«مناسب بودن» را برای خود تعریف کنید
انتخاب زبان «مناسب» میتواند کمی گمراهکننده باشد. این بدان معناست که گزینههای نامناسب نیز وجود دارند. برخی از زبانها به شما در دستیابی به اهداف برنامهنویسیتان هیچ کمکی نمیکنند، با این حال در بسیاری از موارد، روشهای متعددی برای رسیدن به خروجی مطلوب وجود دارند. این موضوع، مخصوصاً در برنامهنویسی وب مصداق دارد.
تمرکز اصلی برخی از زبانها مانند جاوااسکریپت بر روی است، در حالیکه برخی دیگر مانند ، به عنوان زبانهای عمومی شناخته میشوند. حال باید بر روی سؤالاتی تمرکز کنید که پاسخ آنها شما را در تعیین زبان برنامهنویسی مناسب یاری کند. در ادامه، هر یک از این سؤالات را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
استفاده از کدام زبان برنامهنویسی، آسانتر است؟
تعیین آسانترین زبان برنامهنویسی وب، به سابقه شما بستگی دارد. اگر تجربهای در استفاده از زبانهایی مانند HTML داشته باشید، با مفاهیم «سینتکس» (Syntax) و «قالببندی» (Layout) آشنا خواهید بود. علاوه بر این، سرعت یادگیری افراد با هم متفاوت است و همین موضوع، تعریف «آسان بودن» را برای هر فرد تعیین میکند. با این حال، برخی از زبانهای برنامهنویسی به طور کلی نسبت به زبانهای دیگر سادهتر هستند.
برای استفاده آسان از یک زبان، باید گزینهای را انتخاب کنید که علاوه بر بهرهمندی از «فریمورک» (Framework) و کتابخانههای متعدد، ساختاریافته، مختصر و مفید باشد. علاوه بر اینها، داشتن سینتکس سادهتر نیز به عنوان یک مزیت محسوب میشود. در قسمت زیر، برخی از زبانهای مناسب برای افراد مبتدی به همراه ویژگیهای اصلی این زبانها آورده شده است.
برخی از زبانهای مناسب برای افراد مبتدی
جاوا اسکریپت
- شیءگرا
- پویا
- تابعی
- ساختاریافته
- کتابخانههای زیاد
- بدون نیاز به «کامپایلر» (Compiler)
روبی (Ruby)
- سینتکس مشابه زبانهای دیگر
- مختصر و مفید
- فریمورک «روبی آن ریلز» (Ruby on Rails)
- چند الگویی
PHP
- دارای انجمنی بزرگ از توسعه دهندگان، به همراه منابع زیاد
- پویا
- محیط انعطافپذیر
محبوبترین زبان برنامهنویسی وب کدام است؟
محبوبیت، یکی از عوامل اصلی در انتخاب زبان برنامهنویسی مناسب است. اگر نیت شما، ورود به عرصه برنامهنویسی حرفهای باشد، احتمالاً به دنبال یادگیری زبانی خواهید رفت که افراد زیادی خواهان آن هستند. یکی از روشهای تشخیص محبوبیت زبانهای برنامهنویسی، جمعآوری اطلاعات از سایتهایی مانند «» است. محبوبیت باعث به وجود آمدن دو مزیت اصلی ایجاد فرصتهای کاری بالقوه و دسترسی سادهتر به منابع از طریق انجمنها میشود. در حوزهی زبانهای برنامهنویسی تحت وب گزینههایی که در ادامه آمدهاند، امروزه برای عموم توسعهدهندگان محبوبتر و جذابتر به حساب میآیند.
- جاوا اسکریپت: زبانی قدرتمند با یادگیری آسان و کاربرد گسترده به شمار میرود. این زبان، در بسیاری از مرورگرهای مدرن به کار رفته و با توجه به نتایج نظرسنجی وبسایت «استک اورفلو» (Stack Overflow)، محبوبیت آن از PHP و جاوا بیشتر شده است. محیطهایی محبوبی مانند «نود.جیاس» (Node.js) که یک محیط اجرایی «سمت سرورِ» (Server-Side) است، از این زبان به عنوان ستون اصلی خود استفاده میکنند.
