راهنمای جامع دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی در ایران

سفر به کشورهای دیگر چه برای تفریح و چه برای اقامت طولانی تر اغلب با نیاز به جابجایی و حمل ونقل همراه است. برای بسیاری از افراد امکان رانندگی با وسیله نقلیه شخصی یا اجاره ای در مقصد تجربه ای دلپذیر و راحت تر از استفاده صرف از حمل ونقل عمومی است. اما برای قانونی بودن این امر در خارج از مرزهای کشور داشتن مدرکی بین المللی ضروری است که صلاحیت رانندگی شما را تأیید کند. این مدرک همان گواهینامه رانندگی بین المللی یا International Driving Permit (IDP) است. عدم آگاهی از نحوه دریافت شرایط اعتبار و مرجع قانونی صدور این سند می تواند چالش هایی را برای مسافران و رانندگان در خارج از کشور ایجاد کند و حتی منجر به مشکلات قانونی شود.

این راهنما به شما کمک می کند تا با فرآیند کامل اخذ گواهینامه رانندگی بین المللی در ایران آشنا شوید. از تعریف دقیق این مدرک و مرجع قانونی صدور آن گرفته تا مدارک مورد نیاز هزینه ها روش های اقدام (حضوری و آنلاین) مدت اعتبار و کشورهای پذیرنده تمامی اطلاعات لازم برای دریافت این سند حیاتی برای رانندگی در سفرهای خارجی در اختیار شما قرار می گیرد. با مطالعه این مقاله گام های لازم برای اطمینان از قانونی بودن رانندگی خود در کشورهای مقصد را برخواهید داشت و با آگاهی کامل برای دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی خود اقدام خواهید کرد.

گواهینامه رانندگی بین المللی چیست

گواهینامه رانندگی بین المللی (IDP) سندی رسمی است که به عنوان ترجمه ای معتبر از گواهینامه رانندگی ملی شما عمل می کند و به چندین زبان زنده دنیا نوشته شده است. این مدرک صلاحیت شما برای رانندگی با انواع وسایل نقلیه موتوری را در کشورهای عضو کنوانسیون های بین المللی ترافیک جاده ای (مانند کنوانسیون وین ۱۹۶۸ و کنوانسیون ژنو ۱۹۴۹) تأیید می کند. اهمیت این مدرک در این است که به مقامات راهنمایی و رانندگی کشورهای خارجی امکان می دهد اطلاعات مندرج در گواهینامه ملی شما را که ممکن است به زبانی غیر از زبان رسمی آن ها باشد به راحتی درک کنند.

توجه داشته باشید که گواهینامه بین المللی به تنهایی یک مجوز رانندگی مستقل نیست؛ بلکه همواره باید همراه با گواهینامه رانندگی ملی معتبر کشور مبدأ ارائه شود. به عبارت دیگر این مدرک مکمل گواهینامه داخلی شماست و بدون آن فاقد اعتبار قانونی در کشورهای دیگر خواهد بود. هدف اصلی از صدور IDP تسهیل رانندگی برای توریست ها مسافران تجاری و افرادی است که برای مدت کوتاهی در یک کشور خارجی اقامت دارند. این مدرک به رانندگان امکان می دهد تا با وسایل نقلیه شخصی خود به کشورهای دیگر سفر کرده یا در آنجا خودرو اجاره کنند و به صورت قانونی رانندگی نمایند.

صدور گواهینامه دو زبانه برای اولین بار در ایران

گواهینامه رانندگی بین المللی که در ایران صادر می شود به منظور تطابق با استانداردهای جهانی و تسهیل تردد رانندگان ایرانی در خارج از کشور به چندین زبان بین المللی ترجمه شده است. این اقدام باعث می شود اطلاعات هویتی و جزئیات مربوط به صلاحیت رانندگی فرد برای پلیس و مسئولین ذی ربط در کشورهای مختلف قابل فهم باشد. این ترجمه چندزبانه شامل زبان های کلیدی مانند انگلیسی فرانسوی روسی عربی آلمانی اسپانیایی و چینی است که پوشش وسیعی از کشورهای جهان را در بر می گیرد و به راننده اطمینان می دهد که مدرک او در مقاصد متنوعی پذیرفته خواهد شد.

