تازه ترین الزامات شهرداری ها برای صدور پایان کار : پنجره های کم مصرف در اولویت!
دیگر نمی توان ساختمانی را بدون توجه جدی به راندمان انرژی تصور کرد؛ شهرداری ها در سراسر کشور پنجره های کم مصرف را به عنوان یک الزام کلیدی برای صدور پایان کار ساختمان ها در نظر گرفته اند. این تغییر رویکرد نه تنها به کاهش مصرف انرژی ساختمان ها کمک می کند بلکه گامی اساسی در راستای تحقق اهداف کلان ملی در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای محسوب می شود. در این راستا درک عمیق از عملکرد اجزا و استانداردهای مربوط به پنجره های کم مصرف برای مهندسان معماران سازندگان و حتی مالکان ساختمان ها امری ضروری است.

برای تأییدیه انرژی ساختمان و رعایت مبحث ۱۹ مقررات ملی نصب پنجرههای دوجداره تکحالته با عایق حرارتی و صوتی استاندارد ضروری است. گیلپارس بهعنوان تولیدکننده برتر شرق گیلان با ۱۷ سال سابقه تأییدشده گزینهای مطمئن برای ساختمان های شماست.
تعریف و عملکرد فنی پنجره های کم مصرف
پنجره کم مصرف که اغلب با عنوان پنجره دوجداره یا پنجره عایق حرارتی نیز شناخته می شود نوعی از پنجره است که به منظور کاهش انتقال حرارت بین داخل و خارج ساختمان طراحی و ساخته شده است. عملکرد اصلی این پنجره ها بر پایه اصول فیزیک حرارت و ترمودینامیک استوار است و هدف آن به حداقل رساندن اتلاف انرژی حرارتی از طریق پنجره ها در زمستان و جلوگیری از ورود گرمای ناخواسته در تابستان است. این عملکرد از طریق ترکیبی از اجزای مختلف و فناوری های پیشرفته حاصل می شود که در ادامه به تفصیل به آن ها خواهیم پرداخت.
عملکرد فنی پنجره های کم مصرف را می توان بر اساس سه مکانیزم اصلی انتقال حرارت بررسی کرد :
- هدایت حرارتی (Conduction) : انتقال حرارت از طریق ماده جامد به دلیل اختلاف دما. در پنجره های کم مصرف استفاده از مواد با رسانایی حرارتی پایین در قاب و اسپیسرها و همچنین ایجاد فاصله هوایی یا گازی بین شیشه ها هدایت حرارتی را به شدت کاهش می دهد.
- همرفت حرارتی (Convection) : انتقال حرارت از طریق حرکت سیالات (هوا یا گاز). در پنجره های کم مصرف فضای عایق بین شیشه ها با گازهای سنگین تر از هوا مانند آرگون یا کریپتون پر می شود که جریان همرفتی را محدود کرده و انتقال حرارت را کاهش می دهد. همچنین طراحی مناسب فضای بین شیشه ها به گونه ای که جریان هوا به حداقل برسد نقش مهمی در کاهش همرفت حرارتی دارد.
- تابش حرارتی (Radiation) : انتقال حرارت به صورت امواج الکترومغناطیسی. پوشش های کم گسیل (Low-E) که بر روی سطح شیشه پنجره های کم مصرف اعمال می شوند به طور انتخابی تابش حرارتی را منعکس می کنند. این پوشش ها اجازه عبور نور مرئی را می دهند اما تابش حرارتی مادون قرمز را که مسئول بخش عمده ای از انتقال حرارت از طریق پنجره است بازتاب می دهند.
در مجموع پنجره های کم مصرف با بهره گیری از این اصول علمی و مهندسی قادرند تا میزان تبادل حرارت از طریق پنجره ها را به طور قابل توجهی کاهش داده و در نتیجه بار سرمایشی و گرمایشی ساختمان را کم کنند. این امر منجر به کاهش مصرف انرژی کاهش هزینه های انرژی و افزایش آسایش حرارتی ساکنان ساختمان می شود.
