فیوز خودرو و دلایل سوختن فیوز ماشین موضوعی است که در این مقاله به آن می پردازیم. برای اینکه بدانیم چرا فیوز می سوزد و چگونه بفهمیم که فیوز خودرو سوخته است، قبل از آن بهتر است بدانیم که فیوز چیست و دقیقا چه نقشی در خودرو ایفا می کند.
تجهیزات الکترونیکی خودرو، امروزه یکی از تجهیزات گران قیمت و با ارزش می باشد که در صورت خراب شدن هر کدام از دستگاه های برقی خودرو، شاید امکان حرکت اتومبیل دیگر وجود نداشته باشد. در این شرایط خودروبر مشهد به کمک شما می آیند و خودرو را برای شما جابجا می کنند. در این میان فیوزها قطعه های فداکاری هستند که برای محافظت از دستگاه های گران تر الکتریکی از اثرات مخرب جریان بیش از حد استفاده می شود.
فیوز خودرو چیست و چه نقشی دارد؟
فیوزها (Fuse) اتصالات ساده‌ای هستند که در مواقع لزوم جریان برق را قطع کرده تا تجهیزات برقی آسیب نبینند. به عبارت دیگر فیوز خودرو قطعه ایست که وظیفه تنظیم برق ورودی به دستگاه مورد نظر در خودرو را داشته و در صورت ایجاد بار اضافی، اتصال جریان برق را قطع کرده و باعث می شود دستگاه مصرف کننده، آسیب نبیند. نوسانات جریان برق در خودرو میتواند آسیب زیادی به مصرف‌کننده‌ها و تجهیزات الکتریکی وارد کند. اما وجود فیوز سبب می‌شود تا این نوسانات با عبور از پلی به نام فیوز ، کنترل شوند.
فیوزها در خودرو معمولا در مکانی در دسترس راننده در جعبه فیوز قرار دارند که برای یافتن آن ها، باید با استفاده از دفترچه راهنمای خودرو اقدام نمود. برا فهمیدن جای جعبه فیوز انواع خودرو، در دفترچه راهنمای هر خودرو، نقشه تمام فیوزها وجود داشته و وظیفه برق رسانی هر فیوز خودرو به دیگر قطعات خودرو، مشخص گردیده است.
فیوز خودرو چگونه کار می کند؟
فیوز ها به بیان ساده دو پایه هستند که توسط یک سیم با جنس و ضخامت و مقاومت مشخص که به میزان ظرفیت فیوز بستگی دارد که میزان معینی از جریان الکتریکی را از خود عبور می دهد. وقتی جریان برق در خودرو بیش از حد مورد‌نظر شود فیوز که اتصال فلزی با آلیاژ خاصی است آب شده و مانع از انتقال این جریان به مصرف‌کننده می‌شود عنصر اصلی ساخت فیوز، یک نوار فلزی است که در یک محفظه غیر رسانا قرار دارد.
با عبور جریان بیش از حدمجاز، نوار فلزی ذوب می‌شود و مدار الکتریکی قطع می‌شود و به بیان عامیانه فیوز می سوزد.در فیوزهای با روکش شفاف به راحتی می تواند اتصال(سیم) را مشاهده نمود و اگر فیوز بسوزد به راحتی قطع اتصال قابل مشاهده می باشد.نوسانات جریان برق در خودرو میتواند آسیب زیادی به مصرف‌کننده‌ها و تجهیزات الکتریکی وارد کند. اما وجود فیوز سبب می‌شود تا این نوسانات با عبور از پلی به نام فیوز کنترل شوند.
هرگاه یکی از تجهیزات برقی کار نمی‌کند ممکن است فیوز محافظ آن سوخته باشد. در شکل زیر چند فیوز سالم را مشاهده می‌کنید. اما در فیوز سوخته قسمت هشتی وسط فیوز آب شده و جریان را انتقال نمی‌دهد. اما اگر فیوزی سوخته باشد برای عوض کردن آن باید مراحل ساده‌ای را رعایت کرده تا بتوانید آن را به راحتی عوض کنید.