این ویژگی چندزبانه بودن یکی از مشخصه های اصلی و مزیت گواهینامه رانندگی بین المللی نسبت به گواهینامه ملی تک زبانه است. فرآیند صدور این مدرک با ترجمه اطلاعات گواهینامه ملی فرد انجام می شود و در فرمت استاندارد بین المللی (دفترچه ای یا کارتی) ارائه می گردد. این رویکرد در راستای اجرای تعهدات بین المللی ایران به کنوانسیون های جهانی ترافیک جاده ای صورت پذیرفته و امکان رانندگی قانونی و بدون مشکل را برای شهروندان ایرانی در اکثر نقاط دنیا فراهم می آورد.

گواهینامه های صادره از شرکت های متفرقه اعتبار قانونی ندارند

بر اساس قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران و همچنین کنوانسیون های بین المللی ترافیک جاده ای که ایران عضو آن هاست تنها یک مرجع رسمی و قانونی برای صدور گواهینامه رانندگی بین المللی در کشور وجود دارد. این مرجع انحصاری کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران است. هرگونه گواهینامه رانندگی بین المللی که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر تحت هر عنوان یا با هر مدت اعتباری (مانند ۵ ساله ۱۰ ساله یا ۲۰ ساله) صادر شود فاقد هرگونه اعتبار قانونی در داخل یا خارج از کشور می باشد.

استفاده از گواهینامه های صادر شده توسط مراکز غیرمجاز می تواند برای دارنده آن مشکلات جدی ایجاد کند. این مشکلات شامل عدم پذیرش مدرک توسط مقامات پلیس در کشورهای خارجی جریمه های سنگین توقیف خودرو و حتی پیگرد قانونی در کشور مقصد می شود. بنابراین برای اطمینان از قانونی بودن مدرک و جلوگیری از بروز هرگونه مشکل در سفرهای خارجی اکیداً توصیه می شود که متقاضیان صرفاً از طریق کانون جهانگردی و اتومبیلرانی و نمایندگی های مجاز آن نسبت به اخذ گواهینامه رانندگی بین المللی اقدام نمایند. مرجع قضایی نیز با صادرکنندگان غیرمجاز این نوع اسناد برخورد قانونی خواهد داشت.

تنها مرجع صدور گواهینامه رانندگی بین المللی

همانطور که پیشتر اشاره شد طبق قوانین مصوب در مجلس شورای اسلامی و همچنین تعهدات بین المللی ایران در قبال کنوانسیون های جهانی ترافیک جاده ای وظیفه انحصاری صدور گواهینامه های رانندگی بین المللی و سایر اسناد بین المللی مرتبط با خودرو (مانند دفترچه مالکیت بین المللی و پلاک ترانزیت) بر عهده کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران قرار داده شده است. این انحصار قانونی به این منظور است که مدارک صادر شده از سوی ایران از اعتبار و رسمیت لازم در سطح بین المللی برخوردار باشند و مطابق با استانداردهای جهانی تهیه شوند.

کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به عنوان تنها متولی قانونی مسئولیت دارد که فرآیند صدور این مدارک را بر اساس آخرین قوانین و مقررات بین المللی و داخلی انجام دهد. این مرکز دارای شبکه گسترده ای از دفاتر اصلی و نمایندگی های مجاز در سراسر کشور است که به متقاضیان امکان می دهد تا به صورت حضوری یا از طریق سامانه های آنلاین که توسط همین کانون اداره می شوند نسبت به درخواست و دریافت گواهینامه بین المللی خود اقدام کنند. هرگونه ادعا مبنی بر صدور گواهینامه بین المللی توسط سایر نهادها یا شرکت ها غیرقانونی و فاقد اعتبار است و نباید مورد اعتماد قرار گیرد.

نحوه گرفتن گواهینامه بین المللی رانندگی

برای دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی در ایران دو روش اصلی پیش روی متقاضیان قرار دارد که هر کدام مزایا و مراحل خاص خود را دارند. این دو روش عبارتند از مراجعه حضوری به مراکز و نمایندگی های مجاز کانون جهانگردی و اتومبیلرانی و ثبت نام و اقدام از طریق سامانه آنلاین کانون.