- جاوا: جاوا اسکریپت و جاوا را با هم اشتباه نگیرید. جاوا، یک زبان باسابقه و باثبات در حوزه برنامهنویسی است. از آنجایی که بیش از 20 سال از حضور این زبان میگذرد، توسعهدهندگان بسیاری به آن متکی هستند.
- سیشارپ (#C): این زبان، لزوماً یک زبان برنامهنویسی وب نیست؛ بلکه یک زبان عمومی محسوب میشود. برنامههای کاربردی وب که در فریمورک «ASP.NET» ساخته شدهاند، اغلب بر مبنای سیشارپ هستند. اکثر برنامههای تحت ASP.NET، در «ویژوال بیسیک» (Visual Basic) یا سیشارپ ساخته میشوند، اگرچه این کار توسط عمدهی زبانهای «داتنت» (NET.) قابل انجام است.
البته بد نیست این نکته را هم فراموش نکنیم که یادگیری زبانهای برنامهنویسی با محبوبیت کمتر نیز محاسن خود را دارد. مثلاً بر مبنای آمارهای به دست آمده در سال ۲۰۱۶، برای زبانهایی مثل PHP، روبی و یا پایتون به مراتب تقاضاهای کمتری در قیاس با جاوا یا جاوا اسکریپت وجود داشته. این مسئله به نوعی فرصتهایی را در دل خود جای داده است. هر چه تقاضا برای یک زبان برنامهنویسی کمتر باشد، یعنی اینکه رقابت در بازار کار مرتبط به آن زبان نیز کمتر و تصاحب فرصتهای شغلی مربوطه آسانتر خواهد بود. در سوی دیگر در بازار کار زبانهای محبوبتر رقابت به مراتب فشردهتر است و برای به دست آوردن فرصتهای شغلی بهتر باید حتماً مهارت قابل توجهی داشته باشید.
کدامیک از زبانهای برنامهنویسی وب چندمنظوره هستند؟
اگر با هدف یافتن شغل به دنبال یادگیری برنامهنویسی هستید، چند منظوره بودن یک زبان، عامل بسیار مهمی در این راستا به حساب میآید. در این مورد، باید به جای زبانهای مختص وب، به دنبال یادگیری زبانهایی مانند جاوا، C، سیشارپ یا پایتون باشید. عاملی که این زبانها را از دیگر گزینهها جدا میکند، ماهیت چندمنظوره بودن آنها است. زبانی مانند جاوا اسکریپت در برخی از محیطهای غیر مبتنی بر وب مورد استفاده قرار میگیرد، با این حال، این زبان برای توسعه وب بسیار رایجتر است.
شما میتوانید با انتخاب یک زبان عمومی که قابلیت به کارگیری در برنامهنویسی وب را دارد، یک زبان چندمنظوره یاد بگیرید. این مزیت نهتنها به منظور پیدا کردن شغل بلکه برای بهبود یادگیری برنامهنویسی نیز مفید واقع میشود. بسیاری از زبانهای برنامهنویسی عمومی، باعث تقویت پایه سینتکس میشوند. از اینرو، این زبانها برای یادگیری زبانهای دیگر نیز مناسب هستند.
منابع آموزشی برای زبانهای برنامهنویسی وب کدامند؟
در دنیای امروزِی که دنیای ارتباطات است، شما در هنگام یادگیری تنها نخواهید بود. انجمنها، دورهها و متخصصان تقریباً در همهجا قابل دسترس هستند. برای زبانهای برنامهنویسی وب، انجمنهای اینترنتی، و ابزار مختص به یک زبان، از بهترین منابع هستند. توصیه میکنیم به دنبال یادگیری زبانی بروید که کتابخانهها و فریمورکهای زیادی داشته باشد. این موارد میتوانند فرآیند یادگیری و پیشرفت را آسانتر کنند. از روبی و جاوا اسکریپت میتوان به عنوان مثالهای بسیار خوب در این زمینه نام برد.
نرمافزارهای «متنباز» (Open-Source) معمولاً از انجمنهای تخصصی و فعال بهره میبرند. در این انجمنها به صورت معمول منابع لازم برای یادگیری یک زبان و همینطور ابزارهایی برای کدنویسی سادهتر بر مبنای آن توسعه یافتهاند، لذا انتخاب یک زبان متنباز برای یادگیری شما را از چنین مزایایی بهرهمند خواهد کرد. به عنوان مثال، PHP یک زبان متنباز و باثبات به حساب میآید. روبی نیز متنباز بوده و استفاده از آن به همراه فریمورک Ruby on Rails، ساده بوده و دارای ابزارهای زیادی است.
