لیست انواع دعاوی کیفری چه مواردی را در خود جای داده است؟ این سوال از جمله پرسش های متداولی به حساب می آید که افراد در مورد دعاوی کیفری با آن مواجه می شوند. به صورت کلی، در قانون ایران بند های مختلفی برای جرایم متنوع در نظر گرفته شده است. انواع دعاوی را می توان با استفاده از تکنیک های مختلفی دسته بندی نمود. موضوع دعوا، مرجع رسیدگی به آن و قانون آیین دادرسی از جمله مهم ترین فاکتور هایی به حساب می آیند که دسته بندی را تحت تاثیر خود قرار می دهند. به نظر شما چه جرایمی در لیست انواع دعاوی کیفری قرار می گیرند؟ امروز ما قصد داریم تا این لیست مربوط به دعاوی را بررسی کنیم.
دعاوی کیفری چیست؟
قبل از پرداختن به لیست انواع دعاوی کیفری، بیایید چیستی آن را مورد بررسی قرار دهیم. به صورت کلی، دعاوی کیفری به دعوایی گفته می شود که پس از وقوع یک جرم ایجاد می شود. وظیفه رسیدگی به چنین دعوایی بر عهده دادسرا و دادگستری می باشد. جرایم کیفری یا جنبه عمومی دارند یا جنبه عمومی ندارند. اگر آنها جنبه عمومی داشته باشند، با رضایت شاکی امکان توقف و مختومه کردن پرونده وجود نخواهد داشت. برای این دعاوی در دادگاه خصوصی رای صادر می شود.
رسیدگی به وضعیت عمومی جامعه، بر عهده دادگاه هایی است که مخصوص دعاوی کیفری برگزار می شوند. از همین رو، دعاوی کیفری از نظر قانون گذار اهمیت زیادی داشته و می توانند روند انجام فعالیت های مختلف را تحت تاثیر خود قرار دهند. اگر پیگیری درستی در رابطه با دعاوی کیفری صورت نگیرد، احتمال افزایش جرم و جنایت در سطح جامعه، تا حد قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد.
موارد موجود در لیست انواع دعاوی کیفری از چه طریقی پیگیری می شوند؟
لیست انواع جرایم کیفری را می توان با استفاده از مراکز مختلفی مورد بررسی قرار داد. بر اساس ماده 249 قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه های طراحی شده در این زمینه دسته بندی های مختلفی دارند. از جمله این دسته بندی ها می توان به دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه انقلاب، دادگاه جرایم نظامی و دادگاه اطفال و نوجوانان اشاره نمود. مسلما هر کدام از این موارد، یک گروه خاص از جرایم را مورد بررسی قرار می دهند. به عنوان مثال، دادگاه کیفری یک در مرکز استان ها تشکیل شده و وظیفه بررسی جرایمی همچون زنا محصنه، قتل، لواط و غیره را بر عهده دارد.
لیست انواع دعاوی کیفری
البته که برای اثبات جرم کیفری، افراد باید به متغیرهای گسترده ای توجه داشته باشند. سه عنصر مهم در این دادگاه ها مورد بررسی قرار می گیرد: عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر معنوی. عنصر قانونی به بند های قانونی طراحی شده در این زمینه اشاره دارد. برخی از رفتار ها در سطح جامعه زشت و ناپسند است ولی قانون جرمی برایشان در نظر نگرفته است. عنصر مادی به عملی شدن جرم اشاره دارد. مثلا اگر کسی فکر آسیب به دیگری را در ذهن داشته باشد، جرمی مرتکب نشده است. در نهایت عنصر معنوی توسط دادگاه بررسی می شود. دادگاه باید مطمئن شود که نیت فرد از انجام جرم چه بوده است.
بررسی لیست انواع دعاوی کیفری
حال که مباحث مقدماتی را پشت سر گذاشتیم، بیایید لیست انواع دعاوی کیفری را بررسی کنیم. همانطور که در قسمت های قبل تر هم به این مسئله مهم و کلیدی اشاره کردیم، انواع جرایمی که می توانند امنیت جامعه را به خطر بیندازند و روی زندگی سایر افراد تاثیر گذار هستند، در این دسته بندی قرار می گیرند. در لیست زیر شما می توانید چند مورد از دسته بندی های موجود در لیست انواع دعاوی کیفری را مشاهده نمایید.
- جرایم علیه اموال و حقوق مالی
- جرایم علیه حقوق معنوی
- جرایم منافی عفت
- جرایم علیه امنیت داخلی
- جرایم رانندگی
- جرایم مربوط به مصرف مواد مخدر
- جرایم علیه حقوق خانواده
بررسی لیست انواع جرایم کیفری
بیایید کمی دقیق تر لیست انواع جرایم کیفری را مورد بررسی قرار دهیم. به نظر شما جرم های مطرح شده در این زمینه کدام اند؟ لیست زیر حاوی چند مورد از مهم ترین انواع جرایم کیفری می باشد.
- سرقت
- مزاحمت بانوان
- فعالیت های سیاسی
- جعل
- رشا
- اخاذی
- صدور چک بلامحل
- فروش مشروب
- مصرف مشروب
- بازداشت
- اسید پاشی
- قتل
- توهین
- تجاوز
- فرار از زندان
- تهدید به قتل
تفاوت لیست انواع دعاوی کیفری و حقوقی
حال که با موارد موجود در لیست انواع دعاوی کیفری آشنا شدیم، بیایید تفاوت آن با لیست دعاوی حقوقی را مورد بررسی قرار دهیم. دعاوی حقوقی مجازاتی را برای فرد تعیین نمی کنند. در دعاوی حقوقی قانون فرد را ملزم می کند تا به تکالیف خود عمل نماید. این در حالی است که دعاوی کیفری شامل مجازات بوده و دادگاه می تواند فرد متخلف را مجازات نماید. افراد می توانند درخواست دعوای کیفری خود را در کاغذ های عادی هم درج نمایند. این در حالی است که امکان درج دعاوی حقوقی در یک کاغذ عادی وجود نداشته و افراد باید از برگه های مخصوص دادخواست استفاده کنند.
حتی میان روش دعوت افراد در این دو دعوا متفاوت است. در دعوای حقوقی، افراد با اخطاریه به دادگاه مراجعه می نمایند. این در حالی است که در دعاوی کیفری، افراد با احضاریه به دادگاه فرا خوانده شده و شرح شکایت را دریافت می کنند. به خاطر داشته باشید که هزینه بررسی دعاوی حقوقی و کیفری یکسان نبوده و میان آنها نیز تفاوت های زیادی وجود دارد. در نهایت، در دعاوی حقوقی اگر شاکی رضایت دهد، پرونده در حالت مختومه قرار می گیرد. این در حالی است که در دعاوی کیفری اگر پرونده جنبه عمومی داشته باشد، با رضایت شاکی متوقف نخواهد شد.
کلام آخر
همانطور که در این صفحه مشاهده کردید، لیست انواع دعاوی کیفری موارد گسترده ای را در خود جای داده است. از جرایم علیه اموال گرفته تا جرایم علیه اشخاص، همگی مواردی هستند که در این دسته بندی و لیست قرار می گیرند. به خاطر داشته باشید که آشنایی با جرایم کیفری برای افراد در برخی از مواقع، یک مسئله مهم و کلیدی به حساب می آید. دانشجویان فعال جهت تبدیل به یک وکیل کیفری خوب، لزوما باید انواع دعاوی را مد نظر خود قرار دهند و به درستی با آنها آشنایی پیدا نمایند. البته که از تفاوت موجود میان انواع دعاوی کیفری و حقوقی هم نمی توان چشم پوشی نمود.