روش حضوری برای کسانی که نیاز فوری به مدرک دارند بسیار مناسب است. در این روش با در دست داشتن مدارک مورد نیاز و مراجعه به یکی از دفاتر اصلی یا نمایندگی های کانون در ساعات اداری معمولاً می توانید گواهینامه بین المللی خود را در همان روز و ظرف مدت کوتاهی (اغلب کمتر از یک ساعت) دریافت کنید. این روش سریع ترین راه برای اخذ مدرک است و برای افرادی که زمان محدودی دارند ایده آل است.

روش دوم ثبت نام اینترنتی است که امکان اقدام از هر مکانی را فراهم می آورد و نیاز به مراجعه فیزیکی در مراحل اولیه را از بین می برد. این روش برای کسانی که امکان مراجعه حضوری ندارند یا ترجیح می دهند فرآیند را آنلاین انجام دهند مناسب است. در ادامه به جزئیات بیشتر در خصوص ثبت نام اینترنتی می پردازیم.

ثبت نام اینترنتی

فرآیند ثبت نام اینترنتی برای اخذ گواهینامه رانندگی بین المللی از طریق سامانه آنلاین کانون جهانگردی و اتومبیلرانی انجام می شود. متقاضیان باید ابتدا به وب سایت رسمی کانون مراجعه کرده و در بخش مربوط به خدمات بین المللی گزینه درخواست گواهینامه رانندگی بین المللی را انتخاب کنند. پس از مطالعه دقیق راهنما و شرایط لازم که در سایت توضیح داده شده است باید نسبت به ثبت نام در سامانه اقدام نمایند.

بعد از تکمیل ثبت نام و ورود به حساب کاربری لازم است فرم های درخواست گواهینامه را که معمولاً به دو زبان فارسی و انگلیسی هستند با دقت پر کنید. در این مرحله باید اسکن مدارک لازم (شامل گواهینامه ملی گذرنامه عکس و سایر مدارک مورد نیاز) را در سامانه بارگذاری نمایید. پس از تأیید مدارک و اطلاعات نوبت به پرداخت هزینه صدور گواهینامه به صورت آنلاین می رسد. در نهایت متقاضی می تواند نحوه دریافت گواهینامه صادر شده را انتخاب کند که معمولاً شامل ارسال از طریق پست به آدرس دلخواه مراجعه حضوری به یکی از مراکز برای دریافت یا در برخی شهرها مانند تهران ارسال از طریق پیک می باشد. مدت زمان صدور و ارسال در روش آنلاین معمولاً بین ۳ تا ۱۰ روز کاری طول می کشد.

مراکز دریافت گواهینامه بین المللی

برای تسهیل دسترسی متقاضیان به خدمات صدور گواهینامه رانندگی بین المللی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران شبکه ای از مراکز و نمایندگی ها را در سراسر کشور ایجاد کرده است. این مراکز به متقاضیان امکان می دهند تا به صورت حضوری نسبت به درخواست و دریافت فوری گواهینامه خود اقدام کنند. شناخت این مراکز برای کسانی که روش حضوری را ترجیح می دهند یا نیاز به دریافت سریع مدرک دارند ضروری است.

مراکز دریافت گواهینامه بین المللی شامل دفاتر اصلی کانون در پایتخت و برخی شهرهای بزرگ نمایندگی های مجاز کانون در سطح استان ها و شهرستان ها و همچنین سامانه فروش آنلاین کانون به عنوان یک مرکز مجازی برای ثبت درخواست غیرحضوری می باشند. هر یک از این گزینه ها خدمات مربوط به اخذ گواهینامه بین المللی را ارائه می دهند اما ممکن است در فرآیند و زمان تحویل تفاوت هایی داشته باشند. انتخاب مرکز مناسب بستگی به محل سکونت متقاضی فوریت نیاز به مدرک و ترجیح شخصی برای اقدام حضوری یا آنلاین دارد.

دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیل رانی جمهوری اسلامی ایران

دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران به ویژه دفتر مرکزی در تهران از مهمترین و پرترددترین مراکز برای دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی به صورت حضوری هستند. این دفاتر معمولاً مجهزترین امکانات را برای ارائه خدمات سریع و کارآمد به متقاضیان دارند. در این مراکز متقاضیان می توانند با مراجعه مستقیم در ساعات اداری مدارک لازم را ارائه دهند فرم های مربوطه را تکمیل کنند و پس از پرداخت هزینه ها گواهینامه بین المللی خود را در همان لحظه یا در زمان کوتاهی دریافت نمایند. این روش سریع ترین راه برای اخذ مدرک است و برای افرادی که در تهران یا شهرهای دارای دفتر اصلی ساکن هستند و نیاز فوری به گواهینامه دارند توصیه می شود. آدرس دقیق و ساعات کاری این دفاتر معمولاً در وب سایت رسمی کانون قابل دسترسی است.