اجزای اصلی پنجره های کم مصرف و اصول کارکرد آنها
پنجره های کم مصرف از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که هر کدام نقش حیاتی در عملکرد کلی پنجره ایفا می کنند. درک عملکرد و ویژگی های هر یک از این اجزا برای انتخاب و نصب صحیح پنجره های کم مصرف ضروری است. اجزای اصلی یک پنجره کم مصرف عبارتند از :
- شیشه : شیشه مهم ترین بخش پنجره است و بیشترین سطح آن را تشکیل می دهد. در پنجره های کم مصرف معمولاً از شیشه های دوجداره یا شیشه های سه جداره استفاده می شود. این شیشه ها از دو یا سه لایه شیشه تشکیل شده اند که توسط یک فاصله هوایی یا گازی از هم جدا شده اند.
- شیشه های Low-E (Low Emissivity) : پوشش های بسیار نازک و نامرئی از اکسیدهای فلزی هستند که بر روی سطح داخلی شیشه اعمال می شوند. این پوشش ها دارای گسیل پذیری حرارتی بسیار پایینی هستند به این معنی که میزان تابش حرارتی مادون قرمز ساطع شده از سطح شیشه را به شدت کاهش می دهند. شیشه های Low-E به دو نوع Low-E سخت (Hard Coat) و Low-E نرم (Soft Coat) تقسیم می شوند. Low-E نرم عملکرد حرارتی بهتری دارد اما حساس تر است و باید در فضای داخلی دوجداره قرار گیرد.
- شیشه های رنگی (Tinted Glass) : برای کاهش تابش مستقیم خورشید و کنترل گرمای خورشیدی مورد استفاده قرار می گیرند. این شیشه ها با افزودن اکسیدهای فلزی به ترکیبات شیشه در حین تولید رنگی می شوند و بخشی از نور و گرمای خورشید را جذب می کنند.
- شیشه های رفلکس (Reflective Glass) : دارای پوشش های بازتابنده هستند که بخش قابل توجهی از نور و گرمای خورشید را منعکس می کنند. این شیشه ها برای ساختمان هایی که در مناطق گرمسیر واقع شده اند و نیاز به کاهش حداکثری گرمای خورشیدی دارند مناسب هستند.
- شیشه های سکوریت (Tempered Glass) : نوعی شیشه ایمنی است که در اثر حرارت و سرمایش ناگهانی مقاومت مکانیکی بالاتری نسبت به شیشه معمولی پیدا می کند و در صورت شکستن به قطعات کوچک و غیربرنده تبدیل می شود. استفاده از شیشه سکوریت در پنجره ها به ویژه در مکان های عمومی و ساختمان های بلند به دلایل ایمنی توصیه می شود.
- شیشه های لمینت (Laminated Glass) : از دو یا چند لایه شیشه تشکیل شده اند که توسط یک لایه پلاستیکی (PVB یا EVA) به هم چسبیده اند. شیشه های لمینت ایمنی بسیار بالایی دارند و در صورت شکستن قطعات شیشه به لایه پلاستیکی می چسبند و از پراکنده شدن آن ها جلوگیری می شود. همچنین شیشه های لمینت عایق صوتی بهتری نسبت به شیشه های معمولی هستند.
- فاصله دهنده (Spacer) : فاصله دهنده نواری است که بین لایه های شیشه قرار می گیرد و فاصله هوایی یا گازی را بین آن ها ایجاد می کند. جنس فاصله دهنده و طراحی آن تاثیر زیادی بر عملکرد حرارتی پنجره دارد.
- فاصله دهنده های آلومینیومی (Aluminum Spacers) : فاصله دهنده های سنتی و رایج هستند اما رسانایی حرارتی بالایی دارند و می توانند باعث ایجاد پل حرارتی در لبه های شیشه شوند.
- فاصله دهنده های گرم (Warm Edge Spacers) : از مواد با رسانایی حرارتی پایین مانند پلاستیک فایبرگلاس یا فولاد ضد زنگ ساخته می شوند. این فاصله دهنده ها پل حرارتی را کاهش داده و عملکرد حرارتی پنجره را بهبود می بخشند.