از چه پلتفرمی استفاده میکنید؟
ویندوز، مک و لینوکس از رایجترین سیستمعاملهای موجود هستند. با این حال، محبوبیت سیستمعامل کروم به همراه کامپیوترهای کرومبوک نیز در سالهای اخیر افزایش یافته است. سیستم عامل کروم، محیط مناسبی را برای توسعه زبانهای پایهای مانند HTML فراهم میکند (البته این زبان از نظر فنی یک زبان برنامهنویسی محسوب نمیشود). برای برنامهنویسی قویتر باید از یک «ماشین مجازی» (Virtual Machine یا اصطلاحاً VM) یا یک «توزیع لینوکس» (Linux Distribution) به صورت «بوت دوگانه» (Dual Boot) استفاده کنید.
توزیعهای لینوکس، یک سیستمعامل مشابه یونیکس و امکان سفارشیسازی در سطح بالا را فراهم میکنند. مک، دارای مؤلفههای یونیکس است که آن را به عنوان یک محیط برجسته برنامهنویسی مطرح میکند. شرکت اپل، محیط «Xcode» را به عنوان رابطی برای کامپایلرهای «سوئیفت» (Swift)، «آبجکتیو-سی» (Objective-C) و ++C/C برای توسعهدهندگان ارائه کرده است. ویندوز، همواره به عنوان محبوبترین سیستم عامل معرفی میشود و قابلیت سازگاری بالا، آن را به محیطی مناسب برای توسعه تبدیل میکند.
داگر از زبانی مانند C استفاده میکنید، به کامپایلری احتیاج دارید که روی کامپیوترهایی تحت لینوکس یا ویندوز اجرا شود. در سوی دیگر کاربران مک نیز یا باید از Xcode بهره بگیرند، یا سیستمعاملی سازگار با نیاز خود را به صورت بوت دوگانه مورد استفاده قرار دهند یا در نهایت به ماشینهای مجازی اتکا کنند.
بررسی ساختار وبسایتها
ساختار کدهای وب سایت از دو بخش front-end (بخش سمت کاربر) و back-end (بخش سمت سرور) تشکیل میشوند. بخش سمت کاربر، همان ظاهر سایت است که با زبانهای html ،css ،javascript و… طراحی شده است و این بخش صرفاً یک صفحهی استاتیک است.
اما کد سمت سرور وظیفهی پردازش، محاسبات و انجام عملیات مختلف روی دادهها را بر عهده دارد. برای روشنتر شدن قضیه به این مثال توجه کنید. در سایتی دکمهای تحت عنوان “ثبت نام” قرار دارد. ظاهر این دکمه، محل قرارگیری آن و.. توسط کدهای سمت کاربر طراحی میشوند. اما بخشی که درستی اطلاعات ورودی را چک کند و در پایگاه داده ذخیره کند، جزو کدهای سمت سرور است.
از آنجا که زبانهای سمت کاربر محدود هستند و جای تردید باقی نمیماند، ما در این مقاله به بررسی محبوبترین زبانهای برنامه نویسی سمت سرور میپردازیم.
عوامل مؤثر در انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی
عوامل زیادی در انتخاب یک زبان برنامه نویسی مناسب، مؤثر است که مهمترین آنها عبارتاند از:
- تکنولوژی مورد استفاده
- سادگی کاربری
- وابستگی به Platform
- سرعت اجرا و امنیت
- کارایی
- بازار کار
- سرعت توسعه
- نحوه پشتیبانی
- بهینه بودن برای موتور جستجو
- و…
مقایسهی زبانهای برنامه نویسی تحت وب
در ادامه سعی کردهایم ضمن معرفی هر زبان برنامه نویسی، مهمترین معیارهای انتخاب را در هر زبانی بررسی نماییم.
python
اگر به دنبال یک زبان متنباز و مفسری هستید پایتون انتخاب مناسبی است. این زبان از سال ۱۹۹۱ با هدف سادهتر کردن برنامه نویسی ایجاد شده و تاکنون خواهان زیادی داشته است. به طوری که افرادی آن را بهترین زبان برنامه نویسی برای خود دانستهاند!