نمایندگی های کانون جهانگردی و اتومبیل رانی جمهوری اسلامی ایران

علاوه بر دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی دارای شبکه گسترده ای از نمایندگی های مجاز در استان ها و شهرستان های مختلف کشور است. این نمایندگی ها به منظور تسهیل دسترسی متقاضیان در نقاط مختلف کشور راه اندازی شده اند و خدمات مشابه دفاتر اصلی را در زمینه صدور گواهینامه رانندگی بین المللی ارائه می دهند. متقاضیان در شهرستان ها می توانند با مراجعه به نزدیکترین نمایندگی مجاز کانون در شهر یا استان خود فرآیند درخواست گواهینامه بین المللی را به صورت حضوری طی کنند. این نمایندگی ها نیز امکان دریافت فوری گواهینامه را فراهم می کنند هرچند ممکن است تعداد آن ها در مقایسه با دفاتر اصلی کمتر باشد. برای یافتن آدرس و اطلاعات تماس نمایندگی های مجاز در سراسر کشور بهتر است به وب سایت رسمی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی مراجعه نمایید.

سامانه فروش گواهینامه بین المللی

سامانه فروش آنلاین کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به عنوان یک مرکز مجازی امکان دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی را به صورت غیرحضوری فراهم می کند. این سامانه در واقع همان پلتفرمی است که متقاضیان از طریق آن می توانند فرآیند ثبت نام اینترنتی را انجام دهند. با مراجعه به وب سایت کانون و ورود به این سامانه تمامی مراحل از بارگذاری مدارک و تکمیل فرم ها گرفته تا پرداخت هزینه به صورت آنلاین قابل انجام است. این سامانه به متقاضیان این امکان را می دهد که بدون نیاز به مراجعه فیزیکی به دفاتر یا نمایندگی ها درخواست خود را ثبت کنند.

پس از تکمیل فرآیند در سامانه آنلاین گواهینامه صادر شده می تواند از طریق پست به آدرس مورد نظر ارسال شود که این امر راحتی بیشتری را برای متقاضیان در سراسر کشور فراهم می آورد. این سامانه به ویژه برای افرادی که در شهرهای فاقد نمایندگی حضوری کانون زندگی می کنند یا ترجیح می دهند تمامی مراحل را از منزل یا محل کار خود انجام دهند گزینه بسیار مناسبی است. البته لازم به ذکر است که زمان دریافت گواهینامه در این روش معمولاً طولانی تر از روش حضوری است.

مدارک لازم برای گواهینامه بین المللی

برای درخواست گواهینامه رانندگی بین المللی لازم است مجموعه ای از مدارک را آماده و ارائه نمایید. صحت و کامل بودن مدارک نقش مهمی در تسریع فرآیند صدور دارد. اصلی ترین مدرک مورد نیاز گواهینامه رانندگی معتبر جمهوری اسلامی ایران است. اعتبار این گواهینامه ملی اهمیت ویژه ای دارد؛ برای دریافت گواهینامه بین المللی یک ساله حداقل یک ماه و سه روز از اعتبار گواهینامه ملی شما باید باقی مانده باشد. اما برای اخذ گواهینامه بین المللی سه ساله لازم است که حداقل سه سال کامل از اعتبار گواهینامه ملی شما باقی مانده باشد.

سایر مدارک شامل یک قطعه عکس پرسنلی تمام رخ ۴*۳ (با رعایت حجاب اسلامی برای بانوان) اصل یا کپی صفحه اول گذرنامه معتبر و تکمیل فرم درخواست گواهینامه بین المللی می باشد. اگر قبلاً گواهینامه بین المللی داشته اید و هنوز معتبر است ارائه آن نیز لازم است. برای درخواست حضوری معمولاً نیاز به ارائه اصل و کپی برخی مدارک مانند گواهینامه و گذرنامه است در حالی که در ثبت نام اینترنتی بارگذاری اسکن با کیفیت مدارک کافی است. همچنین پرداخت هزینه های مربوطه نیز جزئی از فرآیند است. در صورت اقدام توسط وکیل یا اعضای درجه یک خانواده ارائه اصل شناسنامه متقاضی و فرد اقدام کننده الزامی است.