- گاز پرکننده (Gas Fill) : فضای بین شیشه های دوجداره یا سه جداره معمولاً با گازهای بی اثر مانند آرگون (Argon) یا کریپتون (Krypton) پر می شود. این گازها رسانایی حرارتی کمتری نسبت به هوا دارند و با کاهش همرفت حرارتی در فضای بین شیشه ها عملکرد عایق حرارتی پنجره را بهبود می بخشند. کریپتون نسبت به آرگون عملکرد بهتری دارد اما گران تر است و معمولاً در پنجره های سه جداره یا پنجره های با عملکرد حرارتی بسیار بالا استفاده می شود.
- قاب (Frame) : قاب پنجره ساختار نگهدارنده شیشه و سایر اجزا است. جنس قاب پنجره تاثیر قابل توجهی بر عملکرد حرارتی دوام و زیبایی پنجره دارد.
- قاب های آلومینیومی (Aluminum Frames) : مقاوم سبک و بادوام هستند اما رسانایی حرارتی بالایی دارند. برای بهبود عملکرد حرارتی قاب های آلومینیومی از قاب های آلومینیومی ترمال بریک (Thermal Break Aluminum Frames) استفاده می شود. در این نوع قاب ها یک لایه عایق حرارتی از جنس پلی آمید یا پلی یورتان بین بخش های داخلی و خارجی قاب قرار می گیرد تا پل حرارتی را قطع کند.
- قاب های UPVC (Unplasticized Polyvinyl Chloride Frames) : عایق حرارتی بسیار خوبی هستند مقاوم در برابر رطوبت و خوردگی و نیاز به نگهداری کمی دارند. قاب های UPVC به دلیل عملکرد حرارتی مناسب و قیمت مقرون به صرفه به طور گسترده در پنجره های کم مصرف استفاده می شوند.
- قاب های چوبی (Wooden Frames) : عایق حرارتی خوبی هستند و زیبایی طبیعی دارند اما نیاز به نگهداری بیشتری نسبت به قاب های آلومینیومی و UPVC دارند و ممکن است در برابر رطوبت و حشرات آسیب پذیر باشند.
- قاب های کامپوزیتی (Composite Frames) : ترکیبی از دو یا چند ماده مختلف هستند که به منظور بهره گیری از مزایای هر ماده و کاهش معایب آن ها طراحی شده اند. قاب های کامپوزیتی می توانند عملکرد حرارتی مقاومت و زیبایی را به طور همزمان ارائه دهند.
- درزبندی (Weather Stripping) : درزبندی پنجره نقش مهمی در جلوگیری از نفوذ هوا و آب به داخل ساختمان و همچنین بهبود عملکرد عایق صوتی پنجره دارد. درزبندی معمولاً از نوارهای لاستیکی یا سیلیکونی ساخته می شود و در اطراف قاب و لنگه بازشو پنجره نصب می شود.
کاربردهای صنعتی و مثال هایی از صنایع مختلف
پنجره های کم مصرف به دلیل مزایای متعددشان کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارند. استفاده از این پنجره ها نه تنها در ساختمان های مسکونی بلکه در ساختمان های تجاری صنعتی آموزشی بهداشتی و بسیاری دیگر از صنایع به بهبود راندمان انرژی کاهش هزینه ها و ایجاد محیطی آسایش بخش کمک می کند.
- ساختمان های مسکونی : در ساختمان های مسکونی پنجره های کم مصرف به طور مستقیم بر آسایش ساکنان و هزینه های انرژی خانوار تاثیر می گذارند. کاهش اتلاف حرارت در زمستان و جلوگیری از ورود گرمای تابستان باعث کاهش نیاز به سیستم های گرمایشی و سرمایشی و در نتیجه کاهش مصرف انرژی و هزینه های قبوض می شود. علاوه بر این پنجره های کم مصرف می توانند به کاهش آلودگی صوتی و بهبود کیفیت زندگی در محیط های شهری کمک کنند.