پایتون چند منظوره و شی گرا است و برای توسعه وب سایت، تحلیل داده، نوشتن برنامهی دسکتاپ و حتی در زمینهی یادگیری ماشینی و علم داده نیز کاربرد دارد. پس پایتون صرفاً یک زبان برای توسعه وب نبوده و در زمینههای دسکتاپ هم کاربرد زیادی دارد. یادگیری این زبان بسیار ساده است و منابع یادگیری زیادی برای آن وجود دارد.
همچنین پایتون دارای کتابخانههای بسیار زیادی است که باعث میشود بسیاری از امکانات را با تعداد خطوط کمتری از کد پیاده سازی نمایید. این زبان برای کار با پایگاه دادههای بزرگ نیز مناسب است. در موتور جستجوگر گوگل هم از این زبان استفاده شده است.
یکی از نکات منفی که در زبان پایتون دیده میشود کندتر بودن سرعت اجرای کدها نسبت به سایر زبانهای برنامه نویسی مثل جاوا است. این کندی علل مختلفی دارد و از مهمترین آنها میتوان به مفسری بودن و پویایی ذاتی پایتون اشاره کرد.
اگر از بازار کار این زبان میپرسید باید بدانید که این زبان در دنیا جزو ۱۰ زبان برتر بوده است. در ایران هم گرایش به سمت این زبان در سالهای اخیر بیشتر شده است پس اگر اطلاعات خوبی در این زمینه کسب نمایید قطعاً به کسب در آمد هم میرسید.
Ruby
روبی یک زبان برنامه نویسی متنباز، پویا، شی گرا و با تمرکز بر سادگی است و کاربرد اصلی آن توسعه وب میباشد. روبی در سال ۱۹۹۰ در ژاپن اختراع شد. این زبان بسیار قابل حمل است، با اینکه در لینوکس توسعه یافته، اما در اکثر پلتفرمها کار میکند.
قدرتی را که امروزه روبی بین زبانهای سمت سرور دارد مدیون Ruby on Rails است که یک فریمورک منبعباز محسوب میشود. از مهمترین وب سایتهای توسعه یافته با این زبان میتوان به توییتر اشاره کرد.
اگر تاکنون با زبانهای برنامه نویسی دیگری آشنا نبودهاید، روبی برای شروع کار، مناسب شما نیست. زیرا یادگیری این زبان نسبتاً دشوار است و منابع کمتری برای یادگیری دارد. همچنین تقاضای این زبان در بازار کار کمتر است.
Php
Php که برای بسیاری از افراد بهترین زبان برنامه نویسی برای طراحی سایت شناخته شده است، یک زبان اسکریپتی و متنباز است که در سال ۱۹۹۴ به منظور طراحی برنامههای تحت وب ایجاد شد. ساختار زبان PHP بسیار شبیه به زبان C میباشد، به همین دلیل از محبوبیت فراوانی برخوردار است.
این زبان بر روی تمامی پلتفرمهای معروف مثل ویندوز، لینوکس و مکینتاش قابل اجراست. بالا بودن سرعت اجرای کد، یادگیری آسان آن، رایگان بودن ابزار کار با PHP و وجود منابع آموزشی فراوان از دیگر مزیتهای این زبان محسوب میشوند.
طبق گزارش بیش از ۷۸ درصد از وب سایتها از PHP بهره بردهاند و سایتهای معروفی همچون فیسبوک و ویکیپدیا از PHP استفاده کردهاند. این زبان بهطور گسترده در صنعت استفاده میشود و بازار کار نسبتاً خوبی در ایران دارد. اگر تا به حال وبسایتی با استفاده از سیستمهای مدیریت محتوای وردپرس یا جومولا ایجاد کردهاید یعنی از قدرت پیاچپی استفاده نمودهاید.
ذکر این نکته هم لازم است که زبان PHP ماژولار نیست بنابراین برای اپلیکیشنهای بسیار گسترده و پیچیده چندان مناسب به نظر نمیرسد. برای مطالعه ی بیشتر از این زبان به مقاله ی زیر مراجعه کنید:
https://siteesho.com/blog/why-should-we-use-site-builder/