ساندویچ پانل را در کجاها می‌توان مورد استفاده قرار داد؟

عوامل مؤثر بر مشخصات فنی پانل

خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی هر متریال مورد استفاده در ساختمان بر کارایی و البته ماندگاری آن ساختمان تأثیر مستقیم دارند. در مورد مصالح صنعتی که ترکیبی از چند ماده هستند مشخصات فنی متریال تا حد زیادی وابسته به ویژگی‎های هر یک از مواد اولیه‌ای می‌باشد که در تولید آن به کار رفته‌اند. هنگام خرید ساندویچ پانل؛ چندین عامل بیشترین تأثیر را بر مشخصات فنی پانل و قیمت آن دارند که عبارت‌اند از:

• جنس و ضخامت ورق
• نوع ماده و دانسیته عایق
• ضخامت پانل
• سطح مقطع ورق

جنس ورق

برای لایه‌های جانبی ساندویچ پانل باید از ورق با استحکام و دوام بالا بهره برد. جنس ورق عامل اصلی در تعیین خصوصیات مکانیکی پانل می‌باشد. تولیدکنندگان مختلف ورق‌های متفاوتی، از چوب و فایبرگلاس گرفته تا ورق‌های فولادی و آلومینیوم را در تولید ساندویچ پانل سقفی و دیواری مورد استفاده قرار می‌دهند. در عمل و با در نظر گرفتن فاکتورهای مرتبط با دوام، استحکام و قیمت، ورق گالوانیزه و ورق آلوزینک بیشترین همپوشانی را با نیازهای اکثر پروژه‌ها دارند.

نوع عایق

ماده عایقی که در هسته هر ساندویچ پانل قرار می‌گیرد وجه تمایز اصلی آن با سایر پنل‌ها است. اینکه یک ساندویچ پانل دیواری یا سقفی تا چه حد جلوی تبادل حرارت را می‌گیرد بیش از هر چیز به جنس ماده عایق آن بستگی دارد. ویژگی‌های شاخص دیگری از جمله میزان مقاومت در برابر آتش هم وابسته به نوع عایق هسته هستند. انواع فوم پلی‌استایرن، پشم شیشه، پشم سنگ و انواع فوم پلی‌یورتان، مهم‌ترین عایق‌‌‌ها در تولید ساندویچ پانل می‌باشند. فوم‌های پلی‌یورتان PIR و PUR در مقایسه با سه عایق دیگر عملکرد بهینه‌تری دارند.

ضخامت پانل

ساندویچ پانل را می‌توان در ضخامت‌های مختلفی تولید نمود؛ اما معمولاً نیازی به پنل با ضخامت بیش از ۱۵ سانتیمتر وجود ندارد. ضخامت پانل بر بسیاری از ویژگی‌های آن از جمله میزان مقاومت حرارتی و صوتی اثر دارد. انواع ساندویچ پانل دیواری و سقفی با ضخامت ۴ و ۵ سانتیمتر بیشترین رواج را در صنعت ساختمان برای ساخت جداره‌ها دارند. با این حال در برخی سازه‌ها لازم است از ضخامت‌های بیشتر تا حداکثر ۱۵ سانتی‌متر بهره برد. تمام انواع ساندویچ پانل سقفی و دیواری در مقایسه با مصالح و متریال‌های بنایی ضخامت کمتری دارند.

سطح مقطع ورق

یکی از موارد تفاوت انواع ساندویچ پانل سطح مقطع ورق بیرونی آنها است. سطح مقطع بخصوص بر میزان مقاومت مکانیکی و عملکرد پنل در برابر نیروهای وارده مؤثر می‌باشد. پانل دیواری از نظر سطح مقطع ورق در چند نوع شامل صاف و شیاردار تولید می‌شود. ساندویچ پانل سقفی هم در انواع گوناگونی از جمله ذوزنقه‌ای، کرکره‌ای و… موجود می‌باشد. فرم‌دهی به ورق به منظور تولید انواع پنل توسط دستگاه‌های مخصوصی انجام می‌شود. فرم سطح مقطع ورق علاوه بر تأثیر عملکردی، بر روی نما و نمود ظاهری سازه هم اثر می‌گذرد.