جعبه فیوز ماشین کجاست؟
یکی از سوالات دیگری که ممکن است برای رانندگان تازه کار خودرو بوجود امده باشد این است که جعبه فیوز خودرو کجاست؟ به طور کلی در اکثر خودرو های ساخت داخل، دو الی سه جعبه فیوز وجود دارد. یکی از این جعبه فیوز ها در داخل کابین و اتاق خودرو و بقیه در داخل محفظه موتور قرار دارند.
جعبه فیوز داخل کابین که معمولا قابل عیب یابی و تعویض توسط خود راننده و بدون نیاز به فرد متخصص می باشد، در قسمت زیر فرمان یا بغل در راننده قرار دارد. برای یافتن آن و مشاهده فیوزها کافی است درپوش جعبه فیوز را به آرامی باز کرده تا تمامی فیوز های خودرو را مشاهده نمایید.
اما برای فیوزهایی که در داخل محفظه موتور هستند و معمولا در نزدیکی ECU خودرو نصب شده اند، پیشنهاد می شود قبل از اقدام به تعویض، حتما نسبت به عیب یابی علت سوختن فیوز اقدام شود. این فیوز ها معمولا وظیفه کنترل نوسان برق دستگاه های الکتریکی مهم خودرو را بر عهده دارند که تا مشخص نشدن علت ایجاد نوسان در برق خودرو و رفع آن، نباید تعویض گردند.
مکان قرارگیری جعبه فیوز معمولا در زیر فرمان یا بغل درب راننده است.
- فیوزهای مستطیلی و سرامیکی: از جمله پر کاربردترین نوع آن ها می باشد. این فیوزها از دو پایه تشکیل شده اند که داخل خود بسته به حداکثر میزان شدت جریان عبوری ، از سیم ضخیم تری برای اتصال دو پایه به هم استفاده شده است.
- فیوز شیشه ای:نیز نوع دیگری از فیوز خودرو می باشد که اتصال دو سر فیوز در آن با استفاده از سیمی نازک در میان محفظه شیشه ای و استوانه ای برقرار شده است که در صورت عبور شدت جریان بالا، سیم مربوطه قطع می گردد.
- فیوز فلزی: نیز نوع دیگری از فیوز خودرو می باشد که ارتباط دو سر آن در صورت عبور شدت جریان بیش از اندازه دوب گردیده و در نتیجه مدار را قطع می نماید.
چرا فیوز ماشین می سوزد؟
فیوز خودرو پیش مرگ قسمت های مختلف برقی است، پس همیشه سعی کنید تعدادی فیوز با آمپرهای مختلف را در خودروی تان داشته باشید تا در صورت بروز ایراد، فوراً آن را تعویض کنید. در این مقاله به علائم و عوامل خرابی فیوزها به تفصیل پرداخته ایم. چنانچه درباره ی نحوه ی تعویض این قطعه سؤالاتی دارید هم این مقاله پاسخ گوی شماست.
فیوز خودرو نقش بسیار مهمی در عمر سیستم های مختلف خودرو دارد و به نوعی پیش مرگ آنها می شود. فیوز خودرو به عنوان محافظی برای سیستم های برقی خودرو است. جریان برقی که از سمت باتری به سمت قسمت های مختلف برقی مثل لامپ ها فرستاده می شود، ابتدا از فیوز عبور می کند، چنانچه ولتاژ برق همراه با نوسانات بوده یا شدت جریان آن بیش از حد طبیعی باشد، به محض ورود به فیوز از عبور آن جلوگیری می شود. جلوگیری از جریان و ولتاژ نامناسب به معنی تنظیم آن است؛ در صورتی که نوسانات جریان برق بیش از اندازه مخرب بوده و قابل کنترل نباشد، فیوز می سوزد. تعداد فیوزهای خودروهای سبک بین ۱۰ تا ۳۰ عدد و تعداد فیوزهای خودروهای سنگین بین ۱۰ تا ۱۰۰ عدد متغیر است.
