انواع محافظ پمپ اب
محافظ پمپ آب خانگی ساختمان به چند علت مهم است:
1- اتوماتیک پمپ دچار مشکل میشود و کنتاکت های ان به هم چسبیده و الکترو پمپ شروع به کار می کند ولی اب از ان خارج نمی شود . بنابراین پس مدت زمانی پمپ به شدت گرم شده و به قطعات پمپ و الکتروموتور اسیب شدید وارد میشود.
2 : بیشترین دلیل اسیب دیدن پمپ اب و همچنین سوختن الکترموتور پمپ به علت خشک کار کردن ان است که میتوان با صرف هزینه ای کم و نصب انواع محافظ پمپ اب از ان جلوگیری کرد. هنگامی که پمپ خشک کار میکند دمای کلگی پمپ بالا رفته و باعث گرم شدن پروانه ومابقی قسمت ها می شود. پس از مدتی حرارت زیاد کلگی پمپ , به الکترموتور انتقال پیدا کرده و نسوزهای ان(کاغذ نسوز + چسب +روکش لاکی سیم ) را ذوب کرده و اصطلاح الکترموتور پمپ می سوزد.
3: فشار هوای داخل منبع کم شده یا تیوب سوراخ شده است که باعث مشکل در منبع انبساط و روشن وخاموش شدن پیاپی الکترو پمپ که در نهایت باعث سوختن الکترو پمپ می شود.
نکته : که اگر پروانه از جنس باکالیت یا پلاستیک باشد تغیر شکل داده و باعث می شود پمپ در زمان کوتاه تری ( 10 تا 30 دقیقه) جام کند ومقدار اسیب بسیار شدیدتر می شود.
4 : پدیده ضربه قوچ که از تغییرات ناگهانی سرعت جریان آب در خطوط لوله بوجود می آید . و در اکثر اوقات مجری تاسیسات نیز متوجه ان نمی شود .
و باعث می شود پمپ در کسری از ثانیه چندین مرتبه خاموش و روشن شود و مخصوصا هنگامی که اتوماتیک فرمان خاموشی الکتروپمپ را صادر می کند .
پديده ضربه قوچ در زمان استارت پمپ هم به وجود مي آيد و باعث ازدياد فشار اضافي در پمپ و لوله مي گردد .
ولي مشكلات و مخاطرات ناشي از آن كمتر از ضربه قوچ هنگام خاموش شدن پمپ مي باشد.
در ابتداي راه اندازي پمپ ، ميزان جريان آب حدود صفر مي باشد ، و با ازدياد ناگهاني فشار بر اثر چرخش پروانه و ايجاد جريان سريع ، موج فشاري برابر با فشار ضربه قوچ (در حالتي كه شير بسته باشد ) ايجاد مي نمايد .
راه های محافظت از الکترموتور پمپ اب
1: الکترموتور پمپ های که اب را از مخزن ذخیره اب مکش می کنند .
الف : فلوتر برقی یا شناور مکانیکی برقی : ( ساده ترین ابزار جهت جلوگیری از خشک کار کردن پمپ اب )
فلوتر برقی در مخزن اب نصب می شود این نوع محافظ پمپ اب در مواقع قطع آب و تمام شدن اب موجود در مخزن ذخیر اب , ( وسیله الکترومکانیکی ) برق پمپ اب را قطع کرده و مانع کار کردن الکترموتور پمپ اب و سوختن آن می شود.
کارکرد این ابزار بسیار زیاد است به شرطی که به طور صحیح نصب شود.
از فلوتر برقی می توان جهت مشخص کردن خشک شدن تانکر آب و هم پر شدن تانکر آب استفاده کرد
فلوتر الکترونیکی دستگاهی مناسب جهت اتوماتیک کردن سیستم های پمپاژ مایعات رسانای جریان برق با قابلیت 3 مُدکاری می باشد.
فلوتر الکترونیکی میتواند در سه سطح آب مخزن برای اندازه گیری کند.
سطح یک آب منبع کافیست.
سطح ۲ آب منبع در وضعیت هشدار است.
سطح ۳ آب منبع تمام شده است.
۱- حفاظت در برابرخشک کار کردن موتور
۲- کنترل سطح مایع
2: الکترموتور پمپ های که اب را مستقیم از لوله کشی مکش می کنند .
1 : فلو سوئیچ :
نصب فلوسوئیچ نیاز به تابلو برق دارد و نمی توان آن را به تنهایی در مسیر آب جهت کنترل پمپ قرارداد
این محافظ پمپ اب با داشتن یک میکرو سوئیچ که با استفاده از تیغه مخصوص خود تحریک می شود
می تواند برقراری جریان سیال در داخل لوله را بوسیله فرمان دادن به تجهیزات مختلف الکتریکی از جمله پمپ ها و الکتروموتورها و غیره را کنترل کند.