هزینه گواهینامه بین المللی

هزینه دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی مبلغی است که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به عنوان تنها مرجع قانونی تعیین و دریافت می شود. این هزینه ثابت نبوده و معمولاً به صورت سالانه توسط کانون اعلام و به روزرسانی می گردد. مبلغ پرداختی برای اخذ گواهینامه بین المللی به چند عامل بستگی دارد: اول مدت اعتبار گواهینامه که می تواند یک ساله یا سه ساله باشد؛ و دوم نوع وسیله نقلیه ای که صلاحیت رانندگی آن را دارید یا برای آن درخواست گواهینامه می دهید (خودرو موتورسیکلت یا هر دو). بدیهی است که هزینه گواهینامه سه ساله بیشتر از یک ساله و هزینه گواهینامه ای که شامل هر دو وسیله نقلیه (خودرو و موتورسیکلت) باشد بیشتر از گواهینامه های تک وسیله ای است.

علاوه بر هزینه اصلی صدور گواهینامه ممکن است هزینه های جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد مانند هزینه خدمات پستی در صورت انتخاب روش ارسال غیرحضوری یا هزینه های مربوط به عکاسی یا کپی مدارک در صورت نیاز. همچنین اگر قصد دارید با خودروی شخصی خود به خارج از کشور سفر کنید هزینه های دیگری مانند صدور دفترچه کارنه دو پاساژ (Carnet de Passages) و کاپوتاژ ماشین نیز به هزینه های سفر شما اضافه خواهد شد که ارتباط مستقیمی با صدور گواهینامه بین المللی ندارد اما برای سفر با خودروی شخصی ضروری است.

مدت اعتبار گواهینامه رانندگی بین المللی

گواهینامه رانندگی بین المللی که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در ایران صادر می شود دارای مدت اعتبار مشخصی است و پس از پایان این دوره فاقد اعتبار قانونی برای رانندگی در کشورهای خارجی خواهد بود. متقاضیان هنگام درخواست می توانند یکی از دو نوع گواهینامه را بر اساس نیاز و مدت سفر یا اقامت خود انتخاب کنند: گواهینامه با اعتبار یک ساله یا گواهینامه با اعتبار سه ساله. انتخاب هر یک از این دو نوع بر روی هزینه پرداختی و همچنین مدت زمان باقی مانده از اعتبار گواهینامه ملی فرد تأثیرگذار است.

مهمترین نکته در خصوص اعتبار گواهینامه بین المللی این است که اعتبار آن هرگز نمی تواند بیشتر از اعتبار گواهینامه رانندگی ملی شما باشد. به عبارت دیگر حتی اگر گواهینامه بین المللی سه ساله دریافت کنید اما گواهینامه ملی شما شش ماه دیگر منقضی شود در عمل گواهینامه بین المللی شما نیز پس از شش ماه فاقد اعتبار خواهد بود زیرا همواره باید همراه با گواهینامه ملی معتبر ارائه شود. بنابراین هنگام درخواست گواهینامه بین المللی به خصوص نوع سه ساله از اعتبار کافی گواهینامه ملی خود اطمینان حاصل کنید.

گواهینامه رانندگی بین المللییک ساله

گواهینامه رانندگی بین المللی با اعتبار یک ساله رایج ترین نوع گواهینامه بین المللی است که برای متقاضیان صادر می شود. این نوع گواهینامه برای افرادی که قصد سفرهای کوتاه مدت توریستی یا کاری به کشورهای خارجی را دارند بسیار مناسب است. مدت اعتبار این گواهینامه دقیقاً یک سال از تاریخ صدور آن است. برای دریافت گواهینامه یک ساله حداقل اعتبار باقی مانده از گواهینامه رانندگی ملی شما باید یک ماه و سه روز باشد. هزینه صدور گواهینامه یک ساله نسبت به نوع سه ساله کمتر است و فرآیند دریافت آن نیز مشابه نوع سه ساله از طریق مراجعه حضوری یا ثبت نام اینترنتی امکان پذیر می باشد.