بررسی جعبه فیوز و سالم بودن فیوزها اولین راهی است که پس از خرابی هر یک از قسمت های الکتریکی به ذهن می رسد. البته ممکن است اشکال به وجود آمده مربوط به خراب شدن خود قطعه یا مدار آن باشد؛ اما بررسی جعبه فیوز تقریباً راحت ترین کاری است که راننده ی بی تجربه ی خودرو هم می تواند انجام دهد. اگر در حال حاضر در چنین موقعیتی قرار دارید و می خواهید بدانید فیوزها سالم هستند یا نه، باید علائم سوختن فیوز خودرو را بدانید.
دلایل سوختن فیوز خودرو
سوختن فیوز خودرو می تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد که در زیر برخی از علت های سوختن فیوز خودرو بیان می گردد:
- اضافه کردن دستگاه و تجهیزات غیر استاندارد به خودرو و وارد آوردن فشار بیش از حد به سیستم برقی آن، مثل سیستم صوتی با آمپر بالا و چراغ های پرنور غیر استاندارد استفاده از فندکی خودرو،پمپ باد همراه
- اتصال غیر استاندارد تجهیزات جانبی به خودرو (به صورت مستقیم)؛
- اتصال مستقیم و غیر اصولی ادوات برقی خارجی به خودرو
- اتصال در سیستم برق و سیم کشی خودرو ( به دلیل برخورد ابزار در زمان تعمیر خودرو)
- غیر اصولی
- و استفاده از قطعات غیر استاندارد
نحوه عیب یابی و زمان تعویض فیوز ها
چه زمانی فیوز باید عوض شود
- زمانی که برق یک قسمت مشخص از خودرو قطع می شود.
- ابتدا اطمینان حاصل کنید که فیوزها شل نشده باشند و در جایگاه خود قرار داشته باشند.
- هم چنین بررسی کنید جریان عبوری از هر فیوز با دفترچه مطابقت کامل داشته باشد.
- پس از آن می توانید با استفاده از گیره مخصوص که در خود جعبه فیوز قرار دارد آن را بیرون آورده و فیوز های سوخته را بررسی کنید.
- راه تشخیص فیوز سوخته معمولا از طریق رنگ آن که به سیاه نزدیک می شود قابل تشخیص است.
- در فیوز های شفاف هم می توان از طریق مشاهده قطعی سیم ، داخل فیوز به سوختگی آن پی برد.
- زمانی که شما از فیوز های با آمپر پایین استفاده می کنید امکان سوختن آن در زمان کوتاه تر بیشتر است.
- اما اگر آن را با فیوز قوی تر تعویض کنید امکان سوختن قطعات مهم تری مثل ECU ، پمپ بنزین ،سیستم صوتی و … وجود دارد.
- استفاده از فیوزهای نا مناسب و غیر استاندارد احتمال آتش سوزی در جعبه فیوز را تقویت می کند.
- در نهایت شما می توانید از طریق رنگ فیوز ها و مطابقت با دفترچه راهنما آنها را بررسی کنید.
نکاتی برای تعویض فیوز سوخته ماشین
تعویض فیوز علم پیچیده ای نیست، اما انجام صحیح آن ضروری است یا میتواند به فیوز جدید یا سیم کشی یا قطعات آن مدار آسیب برساند. در اینجا چند نکته آورده شده است که باید در نظر داشته باشید:
- همیشه فیوز را با همان فیوز اصلی تعویض کنید. اکثر خودروها دارای نموداری بر روی درب پنل فیوز هستند که درجه فیوز روی آن ذکر شده است. استفاده از درجه بزرگ فیوز میتواند منجر به آسیب دائمی به الکتریکی یا سوختن سیم کشی شود.
- از فیوز کش در محفظه فیوز (در صورت مجهز بودن) استفاده کنید. این ساده ترین و ایمن ترین راه برای کشیدن فیوز بدون شکستن آن است. یک جفت انبر سوزنی نیز اگر به آرامی استفاده شود میتواند مفید باشد.
- اگر فیوز بلافاصله در هنگام نصب جرقه بزند و بسوزد، نشان دهنده مشکلی مانند اتصال به زمین است که باید رفع شود.