- ساختمان های تجاری و اداری : در ساختمان های تجاری و اداری بزرگ مصرف انرژی برای سرمایش و گرمایش ساختمان بخش قابل توجهی از هزینه های عملیاتی را تشکیل می دهد. استفاده از پنجره های کم مصرف در این ساختمان ها می تواند به کاهش چشمگیر هزینه های انرژی بهبود تصویر برند به عنوان یک سازمان مسئولیت پذیر در حوزه محیط زیست و افزایش بهره وری کارکنان از طریق ایجاد محیط کار آسایش بخش تر کمک کند.
- صنایع تولیدی و کارخانه ها : در محیط های صنعتی کنترل دما و رطوبت می تواند نقش مهمی در کیفیت تولید و ایمنی و آسایش کارکنان داشته باشد. پنجره های کم مصرف می توانند به حفظ دمای مطلوب در داخل کارخانه ها کاهش بار سیستم های تهویه مطبوع و کاهش مصرف انرژی در فرآیندهای تولید کمک کنند. به عنوان مثال در صنایع غذایی و دارویی کنترل دقیق دما و رطوبت برای حفظ کیفیت و ایمنی محصولات ضروری است و پنجره های کم مصرف می توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند.
- صنایع کشاورزی (گلخانه ها) : در گلخانه ها حفظ دمای مناسب برای رشد گیاهان بسیار حیاتی است. پنجره های کم مصرف با کاهش اتلاف حرارت در شب و کنترل ورود نور خورشید در روز می توانند به بهینه سازی شرایط محیطی گلخانه کاهش مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش و افزایش بهره وری تولید کمک کنند.
- صنایع حمل و نقل (وسایل نقلیه ریلی و جاده ای) : در صنعت حمل و نقل به ویژه در وسایل نقلیه ریلی و جاده ای مسافربری استفاده از پنجره های کم مصرف می تواند به بهبود آسایش مسافران کاهش بار سیستم های تهویه مطبوع و کاهش مصرف سوخت کمک کند. به عنوان مثال در قطارهای سریع السیر و اتوبوس های بین شهری پنجره های دوجداره یا سه جداره با پوشش های Low-E به طور فزاینده ای مورد استفاده قرار می گیرند.
- ساختمان های بیمارستانی و مراکز بهداشتی : در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی حفظ دمای مناسب و کنترل بهداشت محیط از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پنجره های کم مصرف می توانند به ایجاد محیطی آسایش بخش برای بیماران و کارکنان کاهش خطر انتقال عفونت ها و کاهش مصرف انرژی کمک کنند. همچنین استفاده از شیشه های لمینت در پنجره های بیمارستانی می تواند ایمنی را افزایش دهد.
- مراکز آموزشی (مدارس و دانشگاه ها) : در مراکز آموزشی ایجاد محیطی مناسب برای یادگیری و تمرکز دانش آموزان و دانشجویان ضروری است. پنجره های کم مصرف با کاهش آلودگی صوتی بهبود کیفیت نور طبیعی و ایجاد آسایش حرارتی می توانند به بهبود شرایط محیطی کلاس های درس و فضاهای آموزشی کمک کنند.
بررسی استانداردهای بین المللی و فناوری های پیشرفته مرتبط
استانداردهای بین المللی نقش مهمی در تضمین کیفیت و عملکرد پنجره های کم مصرف دارند. این استانداردها مشخصات فنی روش های آزمون و الزامات عملکردی پنجره ها را تعریف می کنند و به تولیدکنندگان مصرف کنندگان و نهادهای نظارتی کمک می کنند تا از کیفیت و کارایی پنجره های کم مصرف اطمینان حاصل کنند. در سطح بین المللی و منطقه ای استانداردهای متعددی برای پنجره ها و درب ها وجود دارد که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از :
- استاندارد ISO ۲۰۴۷۴–۱ : ۲۰۱۷ : این استاندارد بین المللی الزامات عمومی و تعاریف مربوط به ماشین آلات ساختمانی و راهسازی را ارائه می دهد و در بخش های مختلف صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. اگرچه به طور مستقیم به پنجره ها مرتبط نیست اما اصول کلی استانداردسازی و کیفیت را در صنعت ساخت و ساز تبیین می کند.