این گواهینامه یک ساله بر اساس کنوانسیون های بین المللی (عمدتاً کنوانسیون ژنو ۱۹۴۹) صادر می شود و در اکثر کشورهای عضو این کنوانسیون ها و همچنین بسیاری از کشورهای عضو کنوانسیون وین ۱۹۶۸ معتبر است. با این حال توصیه می شود پیش از سفر از پذیرش گواهینامه بین المللی یک ساله در کشور مقصد خود اطمینان حاصل کنید زیرا برخی کشورها ممکن است مقررات خاص خود را داشته باشند یا بیشتر بر گواهینامه های صادر شده بر اساس کنوانسیون جدیدتر (وین ۱۹۶۸) تأکید کنند.

گواهینامه رانندگی بین المللی با اعتبارسه ساله

گواهینامه رانندگی بین المللی با اعتبار سه ساله گزینه دیگری است که برای متقاضیانی که نیاز به مدت اعتبار طولانی تری دارند صادر می شود. این نوع گواهینامه معمولاً برای افرادی مناسب است که قصد اقامت طولانی تر در کشورهای خارجی را دارند یا به صورت مکرر به خارج از کشور سفر می کنند و مایل نیستند هر سال نسبت به تمدید (در واقع صدور مجدد) گواهینامه بین المللی خود اقدام کنند. مدت اعتبار این گواهینامه سه سال کامل از تاریخ صدور آن است.

برای دریافت گواهینامه بین المللی سه ساله شرط اصلی این است که گواهینامه رانندگی ملی شما حداقل سه سال کامل اعتبار داشته باشد. اگر اعتبار گواهینامه ملی شما کمتر از سه سال باشد امکان دریافت گواهینامه بین المللی سه ساله وجود نخواهد داشت. هزینه این نوع گواهینامه به مراتب بیشتر از نوع یک ساله است. گواهینامه سه ساله معمولاً بر اساس کنوانسیون وین ۱۹۶۸ صادر می شود و در کشورهای عضو این کنوانسیون اعتبار دارد. این نوع گواهینامه پوشش گسترده تری از کشورها را نسبت به نوع یک ساله شامل می شود اما باز هم لازم است پیش از سفر مقررات کشور مقصد را بررسی نمایید.

کشورهای پذیرنده گواهینامه بین المللی

گواهینامه رانندگی بین المللی در تعداد زیادی از کشورهای جهان اعتبار دارد. این اعتبار بر اساس عضویت کشورها در کنوانسیون های بین المللی ترافیک جاده ای به ویژه کنوانسیون ژنو ۱۹۴۹ و کنوانسیون وین ۱۹۶۸ تعیین می شود. کشورهایی که عضو این کنوانسیون ها هستند متعهد به پذیرش گواهینامه های بین المللی صادر شده توسط سایر کشورهای عضو می باشند. تعداد کشورهای پذیرنده گواهینامه بین المللی حدود ۱۹۶ کشور تخمین زده می شود که شامل بخش عمده ای از مقاصد توریستی و تجاری در سراسر جهان است.

از جمله کشورهای پرتردد برای ایرانیان که گواهینامه بین المللی در آن ها معتبر است می توان به ترکیه ارمنستان آذربایجان گرجستان امارات متحده عربی عراق و اکثر کشورهای اروپایی آمریکایی آسیایی و آفریقایی اشاره کرد. با این حال بسیار مهم است که پیش از سفر به هر کشور خاص وضعیت پذیرش گواهینامه بین المللی و همچنین نوع مورد پذیرش (یک ساله بر اساس ۱۹۴۹ یا سه ساله بر اساس ۱۹۶۸) را بررسی نمایید. برخی کشورها ممکن است مقررات خاص خود را داشته باشند یا برای اقامت های طولانی تر نیاز به تبدیل گواهینامه ملی به گواهینامه محلی داشته باشید. لیست کامل کشورهای پذیرنده معمولاً در وب سایت کانون جهانگردی و اتومبیلرانی و همچنین وب سایت سازمان های بین المللی مرتبط (مانند AIT/FIA) قابل دسترسی است.