فلو سوئیچها به سادگی با مکانیزمهای مختلفی که برای حس کردن فلوی سیال دارند
ست پوینت یا نقطه تنظیم مورد نظر خروجی سوئیچ یا ON/OFF می دهند و به شما امکان کنترل فلوی خط را می دهند .
در فلو سوئیچهای بسیار رایج از یک تیغه فلزی که به یک اهرم متصل است استفاده کرده با توجه به ست پویت طول این تیغه را برش میدهند یا اصطلاحاً تریم میکنند .
زمانی که فلو به مقدار مورد تنظیم شما رسید اهرم به یک طرف متمایل شده و سوئچ را تحریک میکنند .
در نمونه های پیشرفته تر این سوئیچ به صورت غیر تماسی استفاده میکنند.
برای مثال به کمک خاصیت مغناطیسی انتهای اهرم که باعث تحریک رید رله خروجی می شود .
در انتخاب این تجهیزات بایستی موارد زیر را در نظر داشت.
مهم ترین کاربرد فلوسوئیچها
با توجه به این که برای عملکرد ایمن و بدون مشکل چیلر آبی لازم است از وجود جریان آب در کندانسور و اوپراتور مطمئن باشیم
در مدار استارت کمپرسور و سیکل تبرید به صورت سری این فلوسوئیچ ها قرار داده می شوند
تا در صورت نبود جریان آب کمپرسورها روشن نشوند و به اصطلاح در مدار اینترلاک چیلر به صورت سری قرار می گیرند.
فلو سوئیچ ها انواع مختلفی دارند که نوع fs4-3 برای مصارف عمومی کنترل جریان مایعات و مخصوصا آب کندانسور و اوپراتور مناسب می باشد.
2 : استفاده از کلید اتوماتیک دیجیتال پمپ آب :
کلید اتوماتیک دیجیتال پمپ آب را می توان به عنوان محافظ پمپ اب استفاده کرد که بسیار نیز کاربردی می باشد
۱ .جلوگیری از خشک کار کردن پمپ .
۲ .اگر به هر دلیلی پمپ روشن بماند ولی مصرف کننده نباشد پمپ را خاموش می کند .
3: جلوگيري از ضربه قوچ
ضربه قوچ از تغییر ناگهانی سرعت جریان آب در خطوط لوله بوجود می آید .
معمولا” بعد از خاموش کردن ناگهانی پمپ ، یک موج فشار از طرف پمپ به طرف انتهای خط لوله با سرعتی معادل سرعت صوت در خط لوله به حرکت در می آید .
گاهی اوقات قدرت تخریبی این موج ها به حدی است که نتایج وخیمی به بار می آورد.
ترکیدن لوله و خطوط لوله در سیستم های انتقال و شبکه های توزیع، خرابی و شکسته شدن شیرها، دریچه های کنترل و پمپ ها از نمونههای بارز تاثیر این پدیده می باشد.
از این گونه حوادث که در طرح های آبی موجب تخریب می گردد؛ فراوان مشاهده می شود و همه ساله خسارت زیادی را بر سیستمهای جریان تحت فشار تحمیل می نماید.
البته در بعضی از پروژه ها شدت تخریب ضربه قوچ به حدی است که به یکباره سیستم انتقال را فلج می نماید،
اما در همین سیستم ها نیز با تکرار این حادثه در هنگام بهره برداری موجب می شود تا از کارایی سیستم ها کاسته شده
و نهایتاً به خطوط لوله، شیرآلات و دریچه ها، پمپ ها و توربین ها و سازه ی اطراف سیستم هیدرولیکی و یا تأسیسات مکانیکی مجاور صدمه وارد آید.
در واقع امروزه در کلیه طرح های انتقال آب یا سیستم های انتقال سیالات دیگر، بررسی ومطالعه دقیق ضربه قوچ به عنوان یک امر لازم و ضروری می باشد .
تا با شناخت کامل اثر آن، برای کنترل اثرات سوء این فرآیند تمهیدات مناسب اتخاذ گردد و سیستم انتقال از خطرات این پدیده مصون بماند.
ضربه قوچ آب در خطوط لوله را شاید بتوان یکی از پیچیده ترین و در عین حال جذابترین پدیده در نظر افرادی که با سیستم های پمپاژ و انتقال آب سروکار دارند به حساب آورد.