- استاندارد EN ۱۴۳۵۱–۱ : ۲۰۰۶+A۲ : ۲۰۱۶ : این استاندارد اروپایی استاندارد محصول برای پنجره ها و درب های خارجی است و الزامات عملکردی و مشخصات فنی آن ها را مشخص می کند. این استاندارد شامل مواردی مانند مقاومت در برابر باد آب بندی عایق حرارتی عایق صوتی ایمنی و دوام است. استاندارد EN ۱۴۳۵۱–۱ به طور گسترده در اروپا و سایر نقاط جهان به عنوان مرجع کیفیت پنجره ها و درب ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- استاندارد ASTM E۱۴۲۳–۱۵ : این استاندارد آمریکایی روش آزمون برای اندازه گیری نرخ نفوذ هوا از طریق پنجره ها درب ها و دیوارپوش ها را ارائه می دهد. نفوذ هوای کنترل نشده می تواند باعث اتلاف انرژی و کاهش آسایش حرارتی شود بنابراین اندازه گیری و کنترل آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
- استاندارد NFRC (National Fenestration Rating Council) : سازمان NFRC در ایالات متحده سیستم رتبه بندی و برچسب گذاری برای پنجره ها درب ها و نورگیرها را ارائه می دهد. برچسب NFRC اطلاعاتی در مورد عملکرد حرارتی پنجره ها از جمله ضریب انتقال حرارت (U-factor) ضریب بهره خورشیدی (SHGC) نفوذ هوا و نور مرئی عبوری ارائه می دهد. این برچسب به مصرف کنندگان کمک می کند تا پنجره های مناسب با نیازهای خود را انتخاب کنند.
علاوه بر استانداردها فناوری های پیشرفته ای نیز در زمینه پنجره های کم مصرف در حال توسعه و تجاری سازی هستند که می توانند عملکرد و کارایی این پنجره ها را به سطح جدیدی ارتقا دهند :
- شیشه های هوشمند (Smart Glass) : این شیشه ها قابلیت تغییر خواص نوری خود را در پاسخ به محرک های خارجی مانند نور گرما یا ولتاژ الکتریکی دارند.
- شیشه های الکتروکرومیک (Electrochromic Glass) : با اعمال ولتاژ الکتریکی رنگ و میزان شفافیت این شیشه ها تغییر می کند. این شیشه ها می توانند به طور خودکار یا دستی برای کنترل نور و گرمای خورشیدی تنظیم شوند.
- شیشه های ترموکرومیک (Thermochromic Glass) : رنگ و میزان شفافیت این شیشه ها با تغییر دما تغییر می کند. در دماهای پایین شیشه ها شفاف هستند و نور خورشید را عبور می دهند اما با افزایش دما تیره می شوند و از ورود گرمای خورشیدی جلوگیری می کنند.
- شیشه های فتوکرومیک (Photochromic Glass) : رنگ و میزان شفافیت این شیشه ها با تغییر شدت نور خورشید تغییر می کند. این شیشه ها به طور خودکار در نور زیاد تیره می شوند و در نور کم روشن می شوند.
- شیشه های خلاء (Vacuum Insulating Glass – VIG) : این نوع شیشه ها از دو لایه شیشه تشکیل شده اند که فضای بین آن ها به طور کامل تخلیه شده است و خلاء ایجاد شده انتقال حرارت از طریق هدایت و همرفت را به شدت کاهش می دهد. شیشه های خلاء عملکرد عایق حرارتی بسیار بالاتری نسبت به شیشه های دوجداره و سه جداره معمولی دارند و می توانند در پنجره های بسیار باریک و سبک وزن مورد استفاده قرار گیرند.
- نانو پوشش ها (Nanocoatings) : فناوری نانو امکان تولید پوشش های بسیار نازک با خواص منحصر به فرد را فراهم کرده است. نانو پوشش ها می توانند برای بهبود عملکرد حرارتی خودتمیزشوندگی ضد انعکاس و سایر ویژگی های پنجره ها مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال نانو پوشش های مبتنی بر دی اکسید تیتانیوم (TiO۲) می توانند خاصیت خودتمیزشوندگی به شیشه ها ببخشند و نیاز به تمیزکاری مکرر پنجره ها را کاهش دهند.