مدت زمان صدور گواهینامه بین المللی

مدت زمان لازم برای دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی بستگی به روشی دارد که برای درخواست آن انتخاب می کنید. همانطور که پیشتر اشاره شد دو روش اصلی برای اخذ این مدرک در ایران وجود دارد: مراجعه حضوری و ثبت نام اینترنتی که هر یک دارای بازه زمانی متفاوتی برای صدور و تحویل گواهینامه هستند.

اگر روش مراجعه حضوری به یکی از دفاتر اصلی یا نمایندگی های مجاز کانون جهانگردی و اتومبیلرانی را انتخاب کنید فرآیند صدور گواهینامه بسیار سریع خواهد بود. در این روش معمولاً پس از ارائه مدارک کامل و پرداخت هزینه گواهینامه بین المللی شما در همان زمان و ظرف مدت کوتاهی (اغلب کمتر از یک ساعت) صادر و به شما تحویل داده می شود. این سرعت بالا مزیت اصلی روش حضوری محسوب می شود.

اما اگر روش ثبت نام اینترنتی از طریق سامانه آنلاین کانون را انتخاب نمایید فرآیند کمی زمان برتر خواهد بود. پس از تکمیل ثبت نام بارگذاری مدارک و پرداخت آنلاین گواهینامه شما صادر و سپس از طریق روش انتخابی (پست پیک یا مراجعه حضوری برای دریافت) ارسال یا آماده تحویل می شود. مدت زمان معمول برای صدور و ارسال گواهینامه در روش آنلاین بین ۳ تا ۱۰ روز کاری تخمین زده می شود. این بازه زمانی ممکن است بسته به حجم درخواست ها و نحوه ارسال انتخابی متغیر باشد.

نمونه گواهینامه بین المللی

گواهینامه رانندگی بین المللی در دو فرمت اصلی صادر می شود: دفترچه ای و کارتی. هر دو فرمت حاوی اطلاعات مشابهی هستند و به عنوان ترجمه معتبر گواهینامه ملی شما عمل می کنند. فرمت دفترچه ای قدیمی تر است و شامل یک دفترچه کوچک با صفحات متعدد است که اطلاعات به چندین زبان در آن درج شده است. فرمت کارتی جدیدتر و شبیه به کارت های شناسایی امروزی است و اغلب دارای ویژگی های امنیتی پیشرفته تری مانند نوار مغناطیسی یا چیپ الکترونیکی برای ذخیره اطلاعات راننده و گواهینامه می باشد.

اطلاعاتی که بر روی گواهینامه بین المللی درج می شود شامل مشخصات هویتی راننده مانند نام و نام خانوادگی تاریخ و محل تولد قد رنگ چشم و امضا است. همچنین نوع گواهینامه رانندگی ملی شما (پایه ۱ پایه ۲ پایه ۳ موتورسیکلت و غیره) و دسته بندی وسایل نقلیه ای که مجاز به رانندگی با آن ها هستید در این مدرک قید می شود. تاریخ صدور و تاریخ انقضای گواهینامه بین المللی نیز به وضوح مشخص می گردد. در فرمت کارتی پشت کارت معمولاً حاوی توضیحات بیشتری در خصوص دسته بندی وسایل نقلیه و اطلاعات الکترونیکی در نوار مغناطیسی است که توسط دستگاه های کارت خوان پلیس قابل خواندن است.

مشکلات گواهینامه رانندگی بین المللی

با وجود اینکه گواهینامه رانندگی بین المللی ابزار بسیار مفیدی برای رانندگی در خارج از کشور است اما استفاده از آن می تواند با چالش ها و مشکلاتی نیز همراه باشد که آگاهی از آن ها ضروری است. یکی از رایج ترین مشکلات عدم آگاهی از قوانین و مقررات رانندگی در کشور مقصد است. گواهینامه بین المللی فقط مجوز رانندگی قانونی را به شما می دهد اما شما همچنان موظف به رعایت تمامی قوانین محلی ترافیک علائم راهنمایی و رانندگی محدودیت های سرعت و سایر مقررات جاری در آن کشور هستید.