نصب ساندویچ پانل

نصب سریع ساندویچ پانل یکی از مزیت‌های ارزشمند این متریال به حساب می‌آید و سرعت پیشرفت عملیات اجرایی پروژه را به میزان چشمگیری افزایش می‌دهد. برای اینکه مرحله نصب به‌درستی انجام شود باید تمام جزئیات از جمله نوع پانل پیش از شروع عملیات ساخت مشخص گردند. جزئیات اتصالات و بخشی از فرایند نصب هر یک از ۴ مدل اصلی ساندویچ پانل (سردخانه‌ای، اتاق تمیز، دیواری و سقفی) با هم تفاوت دارد که در مطالبی جداگانه به آن پرداخته خواهد شد. اما توجه به چند نکته اساسی در مورد نصب تمام انواع ساندویچ پانل ضروری می‌باشد:

• نصب پنل‌ها و اجرای جداره توسط نصابان باتجربه و مورد تأیید
• به‌کارگیری پروفیل‌های باکیفیت برای شاسی‌کشی و پرلین
• استفاده از فلاشینگ و گاتر استاندارد و با سطح مقطع مناسب
• توجه ویژه به آب‌بندی و درزبندی کامل محل اتصالات

متعلقات و اکسسوری‌های ساندویچ پانل

متعلقات ساندویچ پنل در واقع قطعاتی هستند که در فرایند نصب و اجرای جداره‌‌ها با پانل دیواری و سقفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر یک از این اکسسوری‌ها محل کاربرد، مشخصات و نقش عملکردی خاص خود را دارند. فلاشینگ، گاتر، رانر و فیتر از جمله اصلی‌ترین و پرکاربرد‌ترین متعلقات پانل‌های ساندویچی هستند. توضیح جزئیات مربوط به هر یک از این متعلقات مفصل است و در مطلبی جداگانه تشریح خواهد شد. اما وظیفه و نقش هر یک از این اکسسوری‌ها را می‌توان این‌گونه خلاصه کرد:

• فلاشینگ ورقی با ضخامت اندک می‌باشد که برای پوشش، آب‌بندی و درزبندی نقاط اتصال، کنج‌ها، تاج سقف و… به کار می‌رود.
• گاتر یا آبرو کانالی از جنس ورق است که در مقاطع مختلف تولید شده و جهت خارج کردن و هدایت آب از سقف به بیرون به کار می‌رود. گاتر (Gutter) عنصری مهم در اجرای بام سازه‌ها با پانل سقفی به حساب می‌آید.
• فیتر یک قطعه با فرمی متناسب با گام ساندویچ پانل سقفی و از جنس ورق است. فیتر در محل اورلب و همپوشانی دو پانل‌ سقفی استفاده می‌شود.
• رانر (U Channel) یک نوع پروفیل با مقطع U شکل است که برای زیرسازی نصب انواع ساندویچ پانل دیواری و ایجاد قاب نگهدارنده به کار می‌رود.

کاربرد ساندویچ پانل

امروزه گستردگی کاربرد ساندویچ پانل به گونه‌ای است که تمامی بخش‌های ساخت و ساز اعم از: سازه‌های صنعتی و غیرصنعتی را به خوبی پوشش می‌دهد؛ این محصولات پیش‌ساخته نوعی عایق چند لایه و مستحکم هستند که متشکل از دو لایه فلزی از آلیاژهای گالوانیزه، آلوزینک و… بوده و یک لایه میانی از فوم‌های عایق داشته که مانعی در برابر رطوبت، دما، صورت، اشعه ماورا بنفش، ضربه، حرارت و… محسوب می‌شوند.