چالش ها و محدودیت های فنی
علی رغم مزایای فراوان استفاده از پنجره های کم مصرف با چالش ها و محدودیت های فنی نیز همراه است که باید در طراحی نصب و بهره برداری از این پنجره ها مورد توجه قرار گیرند :
- هزینه اولیه : پنجره های کم مصرف معمولاً گران تر از پنجره های معمولی هستند. هزینه بالاتر به دلیل استفاده از مواد و فناوری های پیشرفته تر در تولید این پنجره ها است. با این حال باید توجه داشت که سرمایه گذاری اولیه در پنجره های کم مصرف در بلندمدت از طریق کاهش هزینه های انرژی و افزایش ارزش ساختمان جبران خواهد شد.
- پیچیدگی نصب : نصب صحیح پنجره های کم مصرف برای دستیابی به عملکرد مطلوب بسیار مهم است. نصب نادرست می تواند منجر به کاهش عملکرد عایق حرارتی و نفوذ هوا و آب شود. به همین دلیل نصب پنجره های کم مصرف باید توسط متخصصان مجرب و با رعایت دستورالعمل های سازنده انجام شود.
- وزن بیشتر : پنجره های دوجداره و سه جداره معمولاً سنگین تر از پنجره های تک جداره هستند. این وزن بیشتر می تواند نصب و باز و بسته کردن پنجره ها را دشوارتر کند و نیاز به استفاده از یراق آلات قوی تر و مقاوم تر را افزایش دهد.
- عملکرد حرارتی در شرایط آب و هوایی مختلف : عملکرد حرارتی پنجره های کم مصرف ممکن است در شرایط آب و هوایی مختلف متفاوت باشد. به عنوان مثال در مناطق بسیار گرمسیر پنجره های کم مصرف ممکن است نتوانند به طور کامل از ورود گرمای خورشیدی جلوگیری کنند و نیاز به استفاده از سایه بان ها یا سایر روش های کنترل گرمای خورشیدی باشد. همچنین در مناطق بسیار سردسیر احتمال تشکیل شبنم یا یخ زدگی بر روی سطح خارجی شیشه وجود دارد که می تواند دید را مختل کند.
- طول عمر محدود برخی اجزا : برخی از اجزای پنجره های کم مصرف مانند گاز پرکننده بین شیشه ها یا پوشش های Low-E ممکن است طول عمر محدودی داشته باشند و با گذشت زمان عملکرد آن ها کاهش یابد. نشت گاز پرکننده یا آسیب دیدن پوشش های Low-E می تواند منجر به کاهش عملکرد عایق حرارتی پنجره شود.
- تهویه مناسب : کاهش نفوذ هوا از طریق پنجره های کم مصرف می تواند منجر به کاهش تهویه طبیعی در ساختمان شود. تهویه مناسب برای حفظ کیفیت هوای داخل ساختمان و جلوگیری از تجمع آلاینده ها و رطوبت ضروری است. در ساختمان هایی که از پنجره های کم مصرف استفاده می شود باید به تهویه مکانیکی مناسب نیز توجه شود.
- بازیافت و دورریز : بازیافت پنجره های کم مصرف در پایان عمر مفید آن ها ممکن است چالش برانگیز باشد. جداسازی اجزای مختلف پنجره مانند شیشه قاب اسپیسر و گاز پرکننده و بازیافت هر کدام به طور جداگانه نیاز به فرآیندهای خاصی دارد. همچنین دورریز صحیح پنجره های کم مصرف باید به گونه ای باشد که کمترین آسیب به محیط زیست وارد شود.
نکات کلیدی برای بهینه سازی و بهبود عملکرد
برای دستیابی به حداکثر راندمان انرژی و عملکرد مطلوب از پنجره های کم مصرف رعایت نکات کلیدی زیر ضروری است :
- انتخاب پنجره مناسب با شرایط آب و هوایی و اقلیمی : نوع پنجره کم مصرف باید با توجه به شرایط آب و هوایی و اقلیمی منطقه انتخاب شود. برای مناطق گرمسیر پنجره هایی با ضریب بهره خورشیدی پایین (SHGC) و برای مناطق سردسیر پنجره هایی با ضریب انتقال حرارت پایین (U-factor) مناسب تر هستند.
