صورت لزوم، حتماً از مشاوران حقوقی متخصص کمک بگیرید تا مسیر شما هموارتر شود.