کاربرد گسترده ساندویچ پانل‌ها نیز ناشی از مجموع این ویژگی‌های منحصربه‌فرد است که سبب شده به سرعت جایگزینی ایمن و اقتصادی برای مصالح ساختمانی سنتی و قدیمی به شمار آیند؛ این لایه‌های عایق بافت سبک و نصب راحتی دارند و با صرف انرژی انسانی و مکانیکی کم، طی مدت زمان کوتاهی اجرای سازه‌های مختلف را محقق می‌سازند.

ساندویچ پانل ها از دو ورقه فلزی متصل با یک یا چند لایه مواد عایق ساخته شده اند. این پانل ها به دلیل ویژگی هایی مانند عایق حرارتی، عایق صوتی، سبک و سهولت نصب، مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، صرفه جویی در هزینه های ساخت و پایداری بالا بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. بخشی از کاربردهای ساندویچ پانل ها در ساختمان شامل این موارد است:

۱- بناء سقف و دیوارهای مجزا

ساندویچ پانل ها به دلیل سبکی، سرعت و سهولت نصب و ارائه مقاومت در برابر شرایط مختلف آب و هوا، به عنوان جایگزینی برای نصب دیوار و سقف سنتی در بسیاری از ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند.

۲- سازه های صنعتی

همچنین، ساندویچ پانل ها به عنوان یک جزء مهم از سازه های صنعتی مانند سوله ها، کارخانه ها و گودال های مانور از سال ها قبل به کار گرفته شده اند.

۳- پوشش های دیواری

ساندویچ پانل ها می تواند به عنوان پوشش دیواری و حتی پوشش روی دیوار های داخلی ساختمان به کار رود. بدین ترتیب که هم ارائه کننده سهولت نصب و هم ارائه یک ظاهر زیبا را در کنار عایق حرارتی و صوتی، از عرضه کننده حفاظتی و امنیتی برای دیوارها و ساختمان ها می باشند.

در کل، ساندویچ پانل ها به عنوان یکی از جایگزین هایی برای مصارف ساختمانی در بسیاری از موارد می تواند گزینه ای مناسب باشد، زیرا به دلیل اینکه دارای عملکرد ویژه ای شده اند، هزینه و زمان مربوط به ساخت ساختمان را کاهش می دهند و در عین حال کیفیت ساختمان را نیز بهبود می بخشند.

کاربرد انواع ساندویچ پانل

ساندویچ پانل‌ها بنا بر ساختار و متریال به کار رفته در لایه‌های سطحی و عایق میانی در انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند و همین مشخصات ساختاری سبب تمایز در کاربرد ساندویچ پانل نیز می‌شود و نمونه‌های زیر انواع مختلف ساندویچ پانل بر حسب مشخصات ساختاری هستند.

• ساندویچ پانل پلی یورتان (اورتان): عایق میانی این پانل نوعی فوم از جنس پلی اورتان است که خود شامل دو نمونه PIR که ضد اشتعال و نسوز است و با بافت سبک خود عایقی قوی برای رطوبت، حرارت و صوت محسوب می‌شود؛ نمونه PUR نیز یک لایه عایق مناسب جهت تبادل دمایی، رطوبت و… است؛ اما ضد اشتعال نیست.
• ساندویچ پانل پلی استایرن: این نمونه که لایه عایقی از پلی استایرن یا همان یونولیت دارد نسب به پانل پلی اورتان از لحاظ قیمت بسیار مقرون‌به‌صرفه است و وزن سبکی دارد؛ اما از لحاظ عایق‌کاری نسبت به پانل پلی یورتان ضریب پایین‌تری دارد.
• ساندویچ پانل پشم سنگ: همان‌طور که از نام این پانل مشهود است لایه میانی این صفحه از عایق پشم سنگ بوده و قابلیت ضد اشتعال و نسوز بودن این پانل حتی از نمونه PIR پانل پلی اورتان هم قوی‌تر عمل می‌کند.