- توجه به جهت گیری ساختمان : در طراحی ساختمان جهت گیری پنجره ها باید به گونه ای باشد که حداکثر بهره وری از نور خورشید در زمستان و حداقل ورود گرمای خورشید در تابستان حاصل شود. پنجره های جنوبی در نیمکره شمالی (و پنجره های شمالی در نیمکره جنوبی) بیشترین نور خورشید را در زمستان دریافت می کنند و پنجره های شرقی و غربی بیشترین گرمای خورشید را در تابستان دریافت می کنند.
- استفاده از سایه بان ها : استفاده از سایه بان های خارجی مانند پیش آمدگی سقف سایبان های ثابت یا متحرک و پرده های خارجی می تواند به طور قابل توجهی از ورود گرمای خورشیدی در تابستان جلوگیری کند و بار سرمایشی ساختمان را کاهش دهد.
- درزبندی و هوابندی مناسب : درزبندی و هوابندی صحیح پنجره ها برای جلوگیری از نفوذ هوا و آب و حفظ عملکرد عایق حرارتی پنجره بسیار مهم است. استفاده از درزگیرهای با کیفیت و نصب صحیح آن ها در اطراف قاب و لنگه بازشو پنجره ضروری است.
- نگهداری و بازرسی دوره ای : پنجره های کم مصرف نیاز به نگهداری و بازرسی دوره ای دارند تا عملکرد آن ها در طول زمان حفظ شود. بازرسی دوره ای شامل بررسی درزبندی یراق آلات شیشه ها و قاب پنجره است. در صورت مشاهده هرگونه آسیب یا نقص باید به سرعت نسبت به تعمیر یا تعویض قطعات اقدام شود.
- استفاده از تهویه مکانیکی : در ساختمان هایی که از پنجره های کم مصرف با هوابندی بالا استفاده می شود استفاده از سیستم های تهویه مکانیکی برای تامین هوای تازه و تخلیه هوای آلوده ضروری است. سیستم های تهویه مکانیکی با بازیافت حرارت (HRV) یا تهویه با بازیافت انرژی (ERV) می توانند به بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان و کاهش مصرف انرژی به طور همزمان کمک کنند.
- آموزش و آگاهی رسانی : آگاهی رسانی به سازندگان نصابان و مصرف کنندگان در مورد مزایا عملکرد و روش های بهینه سازی پنجره های کم مصرف نقش مهمی در ترویج استفاده از این فناوری دارد. برگزاری دوره های آموزشی کارگاه ها و کمپین های اطلاع رسانی می تواند به افزایش دانش و آگاهی عمومی در این زمینه کمک کند.
نتیجه گیری علمی و تخصصی
الزامات جدید شهرداری ها برای صدور پایان کار ساختمان ها با تاکید بر پنجره های کم مصرف نشان دهنده اهمیت روزافزون بهینه سازی مصرف انرژی در صنعت ساختمان است. پنجره های کم مصرف با بهره گیری از اصول علمی و مهندسی در زمینه انتقال حرارت قادرند تا به طور قابل توجهی میزان تبادل حرارت از طریق پنجره ها را کاهش داده و در نتیجه بار سرمایشی و گرمایشی ساختمان را کم کنند. استفاده از اجزای با کیفیت فناوری های پیشرفته و رعایت استانداردهای بین المللی در تولید و نصب پنجره های کم مصرف تضمین کننده عملکرد مطلوب و طولانی مدت این پنجره ها خواهد بود. با توجه به چالش های موجود در زمینه انرژی و محیط زیست ترویج استفاده از پنجره های کم مصرف به عنوان یک راهکار موثر در کاهش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. سرمایه گذاری در این فناوری نه تنها به کاهش هزینه های انرژی و افزایش آسایش ساکنان ساختمان منجر می شود بلکه گامی مهم در راستای توسعه پایدار و حفظ محیط زیست برای نسل های آینده محسوب می گردد.