علت برق داشتن بدنه پمپ آب
چند عامل اساسی در برق داشتن بدنه پمپ آب دخیل هستند که در ادامه به توضیح هر یک می پردازیم:
· عدم اتصال سیم ارت به پمپ آب
اصلی ترین دلیل برق دار بودن پمپ آب به عدم اتصال سیم ارت به پمپ باز می گردد که خود نیز به خاطر عدم اجرای صحیح سیستم مربوط می شود.
چون هر وسیله برقی و از جمله پمپ آب می تواند به دلیل وجود مدارات داخلی خود و تولید الکتریسته القایی مقداری انرژی الکتریکی در خود ذخیره کند، بنابراین اگر ساختمان به سیم ارت مجهز باشد، سیم ارت در داخل پریز برق ساختمان موجود خواهد بود و پس از اینکه دوشاخه پمپ را به پریز برق وصل کنیم، این مقدار انرژی الکتریکی از داخل دستگاه به سیم ارت داخل پریز هدایت می شود. سپس سیم ارت انرژی الکتریکی را به زمین منتقل می کند و در نهایت دیگر بدنه پمپ آب برق دار نخواهد بود.
اما اگر برق ساختمان به سیم ارت مجهز نباشد، مقدار انرژی الکتریکی انباشته شده در پمپ آب به بدنه خارجی آن نشت پیدا می کند. جالب است بدانید که اگر بدنه پمپ آب شما برق دار شده است، می توانید این احتمال را بدهید که موتور پمپ نیم سوز شده است. نیم سوز شدن پمپ آب چند نشانه بارز دارد، از جمله اینکه پمپ کار نمی کند، اتصال به بدنه دارد و یا فیوز می سوزاند.
حال اگر پمپ آب شما هنوز کار می کند و فیوز آن هم نسوخته، اما بدنه آن برق دار است؛ در این حالت چگونه می توان از علت برق دار شدن بدنه مطمئن شد؟
در چنین شرایطی کافیست از محل اتصال سیم پیچ به بدنه را با اهم متر تست کنیم، اگر با اتصال اهمی بهم راه داد این معنی را می دهد که سیم پیچ پمپ نیم سوز شده است و دلیل برق دار شدن بدنه پمپ آب مشخص می شود.
· از بین رفتن روکش سیم های برق داخل پمپ به دلیل کارکرد یکسره پمپ
در حالتی که پمپ آب یکسره می کند زمینه برای آسیب های بسیار جدی به پمپ آب فراهم است، یکی از این آسیب ها از بین رفتن روکش سیم های برق داخل پمپ به دلیل داغ کردن پمپ آب است که باز هم علتی جز خشک کار کردن ندارد.
اگر پمپ آب مدت خشک کار کند، دمای کلگی پمپ بالا رفته و باعث گرم شدن پروانه می شود. در ادامه این حرارت به الکتروموتور پمپ منتقل شده و بخش های نسوز آن از جمله کاغذ نسوز، چسب و روکش لاکی سیم را ذوب می کند.
از جمله دلایل خشک کار کردن پمپ آب که از آن به یکسره کار کردن پمپ آب هم یاد می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنظیم نبودن کلید اتومات پمپ
- خال زدن کلید کنتاکنت های کلید اتوماتیک
- وجود نشتی در ساختمان
- خرابی شیر یکطرفه
- عدم استفاده از شیر یک طرفه
- خرابی اتومات پمپ
- وجود هوا در پمپ آب
- و…
از شما دعوت می کنیم برای بررسی دقیق تر علت یکسره کار کردن پمپ آب مطلب را مطالعه کنید.
راه حل رفع برق گرفتگی بدنه پمپ آب
همانطور که از توضیحات داده شده در این مطلب دریافتیم مهمترین دلیل برق دار بودن بدنه پمپ آب این است که ساختمان به سیم ارت مجهز نیست. چرا که اگر برق دار شدن بدنه پمپ به دلیل نیم سوز شدن پمپ و یا داغ کردن آن باشد، باز هم در صورت وجود سیم ارت در پریز برق ساختمان می توان این نشتی برق را از طریق انتقال به زمین دفع کرد و دیگر بدنه برق دار نمی شود.
برای اینکه نه تنها مشکل برق دار شدن بدنه پمپ آب، بلکه برق دار شدن دیگر تجهیزات الکترونیکی ساختمان را رفع کنیم، بهترین گزینه حفر چاه ارت در ساختمان است. اما اگر هزینه و امکان حفر چاه ارت در ساختمان را ندارید، می توانید به عنوان راه حل دوم و البته غیر اصولی، یک رشته سیم به سیستم فلزی اسکلت ساختمان خود وصل کنید.