مشکل دیگر استفاده از گواهینامه بین المللی بدون همراه داشتن گواهینامه رانندگی ملی است. همانطور که گفته شد IDP تنها یک ترجمه است و بدون ارائه گواهینامه ملی معتبر فاقد اعتبار قانونی خواهد بود. همچنین استفاده از گواهینامه های بین المللی صادر شده توسط مراجع غیرقانونی و غیرمجاز یک مشکل جدی است که می تواند منجر به جریمه توقیف خودرو و مشکلات قانونی در کشور مقصد شود. انقضای مدت اعتبار گواهینامه بین المللی یا گواهینامه ملی نیز از دیگر مشکلات است که رانندگی را غیرقانونی می کند. در نهایت در برخی کشورها یا برای اقامت های طولانی مدت ممکن است گواهینامه بین المللی پذیرفته نشود و نیاز به اخذ گواهینامه محلی باشد که عدم آگاهی از این موضوع می تواند مشکل ساز شود.

تمدید گواهینامه رانندگی بین المللی

یکی از نکات مهم در خصوص گواهینامه رانندگی بین المللی که متقاضیان باید به آن توجه کنند این است که این مدرک برخلاف گواهینامه رانندگی ملی قابل تمدید نیست. به عبارت دیگر پس از پایان مدت اعتبار گواهینامه بین المللی (چه یک ساله و چه سه ساله) امکان مراجعه برای تمدید آن وجود ندارد و دارنده آن باید نسبت به درخواست صدور یک گواهینامه بین المللی جدید اقدام نماید.

فرآیند درخواست گواهینامه بین المللی جدید پس از انقضای اعتبار کاملاً مشابه فرآیند درخواست اولیه است. یعنی متقاضی باید دوباره مدارک لازم را (شامل گواهینامه ملی معتبر عکس گذرنامه و غیره) آماده کرده فرم درخواست را تکمیل نموده و هزینه های مربوط به صدور گواهینامه جدید را پرداخت کند. این فرآیند می تواند به صورت حضوری در مراکز کانون یا نمایندگی ها و یا به صورت اینترنتی از طریق سامانه آنلاین انجام شود. بنابراین برنامه ریزی برای دریافت گواهینامه جدید پیش از انقضای گواهینامه قبلی به خصوص اگر قصد سفر در زمان نزدیک به پایان اعتبار آن را دارید ضروری است.

گواهینامه رانندگی بین المللی برای کدام وسایل نقلیه صادر می شود؟

این گواهینامه برای انواع وسایل نقلیه موتوری که در گواهینامه رانندگی ملی شما ذکر شده اند قابل صدور است. این شامل خودروهای سواری موتورسیکلت ها و در صورت داشتن گواهینامه مربوطه وسایل نقلیه سنگین تر نیز می شود. نوع وسیله نقلیه مجاز در گواهینامه بین المللی شما قید می گردد.

آیا امکان دریافت آنلاین گواهینامه بین المللی وجود دارد؟

بله کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران امکان ثبت نام و درخواست گواهینامه رانندگی بین المللی را از طریق سامانه آنلاین خود فراهم کرده است. در این روش می توانید مدارک را بارگذاری و هزینه را به صورت آنلاین پرداخت کنید و گواهینامه صادر شده را از طریق پست دریافت نمایید.

آیا می توان از گواهینامه بین المللی بدون همراه داشتن گواهینامه ملی استفاده کرد؟

خیر گواهینامه رانندگی بین المللی تنها یک ترجمه از گواهینامه ملی شماست و به تنهایی فاقد اعتبار قانونی است. هنگام رانندگی در خارج از کشور همواره باید هر دو مدرک یعنی گواهینامه رانندگی ملی معتبر و گواهینامه رانندگی بین المللی را همراه داشته باشید.

مدت اعتبار گواهینامه بین المللی چقدر است؟

گواهینامه رانندگی بین المللی در ایران با دو مدت اعتبار یک ساله و سه ساله صادر می شود. انتخاب مدت اعتبار بستگی به نیاز شما دارد اما اعتبار آن هرگز نمی تواند بیشتر از اعتبار گواهینامه رانندگی ملی شما باشد.

چه مرجعی مسئول صدور گواهینامه بین المللی در ایران است؟

تنها مرجع قانونی و رسمی مسئول صدور گواهینامه رانندگی بین المللی در جمهوری اسلامی ایران کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران است. گواهینامه های صادر شده توسط هر نهاد یا شرکت دیگری فاقد اعتبار قانونی می باشند.