اگر ساختمان شما از نوع بتنی است، باید این رشته سیم را به میلگردهای داخل ستون ها و اگر فلزی است، به ستون های فلزی ساختمان اتصال دهید. از آنجا که فنداسیون اغلب ساختمان ها در زیر خاک قرار دارد، با اتصال سیم به اسکلت ساختمان می توان مطمئن شد که برق خارج شده از پمپ آب و دیگر وسایل برقی ساختمان به زمین منتقل می شود.
با این حال برخی از افراد ممکن است این مشکل را داشته باشند که به میلگردها و یا اسکلت فلزی ساختمان دسترسی نداشته باشند، در این صورت راه حل چیست؟
تنها راه حلی که می توان تا حد زیادی به آن اعتماد کرد این است که رشته سیم را به بدنه فلزی پمپ آب اتصال داده و طرف دیگر آن را به یک لوله آب و یا لوله گاز در محل نصب پمپ آب وصل کنید. برای اینکه اتصال فلز و سیم به درستی صورت بگیرد، باید قسمت رنگ شده و یا عایق میله فلزی را کامل از روی میله بردارید.
البته در این روش باید به هر کدام از وسایل برقی ساختمان یک رشته سیم جداگانه وصل کرده و یک طرف دیگر آن را به میله آب یا گاز در ساختمان اتصال دهید و نمی توانید از آن برای رفع مشکل برق دار شدن کل لوازم برقی خانه استفاده کنید.
با این وجود توجه داشته باشید که تنها وجود سیم ارت در ساختمان نمی تواند از پمپ آب شما محافظت کند، بلکه نصب کلید اتوماتیک باکیفیت به همراه پمپ آب از یکسره کار کردن این وسیله و در نهایت سوختن موتور پمپ پیشگیری می کند.
علاوه بر این بهتر است موضوع استفاده از محافظ برق برای پمپ آب را جدی بگیریم تا از وارد شدن آسیب به سیستم برقی پمپ آب جلوگیری کنیم و با انجام سرویس پمپ آب این وسیله را به طور مرتب چک کرده و مورد قرار دهید.
جمع بندی
در این مطلب فهمیدیم که اگر از سیم ارت در ساختمان استفاده نشده باشد، نه تنها پمپ آب، بلکه دیگر لوازم برقی خانه نیز در معرض برق دار شدن بدنه قرار دارند. هرچند متاسفانه هنوز هم در کشور ما ساختمان هایی ساخته می شوند که سیستم برق آن ها بدون در نظر گرفتن اصول سیم کشی برق طراحی و اجرا می شود.
در نهایت توصیه می کنیم با اجرای اصولی سیم کشی برق ساختمان خود ار برق دار شدن تمامی لوازم الترونیکی خانه پیشگیری کنید و از طرفی پمپ آب ساختمان را مورد تعمیر و سرویس به موقع قرار دهید تا با نیم سوز شدن موتور شرایط را برای برق دار شدن بدنه پمپ فراهم نکنید.
گروه تاسیسات 24 ساعته علاوه بر داشتن نیروهای کارآمد به منظور با تکنسین های برق نیز همکاری می کند تا اگر مشتریان با مشکل برق دار شدن بدنه پمپ آب مواجه شدند، بتواند هر دو خدمات تعمیر پمپ آب و اصلاح سیم کشی برق ساختمان را برای ایشان انجام دهد.
خبر خوب اینکه تمام خدمات تاسیساتی این مجموعه دارای گارانتی تضمین کیفیت هستند تا مشتریان با خاطری آسوده رفع نیازهای تاسیساتی خود را به گروه تاسیسات 24 ساعته بسپارند.
پس اگر بدنه پمپ آب شما نیز برق دار شده است، توصیه می کنیم تعمیر پمپ آب و اصلاح سیم کشی برق ساختمان خود را به متخصصین این گروه بسپارید. برای این منظور فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کنید و یا با شماره های داخل سایت تماس بگیرید.
خلاصه ای از آنچه در این مطلب گفتیم
- تمام وسایل برقی در داخل مدارات الکترونیکی خود انرژی الکتریکی تولید می کنند که باید از طریق سیم ارت متصل به زمین از داخل وسیله برقی تخلیه شود.
- مهمترین دلایل برق دار شدن بدنه پمپ آب عبارتند از نیم سوز شدن موتور پمپ، داغ کردن پمپ و عدم اتصال پمپ به سیم ارت.
- بهترین راه حل برای رفع مشکل برق دار شدن بدنه پمپ آب و دیگر تجهیزات الکترونیکی در ساختمان این است که چاه ارت حفر کرده و سیم ارت را در سیم کشی ساختمان تعبیه کنیم.
- اگر امکان حفر چاه ارت وجود نداشت، می توان پمپ آب را از طریق سیم به یک میله فلزی در ساختمان اتصال داد.
- در نهایت باید برای تعمیر پمپ آب اقدام شود.